Ông Trump mắc COVID-19, cơ hội để phó tổng thống tỏa sáng

Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence thường xuất hiện ở vị trí phía sau Tổng thống Donald Trump. Khi ông Trump phải nhập viện vì loại virus mà ông coi thường trong nhiều tháng, nhân vật luôn trung thành với ông sắp tới sẽ đóng vai trò nổi bật hơn.

Ông Pence sẽ đóng vai trò dẫn dắt trong chiến dịch vận động trên cả nước nhằm tạo dấu ấn cuối cùng trước ngày bầu cử 3/11, để có thể duy trì sự ủng hộ của cử tri và xua tan những chỉ trích nhằm vào chính quyền về cách xử lý đại dịch COVID-19. Việc ông Trump nhiễm virus corona càng gia tăng sự dò xét của dư luận đối với cách ứng phó của chính quyền.

Hình ảnh ông Pence sẽ đặc biệt nổi bật trong ngày 7/10 khi ông tham vòng tranh luận phó tổng thống tại California với đối thủ Kamala Harris. Ông Pence chắc chắn sẽ bị thúc ép phải giải thích vấn đề liên quan đến sức khỏe của tổng thống và lý do vì sao ông Trump quyết định tham gia những sự kiện trực tiếp đông người trong khi đại dịch vẫn hoành hành ở Mỹ.

“Thông thường phiên tranh luận của phó tổng thống không được chú ý lắm. Năm nay không phải như vậy. Dư luận đang có quá nhiều câu hỏi và đây là cơ hội để ông Pence trả lời”, ông Alex Conant, một chiến lược gia từng là thành viên nhóm hỗ trợ ứng viên Marco Rubia trong cuộc chạy đua năm 2016, đánh giá.

Ông Pence thường là người giải quyết tình hình sau khi ông Trump đưa ra những quyết định chia rẽ hoặc lộn xộn. Từ chiến dịch năm 2016, ông Pence đã đóng vai trò là cầu nối giữa một cựu ngôi sao truyền hình thực tế hay phát biểu ngẫu hứng và khoe khoang về phụ nữ với nhóm bảo thủ trong đảng Cộng hòa.

Cách xử lý êm xuôi và phong thái khiêm tốn của ông Pence đã được tôi luyện từ những năm 1990, khi ông là người dẫn chương trình đối thoại trên sóng phát thanh ở Indiana.

Cách làm việc của ông không phải lúc nào cũng thành công. Là thống đốc bang Indiana từ năm 2013-2017, ông Pence đôi khi cũng lúng túng trước vấn đề thực tế.

Một luật ra đời năm 2015 cho phép các chủ doanh nghiệp từ chối cung cấp dịch vụ cho những người đồng tính vì lý do tôn giáo, sau đó đã phải sửa vì phản ứng của dư luận. Trong cuộc trả lời phỏng vấn đài ABC khi còn là thống đốc, ông Pence trở nên bối rối khi được hỏi rằng liệu phân biệt đối xử với những người đồng tính có nên được hợp pháp hóa không.

Cuộc tranh luận với bà Harris sẽ là phép thử lớn. Đối thủ xuất thân là công tố viên bang California chắc chắn sẽ nhấn vào vấn đề dịch bệnh và tình trạng của ông Trump khi hai người gặp nhau tại TP Salt Lake.

“Đó sẽ là thách thức với ông ấy. Nhưng là cuộc đầu mà ông ấy rất phù hợp. Với Pence, bạn sẽ thấy một nhà lãnh đạo rất kỷ luật và khó có thể phạm sai lầm”, Cam Savage, một chiến lược gia kỳ cựu của đảng Cộng hòa, đánh giá.

Một yếu tố bất định lớn là tình hình sức khỏe của ông Trump trong các tuần tới.

Nhà Trắng đưa ra những đánh giá rất lạc quan về sức khỏe của ông Trump và khẳng định ông có thể được ra viện trong ngày 5/10. Nhưng lượng oxy trong máu của ông hai lần giảm đột ngột trong mấy ngày qua và ông đã được hỗ trợ thở oxy trước khi nhập viện. Các bác sĩ của ông tiếp tục tránh những câu hỏi rất cơ bản về sức khỏe của nhà lãnh đạo.

Ngoài ra còn có những lo ngại ông Pence có thể nhiễm bệnh trong lúc vận động. Nếu điều này xảy ra sẽ làm dấy lên nhiều câu hỏi về an ninh quốc gia và sự chuyển giao quyền lực nếu tình hình sức khỏe của ông Pence hoặc ông Trump xấu đi.

Ông Pence luôn là cấp phó trung thành của ông Trump kể từ khi rút khỏi cuộc đua tái tranh cử vị trí thống đốc để tham gia cuộc chạy đua tổng thống năm 2016.

Dù ông Pence từ lâu đã có tham vọng trở thành tổng thống, nhưng sự nghiệp chính trị của ông luôn ở tình thế bấp bênh.

Sự ủng hộ nhiệt tình của ông với các vấn đề văn hóa và tôn giáo bảo thủ khiến nhóm ôn hòa trong đảng Cộng hòa tránh xa ông. Việc được ông Trump lựa chọn làm cấp phó đã giúp ông thoát khỏi một chiến dịch chạy đua mờ nhạt chủ yếu dựa vào những phép ẩn dụ về đua xe, gặp thất bại ngay ở bang có quan hệ sâu sắc với môn thể thao này và là quê hương của giải đua nổi tiếng Indianapolis 500.

Trở thành đại diện của ông Trump trong các vấn đề tôn giáo bảo thủ, ông Pence nhanh chóng hồi sinh triển vong chính trị của mình.

Dù ông Trump có chiến thắng thêm một nhiệm kỳ nữa hay không thì ông Pence có thể sẽ là một ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa vào năm 2024. Cách ông xử lý những thách thức hiện nay có thể là một nhân tố quyết định cho tương lai sau này.

“Chúng ta sẽ xem trong mấy ngày tới liệu ông Pence có phải là một ứng viên hàng đầu cho cuộc đua năm 2024 hay khong”, ông Conant nói.