Olympic Paris 2024: Những điều chưa biết về lịch sử éo le của môn golf tại Thế vận hội

Golf là môn thể thao thời thượng, tinh tế và cũng rất phổ biến trên thế giới. Tuy nhiên nó lại bị loại khỏi chương trình Olympic trong suốt một thời gian dài, và chỉ mới trở lại trong những kỳ gần đây. Tại sao vậy?

Golf có một lịch sử đáng tự hào khi bắt nguồn từ thế kỷ 15 tại Scotland, với những người cố gắng đánh những viên sỏi qua bãi cỏ và các cồn cát bằng cành cây cong. Trò chơi này trở nên phổ biến tại các hoàng gia châu Âu vào thế kỷ 16, sau sự kiện Vua Charles I giới thiệu nó ở Anh còn Nữ hoàng Mary của Scotland đưa nó đến Pháp trong thời gian du học.

Trải qua nhiều thế kỷ, golf trở thành một trong những môn thể thao phổ biến nhất trên thế giới, sản sinh ra những huyền thoại như Tiger Woods và Rory McIlroy. Thế nhưng thật kỳ lạ, golf lại không phải nội dung thường xuyên ở Olympic. Tính đến Olympic Paris 2024, tức kỳ Thế vận hội thứ 33, golf chỉ xuất hiện 5 lần, đồng thời có khoảng thời gian vắng bóng lên đến 112 năm.

Lần đầu tiên golf được giới thiệu ở Olympic là năm 1900 tại Paris, kỳ Thế vận hội thứ 2. Tuy nhiên vào thời điểm đó, nội dung này thậm chí không được coi là một phần của Olympic. Margaret Abbott là nhà vô địch nữ với phần thưởng là bát sứ mạ vàng thay vì tấm huy chương. Cho đến khi qua đời vào năm 1955, bà vẫn không biết mình từng chiến thắng ở Thế vận hội, thậm chí là nhà vô địch Olympic nữ đầu tiên của Mỹ.

Margaret Abbott, nữ golfer đầu tiên giành chiến ở Olympic 1900.

Golf tiếp tục có mặt ở Olympic 1904, sau đó bị loại khỏi Thế vận hội 1908 chỉ hai ngày trước khai mạc. Trong hơn một thế kỷ, chương trình Olympic không bao gồm golf. Thực ra có lần nó được lên kế hoạch để tái xuất ở Olympic Antwerp 1920, nhưng rồi lại bị dẹp bỏ vì không gom đủ số lượng VĐV cần thiết.

Đến Olympic Atlanta 1996, Billy Payne, người sau này trở thành Chủ tịch của Câu lạc bộ Golf Augusta National đã đề xuất đưa môn golf vào chương trình Thế vận hội và Augusta National sẽ là nơi tổ chức. Điều này đã không xảy ra, và phải đến 13 năm sau, vào tháng 10/2009, Ủy ban Olympic Quốc tế mới thông qua quyết định golf sẽ nằm trong chương trình Olympic Rio 2016.

Như vậy, golf chính thức tái xuất ở Olympic Rio 2016, sau đó cũng là một trong các môn thi đấu ở Tokyo 2020 và bây giờ là Paris 2024. Tại kỳ Thế vận hội này, tổng cộng có 60 nam và 60 nữ vận động viên đủ điều kiện tham gia cuộc thi golf. Golf ở Olympic cũng chỉ dành cho các VĐV chuyên nghiệp, căn cứ vào Bảng xếp hạng Golf Thế giới (Official World Golf Ranking) dành cho nam và Bảng xếp hạng Rolex (Rolex Women’s Rankings) dành cho nữ.

Golf chính thức tái xuất ở Olympic Rio 2016, sau 112 năm bị loại khỏi nội dung thi đấu.

Nhằm đảm bảo môn golf có sự tham gia của nhiều quốc gia, IOC quy định mỗi quốc gia chỉ có tối đa 4 golfer được lựa chọn (trong trường hợp cả 4 đều thuộc tốp 15 thế giới). Nếu không, chỉ có 2 xếp hạng cao nhất ở quốc gia mình giành quyền tham gia.

Đây cũng chính là một trong những lý do golf vắng mặt ở Olympic nhiều năm. Những quốc gia hàng đầu về golf đương nhiên quy tụ số lượng lớn các ngôi sao, nhưng lại không thể đưa tất cả đến Thế vận hội. Đồng thời một golfer hạng 40 thế giới có thể không đủ điều kiện nếu mang quốc tịch Mỹ, nhưng người xếp thứ 500 thì có thể nếu đến từ đất nước kém danh tiếng hơn.

Ngoài ra, lịch trình của các golfer vốn rất bận rộn với 4 giải lớn trong năm (gồm The Open, US Open, The Masters và PGA Championship). Việc có thêm Olympic khiến họ bị ảnh hưởng, chưa kể mặt trận này kém danh giá hơn nhiều so với 4 giải kia.

Tại Olympic Tokyo 2020, golf diễn ra trên sân Kasumigaseki Country Club.

Chính Tiger Woods từng nói, “sẽ rất tuyệt nếu có thêm tấm huy chương Olympic, nhưng nếu hỏi các golfer, rằng họ muốn nó hay chiếc áo xanh (phần thưởng của The Masters) hoặc bình rượu Claret Jug (Cúp The Open), câu trả lời sẽ là tới các giải lớn và giành chiến thắng ở đó”. Hai huyền thoại golf khác, là Ernie Els và Nick Faldo, còn cho rằng “Olympic Golf nên dành cho những người nghiệp dư, không phải mối quan tâm của dân chuyên nghiệp”.

Ngoài việc kém danh giá, thi đấu tại Olympic cũng không mang lại nhiều tiền bạc. Chiến thắng ở một trong 4 giải lớn có thể giúp các golfer tăng thêm vài triệu đô trong tài khoản, còn Olympic thì không. Như đã biết, IOC không trao gì cho các VĐV tốp đầu ngoài tấm huy chương. Tiền thưởng là chuyện của các quốc gia hay các Ủy ban Olympic trực thuộc hoặc Liên đoàn bộ môn.

Phải mất một thời gian dài, các golfer mới thay đổi thái độ với Olympic Golf. Rory McIlroy, người từng phản đối nay chuyển sang ủng hộ, cho biết: “Trước đây tôi đã đưa ra một số bình luận bốc đồng và thiếu hiểu biết. Nhưng khi tới Olympic và trải nghiệm không khí, tinh thần Thế vận hội, tôi đã rất phấn khích và nghĩ rằng golf ở Olympic rất có tương lai”.

Xander Schauffele, nhà vô địch môn golf Olympic 2020.

Tại Olympic 2020, McIlroy đại diện cho CH Ireland và thua trong trận play-off tranh huy chương Đồng. Năm đó người giành huy chương Vàng là Xander Schauffele, người vừa vô địch 2 giải lớn (PGA Championship và The Open) trong nửa đầu năm 2024.

Ở Olympic Paris 2024, Schauffele tiếp tục có mặt để bảo vệ tấm huy chương Vàng. Anh sẽ cạnh tranh với Scottie Scheffler, người đang đứng vị trí số một thế giới, Rory McIlroy, Ludvig Aberg, Wyndham Clark và Aditi Ashok cùng nhiều tay gôn hàng đầu khác. Ở bảng nữ cũng quy tụ những tay golf danh tiếng, từ Nelly Korda, golfer người Mỹ gốc Việt Lilia Vu, Ko Jin-young và Yin Ruoning.

Golf Olympic 2024 sẽ diễn ra từ ngày 1 đến 10/8 tại Albatros Course thuộc Le Golf National, thị trấn Guyancourt nằm cách trung tâm Paris khoảng 25 dặm về phía tây nam. Sân golf này từng tổ chức Giải Pháp mở rộng của DP World Tour kể từ năm 1991 (trừ năm 1999 và 2001) và là địa điểm tổ chức Ryder Cup 2018, nơi đội tuyển châu Âu đã đánh bại đội tuyển Mỹ với tỷ số 17 1/2 – 10 1/2. Khác với các giải truyền thống, Olympic không có cắt loại. Các golfer sẽ tham gia đủ 4 vòng đấu 18 hố (tổng 72 hố). Người chiến thắng là người có điểm gross thấp nhất.