“Nút thắt” giải ngân vốn đầu tư công

“Nút thắt” giải ngân vốn đầu tư công

Ách tắc ở khâu nào?

Từ đầu năm 2022 đến nay, mặc dù có nhiều nỗ lực và các giải pháp song hành, nhưng tình hình giải ngân vốn đầu tư công ở một số địa phương miền Trung vẫn chưa đạt kế hoạch. Bởi vậy, nhiều giải pháp đồng bộ đang được các tỉnh, thành trong khu vực quyết liệt triển khai. Từ đó, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Đà Nẵng, đến cuối tháng 6/2022, tổng giá trị giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 toàn thành phố là 1.500 tỷ đồng, đạt 25,2% kế hoạch Trung ương giao và 20% theo chỉ tiêu kế hoạch HĐND thành phố. Kết quả này chưa đạt mục tiêu của thành phố đề ra là 35%. Mặc dù trước đó, xác định giải ngân vốn đầu tư công là động lực quan trọng, “đòn bẩy” góp phần phục hồi và tăng trưởng kinh tế của địa phương sau “bão dịch”, lãnh đạo thành phố đã chỉ đạo quyết liệt và ban hành kế hoạch triển khai cụ thể...

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều dự án vướng giải phóng mặt bằng, chậm giải ngân vốn đầu tư. Trong đó, có thể kể đến như, khu tái định cư phục vụ giải tỏa dự án Làng Đại học Đà Nẵng, tuyến đường trục 1 tây bắc, khu tái định cư Tân Ninh mở rộng giai đoạn 1 và 2, Trường Cao đẳng nghề Đà Nẵng (giai đoạn 1). Bên cạnh, việc giải ngân vốn đầu tư công của thành phố còn gặp một số khó khăn, vướng mắc khác như: năng lực đơn vị thi công, nhà thầu, tư vấn thiết kế... còn hạn chế; giá nguyên vật liệu tăng, nguồn đất, đá san lấp mặt bằng khan hiếm... cũng ảnh hưởng tới tiến độ thi công các dự án.

Trong khi đó, ở địa phương lân cận là Quảng Nam, theo báo cáo của UBND tỉnh, tính đến hết ngày 22/7/2022, giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 (không bao gồm các dự án do Trung ương quản lý) khoảng 2.037 tỷ đồng, đạt 33,6%. Trong đó, kế hoạch vốn năm 2022 giải ngân hơn 1.934 tỷ đồng, đạt 33% so với kế hoạch vốn được giao. Mặc dù, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của xứ Quảng cao hơn mức bình quân chung của cả nước, song nhìn chung vẫn chưa được như kỳ vọng...

Theo giải trình của tỉnh, nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công chậm là do, những tháng đầu năm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, gây tác động lớn đến các hoạt động thực hiện của các dự án. Giá nguyên nhiên vật liệu xây dựng tăng cao và việc thiếu các mỏ đá, mỏ đất làm vật liệu xây dựng trên địa bàn cũng ảnh hưởng đến tiến độ các dự án. Bên cạnh đó, còn do công tác tổ chức thực hiện ở các chủ đầu tư còn nhiều hạn chế, thiếu quyết liệt, sâu sát; công tác chuẩn bị thủ tục dự án mới chậm, chất lượng hồ sơ chưa tốt nên vướng mắc khi triển khai, phải đề nghị cấp thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch vốn, chủ trương đầu tư nhiều lần.

Đặc biệt, cũng như Đà Nẵng, việc đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công ở Quảng Nam cũng gặp khó do gặp vướng mắc về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, công tác quản lý hiện trạng, thỏa thuận áp giá đền bù, xác nhận nguồn gốc sử dụng đất... Tình trạng giải ngân vốn đầu tư công chậm, cũng đã làm “nóng” phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 9, HĐND tỉnh Quảng Nam, khóa X mới được tổ chức.

Mới đây, tại các buổi làm việc với lãnh đạo TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam về việc thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, ông Nguyễn Chí Dũng - Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, giải ngân vốn đầu tư công luôn là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội hàng năm. Nhất là trong giai đoạn đất nước đang phục hồi, phát triển kinh tế thì việc giải ngân vốn đầu tư nói chung và vốn đầu tư công nói riêng càng có ý nghĩa quan trọng. Đây cũng là vấn đề đang nhận được sự quan tâm rất lớn của Quốc hội, Chính phủ, các ban, ngành lẫn cử tri cả nước…

Tuy nhiên, cũng theo ông Nguyễn Chí Dũng, nhìn chung những tháng đầu năm 2022 đến nay tình hình giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp. Nhằm đôn đốc, thúc đẩy quá trình giải ngân vốn đầu tư công, Quốc hội và các bộ, ngành đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể.

Điều chuyển vốn, điều chuyển cả cán bộ

Được biết, nhằm đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập 6 tổ công tác do 4 Phó Thủ tướng và 2 Bộ trưởng làm tổ trưởng, thành viên là các bộ, ban, ngành liên quan. Bên cạnh những nỗ lực của Chính phủ, bộ, ban, ngành... để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, vẫn cần sự chủ động tích cực của từng địa phương trong cả nước. Tất cả phải nỗ lực tháo gỡ khó khăn để đến 31/1/2023 tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch được giao.

Đối với Đà Nẵng, để việc giải ngân vốn đầu tư công thời gian tới đạt yêu cầu, ông Nguyễn Chí Dũng đề nghị lãnh đạo thành phố cần nêu rõ các khó khăn, kiến nghị các vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách, phê duyệt, điều chỉnh nguồn vốn. Từ đó, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương trong việc điều chỉnh, xử lý từng dự án cụ thể. Mới đây, UBND thành phố cũng đã ban hành văn bản số 3610/UBND-ĐTĐT về tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm trên địa bàn thành phố. Trong đó, đối với nhóm các dự án đang triển khai vướng mặt bằng, UBND thành phố yêu cầu các chủ đầu tư, đơn vị quản lý dự án khẩn trương tháo gỡ, xử lý các khó khăn, vướng mắc trong công tác đền bù giải tỏa đối với từng dự án. Đồng thời, chủ động linh hoạt trong tổ chức, triển khai các biện pháp thi công trên nguyên tắc “bàn giao mặt bằng đến đâu, tập trung thi công đến đó”. Trường hợp tiến độ công trình chậm trễ do nguyên nhân chủ quan của nhà thầu, kiên quyết xử phạt theo quy định.

Đối với nhóm các dự án đang triển khai không vướng mặt bằng, UBND thành phố yêu cầu các chủ đầu tư, nhà thầu thi công tập trung máy móc thiết bị, nhân lực đảm bảo tiến độ hoàn thành theo cam kết với chính quyền. Cấp ủy, chính quyền các địa phương, đặc biệt là cấp quyết định đầu tư, phê duyệt quyết định đầu tư và chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải tổ chức nắm bắt tình hình sát sao hơn, có kế hoạch cụ thể, tăng cường kiểm tra đôn đốc từng dự án và có giải pháp tháo gỡ... để đến ngày 31/1/2023 là hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công như đăng ký.

Cũng quyết liệt thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, tại Quảng Nam ông Nguyễn Hồng Quang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư các dự án khởi công mới năm 2022 phối hợp cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án để đảm bảo điều kiện phân bổ và giải ngân kế hoạch vốn theo quy định; xây dựng chi tiết giải ngân theo từng tháng, quý, từng dự án để kịp thời điều chuyển kế hoạch vốn, đảm bảo tỷ lệ giải ngân 100% vốn. Các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện đôn đốc chủ đầu tư triển khai các thủ tục đầu tư, giải ngân vốn đầu tư công.

UBND tỉnh Quảng Nam kiên quyết cắt giảm, điều chuyển vốn của các dự án không có khả năng giải ngân hoặc tỷ lệ giải ngân thấp, không đạt tiến độ, dự án không đảm bảo thủ tục đầu tư theo thời gian quy định. Toàn bộ vốn cắt sẽ điều chuyển sang các dự án có nhu cầu bổ sung vốn và có khả năng giải ngân ngay khi bổ sung vốn. Đặc biệt, ngoài điều chuyển vốn lãnh đạo Quảng Nam đã có chủ trương địa phương nào đạt tiến độ giải ngân thấp thì sẽ điều chuyển người đứng đầu. Tức là ngoài điều chuyển vốn sẽ còn điều chuyển luôn cả cán bộ ở địa phương đó để xảy ra tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công... Với những biện pháp kiên quyết trên, hy vọng những “nút thắt” về giải ngân vốn đầu tư công ở miền Trung sẽ được tháo gỡ và cùng về đích đúng như kế hoạch.

Nguồn: Sưu tầm