Ông Biden nên làm gì sau khi nhậm chức tổng thống?

Nhiệm vụ chính của chính quyền Tổng thống đắc cử Joe Bilen trong 4 năm tới không chỉ là từ bỏ chiến lược của ông Donald Trump trong chính sách đối nội và đối ngoại, mà còn loại bỏ những thiệt hại do ông ấy gây ra.

Nhận định trên của chuyên gia phân tích chính trị Mỹ, cựu nhân viên CIA Paul Pillar chia sẻ trong bài báo đăng trên Tạp chí National Interest.

Đồng thời, cựu nhân viên CIA tin rằng ông Biden sẽ nhận được nhiều quyền tự do hành động ở nước ngoài hơn là trong chính sách đối nội.

“Tổng thống đắc cử Joe Biden, với tư cách là người đứng đầu Nhà Trắng, không nên tập trung vào sự phát triển của Mỹ, mà tập trung vào việc xây dựng lại đất nước khỏi những thiệt hại do nhà lãnh đạo đương nhiệm Donald Trump gây ra”, ông Pillar viết trên Tạp chí National Interest.

Theo chuyên gia này, di sản của ông Biden sẽ chỉ phụ thuộc vào việc tổng thống đắc cử đối phó tốt như thế nào trong việc “khôi phục sự thật, đạo đức và pháp quyền trong Nhà Trắng”. Mặc dù thực tế rằng đây là một tiêu chuẩn khiêm tốn hơn so với những tiêu chuẩn mà các nhà lãnh đạo Mỹ thường phấn đấu, ông Pillar cho biết một số lý do cho điều này.

Thứ nhất, việc ông Trump nắm quyền đã gây ra thiệt hại lớn và nghiêm trọng cho Mỹ đến mức làm lung lay nền tảng dân chủ của đất nước.

Thứ hai, vào năm 2025, khi kết thúc nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Biden sẽ 82 tuổi. Ông sẽ không cần phải xin lỗi nếu trở thành tổng thống đầu tiên kể từ khi người đứng đầu Nhà Trắng thứ 19 Rutherford Hayes tự nguyện từ bỏ quyền lực sau 4 năm làm nguyên thủ quốc gia.

Theo ông Pillar, ông Biden sẽ không có thời gian và phương tiện để làm bất cứ điều gì khác ngoài việc sửa chữa những thiệt hại do ông Trump gây ra. Tình hình sẽ còn khó khăn hơn nếu Thượng viện Mỹ tiếp tục kiểm soát đảng Cộng hòa. Trong trường hợp này, tổng thổng có khả năng phải từ bỏ một số sáng kiến ​​lập pháp, từ đánh thuế đến chăm sóc sức khỏe.

Cựu nhân viên CIA cũng kêu gọi ông Biden để ngỏ cơ hội hợp tác lưỡng đảng để mở rộng đầu tư công vào cơ sở hạ tầng, thứ mà nước Mỹ đang rất cần. Tuy nhiên, ông Pillar tin rằng chính trị gia này sẽ chỉ lãng phí thời gian và vốn liếng chính trị khi cố gắng đạt được sự hợp tác giữa hai đảng.

Ngoài ra, ông Biden sẽ phải bù đắp thời gian đã mất không chỉ trong cuộc chiến chống đại dịch mà còn trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Trên hết, cần chú ý đến giới hạn phát thải khí metan và việc thắt chặt dần các tiêu chuẩn khí thải, cũng như các yêu cầu về mức tiêu thụ nhiên liệu đối với ô tô, điều mà ông Trump phản đối. Hơn nữa, trong những tháng đầu tiên nắm quyền, chính trị gia này sẽ phải cố gắng “chấm dứt các cuộc tấn công của ông Trump vào chính chính phủ mới”.

Cựu nhân viên CIA Paul Pillar giải thích thêm, chính sách đối ngoại luôn mang lại cho các tổng thống nhiều thời gian hơn chính sách đối nội. Điều này cũng đúng với chính quyền ông Biden. Đồng thời, theo ý kiến ​​của ông, tổng thống đắc cử có thể được coi là nhà lãnh đạo chuẩn bị kỹ càng nhất kể từ thời George Bush trong các vấn đề chính sách đối ngoại. Về mặt này, nhiệm kỳ đầu tiên của ông Biden về nhiều mặt sẽ giống với nhiệm kỳ thứ hai của nhiều đời tổng thống Mỹ trước đây, khi các vấn đề chính trị quan trọng nhất trong nước đều được giải quyết hoặc không thể giải quyết, nghĩa là có nhiều thời gian hơn cho các vấn đề đối ngoại.

Đặc biệt, chuyên gia Mỹ cho rằng, ông Biden cần nhận ra sự tồn tại của lợi ích chung với các đối tác quốc tế, quay trở lại đàm phán với họ và tuân thủ mọi thỏa thuận, cũng như khôi phục quan hệ bị ông Trump phá hoại với các đồng minh quan trọng nhất. Do đó, tổng thống đắc cử đã tuyên bố ý định tham gia ngay lập tức Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mà trước đó ông Trump rút khỏi.

Hơn nữa, theo ông Pillar, cần phải gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START - phía Nga gọi là START-3) và quay trở lại việc thực hiện Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) với Iran. Đồng thời, về thương mại, ông Pillar đề nghị dựa vào “hợp tác đa phương, chứ không phải chiến tranh thương mại để giải quyết các vấn đề”.

“Cần phải từ bỏ cách tiếp cận chính sách đối ngoại của chính quyền ông Trump, vốn cho rằng các đồng minh của Mỹ không thể làm bất cứ điều gì bất hợp pháp”, ông Pillar nhấn mạnh.