'Ông lớn' mía đường miền Tây vừa bị UBCKNN xử phạt là ai?

Ngày 17/4, Thanh tra Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ban hành Quyết định số 90/QĐ-XPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với Công ty cổ phần Mía đường Cần Thơ (CASUCO).

Bị xử phạt vì không minh bạch thông tin

Theo Quyết định số 90/QĐ-XPHC, do CASUCO đã có hành vi vi phạm hành chính: Không báo cáo đối với thông tin phải báo cáo theo quy định pháp luật.

Cụ thể, CASUCO không báo cáo UBCKNN các tài liệu: Báo cáo tài chính các quý trong năm 2021, 2022; Báo cáo tài chính soát xét 6 tháng đầu năm 2021; Báo cáo tài chính soát xét 6 tháng đầu năm 2022; Báo cáo thường niên cho năm tài chính kết thúc vào ngày 30/6/2021 và 30/6/2022; Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2022; Văn bản giải trình của Công ty đối với ý kiến không phải là chấp nhận toàn phần của tổ chức kiểm toán tại Báo cáo tài chính riêng và hợp nhất cho năm tài chính kết thúc vào ngày 30/6/2021 và ngày 30/6/2022 đã được kiểm toán.

Đồng thời CASUCO cũng không báo cáo đúng thời hạn theo quy định pháp luật các tài liệu: Báo cáo tài chính riêng và hợp nhất cho năm tài chính kết thúc vào ngày 30/6/2021 và ngày 30/6/2022 đã được kiểm toán, Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2021.

Với những hành vi vi phạm nêu trên, căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 43 Nghị định số 156/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 và khoản 34 Điều 1 Nghị định số 128/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2020/NĐ-CP của Chính phủ, UBCKNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với CASUCO với số tiền 85 triệu đồng.

CASUCO đang làm ăn ra sao?

Báo cáo kết quả thực hiện các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh cơ bản của niên độ 2021-2022 (từ 1/7/2021 đến 30/6/2022) của CASUCO cho biết, Công ty đã thu mua và đưa vào ép được 70.600 tấn mía, thấp hơn kế hoạch đề ra gần 30.000 tấn; sản lượng đường sản xuất đạt trên 7.000 tấn, thấp hơn 2.200 tấn so với kế hoạch; tổng doanh thu đạt trên 86 tỷ đồng, thấp hơn kế hoạch đề ra 55 tỷ đồng. Do sản xuất khó khăn nên lợi nhuận trước thuế niên độ 2021-2022 CASUCO lỗ 1,9 tỷ đồng, trong khi kế hoạch đề ra lãi 2,3 tỷ đồng.

Báo cáo giải trình trước Đại hội đồng cổ đông, ông Trần Ngọc Hiếu, Chủ tịch HĐQT CASUCO cho biết, vụ sản xuất 2021-2022 có nhiều khó khăn cho hoạt động của CASUCO xuất phát từ việc thiếu hụt nguyên liệu, đã có thời điểm phải tính đến phương án dừng sản xuất.

Do tình hình đầu tư nguyên liệu gặp khó khăn, người dân chưa mặn mà với việc ký hợp đồng đầu tư, có tâm lý trồng mía mua đứt bán đoạn thông qua thương lái, hoặc bán mía chục cho thương lái, do tiền thuê nhân công các khâu trong canh tác mía nên phần lớn người dân không chủ động được công đốn chặt và vận chuyển mía, lượng mía thu mua được rất nhỏ giọt.

Ông Trần Vĩnh Chung, Tổng giám đốc CASUCO cho biết, niên vụ 2021 - 2022, diện tích trồng mía tại huyện Phụng Hiệp giảm mạnh. Phần lớn sản lượng mía tại đây được bán cho cơ sở bán nước mía giải khát và chia sẻ nguyên liệu với nhà máy đường Trà Vinh, Long An, Tây Ninh…nên sản lượng đưa vào ép tại nhà máy đường Phụng Hiệp (thuộc CASUCO) rất ít.

"CASUCO thông báo tiếp nhận mía, vào vụ sản xuất từ ngày 9/11/2022, tuy nhiên đến ngày sản xuất nhà máy chỉ huy động được hơn 5.000 tấn mía. Đến 29/11/2022 nhà máy mới có đủ nguyên liệu để bắt đầu vụ sản xuất.

Niên vụ sản xuất 2021 – 2022, nhà máy chỉ hoạt động gói gọn trong 1 tháng, nhưng thực tế chỉ sản xuất được 6,5 ngày, 23 ngày còn lại phải "nằm chờ" nhập nguyên liệu. Nhà máy có vốn đầu tư hàng trăm tỷ đồng để chỉ hoạt động được 6,5 ngày/năm thì khó có thể có hiệu quả cao được", ông Chung giải trình thêm trước đại hội.

Mặc dù khó khăn trùng trùng nhưng Đại hội đồng cổ đông thường niên 2022 của CASUCO cũng đã thông qua kế hoạch sản xuất kinh doanh niên độ 2022 - 2023 (từ ngày 1/7/2022 đến 30/6/2023) với mục tiêu thu mua, ép khoảng 14.500 tấn mía, tức giảm 55.000 tấn so với vụ trước; sản xuất 1.065 tấn đường, tức giảm 6.000 tấn so với vụ trước; tổng lợi nhuận kế toán trước thuế lỗ 34 tỷ đồng.

Tuy nhiên theo ông Trần Ngọc Hiếu, Chủ tịch HĐQT CASUCO, với những khó khăn do thiếu nguyên liệu, không tiếp cận được nguồn vốn tín dụng ngân hàng (do tồn tại các khoản công nợ, chưa có nguồn trích lập dự phòng).

"Nếu tình hình thu mua nguyên liệu không được cải thiện, cổ đông lớn không ứng vốn cho hoạt động thì nhà máy không đủ điều kiện sản xuất trong niên vụ mới", ông Hiếu khẳng định.

Theo báo cáo của ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang - địa phương có vùng mía nguyên liệu lớn nhất miền Tây, niên vụ 2022-2023, tổng diện tích mía đã xuống giống chỉ đạt 3.377 ha, giảm 7,54% so với cùng kỳ do người dân chuyển đổi sang rau màu và cây ăn trái, đây là con số rất thấp từ trước đến nay. Thời hoàng kim, diện tích trồng mía ở tỉnh Hậu Giang mỗi năm lên đến 15.000 -16.000 ha với sản lượng lên đến hàng triệu tấn.