Nỗi lo suy thoái tăng vọt ở Mỹ

Các nhà kinh tế cho rằng việc Fed tăng lãi suất làm tăng khả năng suy thoái của Mỹ lên 44% trong 12 tháng tới.

Các nhà kinh tế được The Wall Street Journal khảo sát đã nâng cao đáng kể xác suất suy thoái, lên mức 44% trong 12 tháng tới, một mức thường chỉ thấy khi nền kinh tế trên bờ vực hoặc đang trong các cuộc suy thoái thực tế.

Trong cuộc khảo sát gần nhất trước đó vào tháng 1, xác suất suy thoái kinh tế Mỹ mà các chuyên gia đưa ra là 18%. Thậm chí, kể từ khi khảo sát được tiến hành vào giữa năm 2005, xác suất suy thoái 44% là kết quả hiếm khi có vào các thời điểm thực tế chưa diễn ra suy thoái.

Vào tháng 12/2007, tháng mà cuộc suy thoái 2007-2009 bắt đầu, các nhà kinh tế đã ấn định xác suất 38%. Vào tháng 2/2020, khi cuộc suy thoái gần nhất xuất hiện, xác suất được dự báo là 26%.

Dự báo xác xuất suy thoái ở Mỹ từ 2006 đến nay. Nguồn: WSJ

Giới chuyên gia nâng cao xác suất suy thoái do các yếu tố gồm lãi suất tăng, tốc độ lạm phát chóng mặt, các vấn đề về chuỗi cung ứng và các cú sốc về giá hàng hóa bắt nguồn từ cuộc chiến ở Ukraine. Phần lớn ít lạc quan vào việc Fed tăng tốc nâng lãi suất mà không gây ra tỷ lệ thất nghiệp cao hơn và suy thoái kinh tế.

"Fed đang hãm lạm phát lại. Thật khó để tránh suy thoái trong tình huống này", Michael Moran, Nhà kinh tế trưởng tại Daiwa Capital Markets America, nhận xét. Dự báo lạm phát của các nhà kinh tế cũng tăng lên rõ rệt ở mức 7% năm nay, so với 5,5% trong cuộc khảo sát hồi tháng 4.

"Giờ đây, chúng tôi tin rằng nền kinh tế Mỹ đang hướng tới một cuộc suy thoái nhẹ trong những tháng tới", Greg Daco, Nhà kinh tế trưởng của công ty tư vấn EY-Parthenon, cho biết. Vị chuyên gia cho rằng người tiêu dùng sẽ tiếp tục chi tiêu thoải mái cho các hoạt động giải trí, du lịch và khách sạn trong mùa hè.

Tuy nhiên, bối cảnh lạm phát và lãi suất tăng, giá cổ phiếu lao dốc trong tương lai sẽ làm xói mòn sức mạnh chi tiêu, ảnh hưởng đến ngành bất động sản và hạn chế đầu tư kinh doanh, thuê mướn.

Một nghiên cứu khác công bố hôm 17/6 của các nhà kinh tế của BofA Securities cho rằng khả năng suy thoái của Mỹ vào năm sau là 40%. Theo đó, họ dự báo GDP sẽ chậm lại gần như bằng 0 vào nửa cuối năm 2023, khi tác động của việc siết chặt tiền tệ đối với nền kinh tế hiện rõ. Tăng trưởng sẽ phục hồi khiêm tốn vào 2024.

Ethan Harris, Nhà kinh tế toàn cầu tại BofA dự báo Fed sẽ tiếp tục nâng lãi để lãi suất cơ bản trên mức 4%. Ông cho rằng Fed đang chơi "một trò chơi nguy hiểm". Tuy nhiên, BofA thừa nhận nguy cơ suy thoái ngay trong năm nay là thấp.

Ở góc độ nhà quản lý, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen ngày 19/6, cho rằng cuộc suy thoái mà nhiều người Mỹ lo sợ sắp tới sẽ không xảy ra. "Tôi dự đoán nền kinh tế sẽ chậm lại. Hiện tại, chúng tôi mong đợi sự chuyển đổi sang tăng trưởng ổn định và ổn định là điều tự nhiên, nhưng tôi không nghĩ rằng suy thoái là chắc chắn", bà cho biết.

Mặc dù người đứng đầu Bộ Tài chính lạc quan về việc Mỹ sẽ tránh được suy thoái, nền kinh tế toàn cầu vẫn đang đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng trong những tháng tới với cuộc chiến tiếp tục ở Ukraine, lạm phát tăng vọt và đại dịch Covid-19. "Rõ ràng, lạm phát cao không thể chấp nhận được", bà Yellen nói.

Tuy nhiên, bà không tin rằng sự sụt giảm trong chi tiêu của người tiêu dùng sẽ là nguyên nhân dẫn đến suy thoái kinh tế. Bà cho rằng thị trường lao động Mỹ đang mạnh nhất kể từ thời kỳ hậu chiến và dự đoán rằng lạm phát sẽ chậm lại trong những tháng tới.

Các nhà kinh tế trong khảo sát của WSJ dự báo tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng khi Fed tăng lãi suất, mặc dù họ thấy tỷ lệ này vẫn ở mức tương đối thấp so với lịch sử. Trung bình, họ dự báo tỷ lệ thất nghiệp tăng từ 3,6% trong tháng 5 lên mức trung bình 3,7% vào cuối năm 2022 và 4,2% vào cuối năm 2023.

Một điểm sáng là các nhà kinh tế vẫn kỳ vọng nền kinh tế sẽ tăng trưởng trong năm nay, mặc dù họ đã cắt giảm một nửa dự báo tăng trưởng trong cuộc khảo sát gần đây nhất. Theo đó, họ dự báo GDP đã điều chỉnh lạm phát tăng 1,3% trong quý IV/2022 so với cùng kỳ 2021, giảm so với 2,6% trong cuộc khảo sát trước. Năm ngoái, kinh tế Mỹ tăng trưởng 5,5%, nhanh nhất kể từ năm 1984.