Nước phát triển nhanh hàng đầu thế giới xoay trục khỏi đồng USD

Ấn Độ đang xoay trục khỏi đồng USD để giảm bớt sự phụ thuộc vào đồng bạc xanh.

Tham vọng toàn cầu của đồng rupee Ấn Độ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các thỏa thuận thương mại với các quốc gia khác - cựu Phó thống đốc Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) Usha Thorat cho hay.

Nền kinh tế lớn thứ ba châu Á và là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới đang xoay trục thoát khỏi sự phụ thuộc vào đồng USD để đảm bảo dự trữ ngoại hối vẫn ổn định. Tháng trước, dự trữ ngoại hối của Ấn Độ đã tăng lên gần 600 tỉ USD, mức cao nhất trong một năm.

Bloomberg dẫn lời bà Usha Thorat nói: “Ấn Độ đang cố gắng biến đồng rupee trở thành đồng tiền giao dịch và thanh toán dễ dàng hơn với các đối tác vì nhu cầu thương mại của chính họ”.

Tuy nhiên, bà Thorat tuyên bố: “Ấn Độ không có tham vọng biến đồng rupee thành tiền tệ dự trữ”.

Việc sử dụng đồng rupee như một phương thức thanh toán thương mại thay thế là một tín hiệu tốt cho các quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng thiếu USD ở châu Á, châu Phi và các nơi khác, trong khi sự thay đổi mô hình trong cơ chế chính sách có thể bảo vệ thương mại và doanh nghiệp Ấn Độ khỏi rủi ro tỉ giá hối đoái trong bối cảnh biến động toàn cầu.

Bà Thorat - người đã phục vụ tại RBI trong 5 năm cho đến năm 2010 - cũng cân nhắc về triển vọng thương mại toàn cầu của Ấn Độ, nói rằng tỉ trọng hiện tại của nước này trong thương mại thế giới, cả xuất khẩu và nhập khẩu, là khoảng 7%.

Tương tự, tỉ trọng trong các dòng tài chính cũng gần ở mức 7%. Theo bà Thorat, sẽ mất nhiều thời gian để Ấn Độ có được vị trí thống trị trong thương mại toàn cầu.

Đồng rupee Ấn Độ. Ảnh: Xinhua

Tuy nhiên, đầu năm nay, Phó thống đốc RBI M Rajeshwar Rao nhấn mạnh, Ấn Độ cần chuẩn bị để quản lí sự biến động không thể tránh khỏi sẽ xuất hiện trên thị trường ngoại hối khi nước này tiến xa hơn theo hướng quốc tế hóa đồng rupee.

Ông Rao cảnh báo: “Hiện nay, mọi người đều chấp nhận rằng, mặc dù việc quốc tế hóa và tài khoản vốn tự do hơn có những lợi ích riêng nhưng không phải là không có rủi ro”.

Ông Rao không giải thích chi tiết về cách quản lí các mối nguy hiểm, nhưng nói “dòng vốn tự do hơn đi kèm với những thách thức riêng, thách thức chính là sự biến động và chúng ta cần chuẩn bị để quản lí điều đó”.

Trong khi đó, cơ chế thanh toán thương mại bằng đồng rupee của Ấn Độ được RBI thiết lập vào tháng 7 năm ngoái đang thu hút một số quốc gia. Nga đã hướng tới thỏa thuận thanh toán này sau khi bị phương Tây trừng phạt vì tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.

Nỗ lực phi USD hóa là một chiến thắng đôi bên cùng có lợi cho các quốc gia như Nga và Sri Lanka vì tiết kiệm chi phí chuyển đổi và hoạt động như một bộ đệm chống lại biến động tỉ giá hối đoái.

Cho đến nay, 35 quốc gia đã bày tỏ quan tâm đến việc hiểu rõ hơn về cơ chế thương mại bằng đồng rupee. Việc đồng rupee nỗ lực trở thành một loại tiền tệ quốc tế có khả năng làm giảm thâm hụt thương mại ngày càng tăng của Ấn Độ - ở mức 22,12 tỉ USD cho đến tháng trước - đồng thời giúp New Delhi mạnh hơn trên thị trường toàn cầu, vốn đang phải đối mặt với những cơn gió ngược siêu lạm phát từ phương Tây kể từ khi cuộc khủng hoảng Ukraina nổ ra.

Theo RBI, thanh toán thương mại bằng đồng rupee sẽ làm giảm sự phụ thuộc vào các loại tiền tệ có thể chuyển đổi hoàn toàn như đồng USD, đồng euro và đồng yên.

Động thái toàn cầu hóa của đồng rupee Ấn Độ không thể đúng lúc hơn vì đã có một bước nhảy vọt đáng kể trong thương mại dầu mỏ và các hàng hóa khác bằng các loại tiền tệ như đồng nhân dân tệ của Trung Quốc và đồng dirham của UAE.