Ông Lê Hải Trà: TTCK cần thay đổi cách quản lý sở hữu đầu tư nước ngoài

Bước vào tuổi 20, TTCK Việt Nam cần có những thay đổi về cách thức quản lý sở hữu đầu tư nước ngoài để nâng cao tính cạnh tranh của thị trường trong việc thu hút dòng vốn ngoại. 

Trước mắt, trong khuôn khổ pháp luật hiện hành, cần có quan điểm thực dụng và linh hoạt trong vận dụng.

Trên TTCK có một bộ phận nhà đầu tư không quan tâm đến quyền bỏ phiếu tại đại hội đồng cổ đông, mà chỉ quan tâm đến việc giao dịch cổ phiếu để có được các lợi ích kinh tế. Vì vậy, điều cần làm là tạo cơ chế để họ có thể tiếp tục giao dịch cổ phiếu ngay cả khi giới hạn sở hữu nước ngoài đã chạm trần.

Đây là chìa khoá quan trọng trong việc giải quyết bài toán khả năng tiếp cận thị trường của nhà đầu tư nước ngoài trong nỗ lực nâng hạng TTCK Việt Nam, đồng thời giúp tăng thanh khoản chung của TTCK Việt Nam. Với luật chơi rõ ràng, minh bạch, nhà đầu tư nước ngoài sẽ cân nhắc và chấp nhận việc giao dịch cổ phiếu mà từ bỏ quyền biểu quyết. Tiếp theo, cần thực hiện quản lý sở hữu đầu tư nước ngoài theo cơ chế thị trường thay vì hành chính.

Ngoại trừ một số lĩnh vực quan trọng như an ninh quốc phòng, về cơ bản không nên đặt ra quy định về giới hạn sở hữu đối với nhà đầu tư nước ngoài. Mọi đối tượng nhà đầu tư đều bình đẳng trước pháp luật và đều có thể sở hữu chi phối một công ty cổ phần.

Nếu các nhà đầu tư trong nước, bao gồm cả cổ đông Nhà nước muốn kiểm soát doanh nghiệp, họ sẽ thực hiện bằng cách tính toán, tích luỹ và duy trì tỷ lệ sở hữu cổ phần phù hợp để thực hiện điều đó. Khi đó, khuôn khổ pháp luật sẽ tập trung vào việc quản lý những vấn đề thiết yếu hơn như bảo đảm cạnh tranh/bình đẳng thương mại, chống độc quyền, chuyển giá... ở các doanh nghiệp mà nhà đầu tư nước ngoài nắm quyền kiểm soát.

Thực hiện được điều này, TTCK Việt Nam sẽ có sự thay đổi về chất, từ khả năng huy động vốn tới hoạt động mua bán sáp nhập doanh nghiệp... để bước vào một giai đoạn phát triển mới.