Ông Lê Hải Trà: Nếu không có thị trường chứng khoán sẽ khó có những doanh nghiệp tỷ đô

Trong chương trình Talkshow Phố Tài Chính được phát trên VTV8, ông Lê Hải Trà, Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) đã có những chia sẻ về thị trường chứng khoán Việt Nam trong 6 tháng qua.

Theo ông, việc xuất hiện những phiên giao dịch tỷ đô, kể cả khi thị trường giảm điểm cho thấy vấn đề gì?

Sự gia tăng một cách bùng nổ của thanh khoản trên thị trường chứng khoán trong thời gian qua là một câu chuyện mà không nằm ngoài xu thế chung của thị trường chứng khoán thế giới. Tính bình quân chung của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, tính thanh khoản chung của thị trường chứng khoán đều tăng trong khoảng từ 50-70%. Thời điểm đầu năm 2020, giá trị giao dịch bình quân vào khoảng 4.000 tỷ đồng. Đến thời điểm chúng ta xảy ra tình trạng quá tải hệ thống giao dịch của HoSE thì giá trị giao dịch bình quân lên tới hơn 16.000 tỷ đồng (hơn 400%). Thời điểm tháng 6/2021, giá trị giao dịch bình quân vượt ngưỡng 22.000 tỷ đồng (hơn 600%). Đây là tốc độ tăng trưởng rất nhanh trong khoảng thời gian ngắn.

Điểm thứ hai, với sự gia tăng về thanh khoản đã nói lên sự quan tâm của nhà đầu tư với thị trường chứng khoán.

Điểm thứ ba, chính những yếu tố về mặt công nghệ là một trong những yếu tố thúc đẩy rất quan trọng đối với tính thanh khoản chung.

Nói về vai trò huy động vốn của thị trường chứng khoán, thì có những quan điểm cho rằng, nếu không có thị trường chứng khoán thì sẽ khó có những doanh nghiệp tỷ đô như hiện nay. Ông đánh giá thế nào về những quan điểm này?

Hoàn toàn chính xác. Bởi vì, nếu không có thị trường chứng khoán thì giá trị của một doanh nghiệp sẽ chỉ nằm trên sổ sách. Khi có thị trường chứng khoán, thì giá trị sổ sách đó mới được mang ra để trao đổi giữa các nhà đầu tư với nhau. Nhà đầu tư sẽ định giá với một cái doanh thu như này, với một cái lợi nhuận như này thì sẽ được định giá gấp bao nhiêu lần lợi nhuận hiện nay của công ty, để xác định ra mức ra trao đổi. Ngoài ra, còn một yếu tố khác nữa chính là sự kỳ vọng của nhà đầu tư về tiềm năng tăng trưởng, vào khả năng tiếp tục tạo ra lợi nhuận trong tương lai. Đó chính là những yếu tố để tạo nên những giá trị tỷ đô.

Vấn đề pha loãng cổ phiếu doanh nghiệp có làm ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của thị trường hay không. Thưa ông?

Một trong những cái nguyên lý cơ bản đối với doanh nghiệp đặc biệt là trong giai đoạn đầu, thì hầu như những doanh nghiệp sẽ không trả cổ tức bằng tiền mặt mà thay vào đó họ sẽ trả cổ tức bằng cổ phiếu. Trên thế giới có những doanh nghiệp nổi tiếng, khi trong một thời gian dài họ không trả cổ tức bằng tiền mặt. Có những nhà đầu tư họ chỉ quan tâm đến các cổ phiếu tăng trưởng, họ không quan tâm đến cổ tức bằng tiền mặt. Ngược lại, có những nhà đầu tư, thì việc trả cổ tức hàng năm trở thành một phần trong những kế hoạch chi tiêu. Đây chúng ta muốn nói tới, khẩu vị khác nhau của mỗi nhà đầu tư, thì sẽ có những sựa lựa chọn khác nhau. Bản chất đối với nhà đầu tư thì việc nắm giữ cổ phiếu đó là bao nhiêu, chứ không phải câu chuyện là tiền mặt hay việc bán cổ phiếu đó đi để thu tiền về.

Quy mô của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay vào khoảng 108,7% GDP. Vậy ông đánh giá như nào về tiềm năng tăng trưởng cũng như vai trò huy động vốn của thị trường này trong tương lai?

Trong 6 tháng qua, thị trường chứng khoán Việt Nam là một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong khu vực. Lần đầu tiên TTCK Việt Nam vượt Philippines vươn lên vị trí thứ 5 về quy mô vốn hoá thị trường trong khu vực Asean. Trong khu vực ASEAN 6, thì thị trường Việt Nam xếp thứ 5 về mặt quy mô vốn hóa và là quốc gia thứ 4 có tỷ lệ vốn hóa vượt 100%.