Nợ xấu trái phiếu sẽ tiếp tục tăng

9 tháng còn lại của năm nay, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn ở mức 220.000 tỷ đồng, riêng bất động sản 93.200 tỷ đồng. Trong khi triển vọng kinh doanh của ngành này chưa khởi sắc, tỷ lệ nợ xấu trái phiếu dự báo tiếp tục đà tăng.

Giá trị phát hành trái phiếu tháng 3 gấp 2 lần cùng kỳ

Theo Bộ phận nghiên cứu tín dụng của FiinGroup, thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 3 ghi nhận sự đảo chiều trong hoạt động phát hành, với tổng cộng 13 lô trái phiếu có tổng trị giá đạt gần 27.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, có tới 6/13 lô phát hành từ 5 nhà phát triển bất động sản, giá trị đạt 23.700 tỷ đồng.

Bên cạnh 12 lô trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, có 1 lô trái phiếu phát hành công chúng từ Công ty CP Tập đoàn Masan với giá trị 2.000 tỷ đồng. Tính từ đầu năm, doanh nghiệp này đã phát hành tổng cộng 3 lô trái phiếu ra công chúng với tổng trị giá 3.500 tỷ đồng.

Như vậy, giá trị phát hành riêng lẻ trong tháng 3 đã tăng gấp 3 lần so với tháng trước và tăng 2,08 lần so với cùng kỳ năm ngoái. “Mặc dù mức tăng theo tháng phản ánh hiệu ứng nền thấp, tốc độ tăng cùng kỳ cho thấy tín hiệu đảo chiều và gia tăng trở lại trong hoạt động phát hành. Tuy nhiên, chưa thể khẳng định thị trường sẽ sôi động trở lại ngay từ quý II mà cần phải theo dõi một số động thái từ phía nhà quản lý nhằm gỡ khó cho thị trường, đồng thời phục hồi niềm tin của nhà đầu tư cá nhân”, ông Nguyễn Tùng Anh, Trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.

Cũng theo nhóm nghiên cứu, quy mô trái phiếu mua lại trước đáo hạn trong tháng 3 đạt gần 18.000 tỷ đồng, tăng 3 lần so với tháng trước và tăng gần 2,08 lần so với cùng kỳ năm 2022. Đáng lưu ý, hoạt động mua lại trong tháng này chủ yếu đến từ các công ty con của MIK Group, bao gồm các công ty Hakuba, Akata, Yamagata và Azura với giá trị 7.790 tỷ, chiếm 43,3% tổng khối lượng mua lại trong tháng.

Mặc dù hoạt động mua lại tiếp tục tăng, tuy nhiên đây là tháng đầu tiên kể từ tháng 10.2022 quy mô mua lại thấp hơn quy mô phát hành, đánh dấu lần đầu tiên sau 5 tháng giá trị thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam gia tăng kể từ thời điểm sau khi Nghị định 65/2022/NĐ-CP được ban hành. Đây là tín hiệu tốt bước đầu cho vấn đề thanh khoản của các doanh nghiệp phát hành.

Áp lực đáo hạn vẫn lớn

Tính đến 17.4, thị trường đã ghi nhận 89 tổ chức phát hành chậm thực hiện nghĩa vụ nợ trái phiếu doanh nghiệp với tổng giá trị là 113.140 tỷ đồng, tăng 19,8% so với ngày 17.3.2023. Giá trị trái phiếu chậm trả chủ yếu đến từ các lô trái phiếu doanh nghiệp được tái cơ cấu kỳ hạn, tăng 2,12 lần sau 1 tháng và đạt 11.450 tỷ đồng.

Theo ước tính, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn 9 tháng còn lại của năm 2023 ở mức 220.770 tỷ đồng, trong đó các doanh nghiệp bất động sản ở mức 93.200 tỷ đồng. Đây là các con số lớn đáng kể so với tổng quy mô tín dụng phục vụ kinh doanh bất động sản cũng như năng lực tín dụng của doanh nghiệp bất động sản hiện nay.

Các chuyên gia đánh giá, doanh thu và lợi nhuận của các nhà phát triển bất động sản đã chậm lại từ quý I.2022. Trong quý gần nhất, doanh thu giảm 6,46% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế giảm 38,6% so với cùng kỳ.

Số liệu của 50 doanh nghiệp bất động sản niêm yết cho thấy tình hình tài chính chung có dấu hiệu giảm sút. Chỉ số Nợ vay/EBITDA đã tăng 1,53 lần, trong khi khả năng chi trả lãi vay cho thấy sự tương quan nghịch và giảm 1,78 lần so với năm 2021.

“Việc thị trường bất động sản đóng băng, các biện pháp kiểm soát dòng tín dụng và tình trạng nhiều dự án vướng mắc pháp lý, các doanh nghiệp có dòng tiền từ hoạt động kinh doanh không ổn định/âm trong 3 năm trở lại đây vẫn đứng trước nguy cơ mất khả năng thanh khoản trong thời gian tới. Rủi ro chéo cũng hiện diện đối với các doanh nghiệp có công ty mẹ gặp khó khăn thanh khoản”, các chuyên gia của FiinGroup bình luận.

Từ những phân tích trên, theo các chuyên gia, tỷ lệ nợ xấu trái phiếu dự báo tiếp tục đà tăng trong quý II và III.2023.