Những hệ lụy sau việc Mỹ chiếm quyền kiểm soát hàng loạt trang web của Iran

Chính phủ Mỹ mới đây đã chiếm quyền kiểm soát hàng loạt trang web của Iran với lý do an ninh, bản chất của sự việc này tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, đáng phải cân nhắc.

Cục Điều tra Liên bang Mỹ và Bộ Thương mại Mỹ gần đây đã đóng cửa một số trang web liên quan đến chính quyền Iran dưới danh nghĩa hành động “chiến dịch thông tin sai lệch”. Hành động này làm dấy lên mối quan ngại mạnh mẽ, chủ yếu là do động cơ đóng cửa trang web của chính phủ Mỹ không “trong sáng”, và có tình trạng sử dụng thiết bị công cộng cho mục đích riêng.

"Theo lệnh của tòa án, Mỹ đã thu giữ 33 trang web được Liên minh Phát thanh và Truyền hình Hồi giáo Iran (IRTVU) sử dụng và 3 trang web do lực lượng Kata'ib Hezbollah (KH) điều hành, vì những trang web này đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ", Bộ Tư pháp Mỹ cho biết trong một tuyên bố mới đây.

Theo CNN, một số người dùng không thể truy cập vào trang web của các hãng truyền thông của Iran như Press TV hay Al-Alam, cũng như trang web của kênh truyền hình Al-Masirah thuộc lực lượng vũ trang Houthi tại Yemen.

Khi nhập tên miền của các trang tin này, trang chủ của chúng chỉ hiển thị thông báo "đã bị kiểm soát bởi chính phủ Mỹ" và trích dẫn các điều luật cấm vận của Mỹ, kèm theo con dấu Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Bộ Thương mại Mỹ.

Mỹ đã đóng cửa nhiều trang web của Iran như thế nào?

Theo Tổng thư ký Trung tâm Nghiên cứu quản lý không gian mạng quốc tế thuộc Viện Nghiên cứu các vấn đề quốc tế Thượng Hải, ông Lỗ Truyền Dĩnh, từ góc độ kỹ thuật, Chính phủ Mỹ đã ban hành hướng dẫn cho Công ty Verisign - công ty chịu trách nhiệm về dịch vụ phân giải tên miền của miền cấp cao nhất chung toàn cầu .com.

Hướng dẫn này yêu cầu công ty Verisign đơn phương giả mạo thông tin phân giải tên miền có liên quan và thực hiện xâm nhập quyền truy cập. Ví dụ, khi người dùng truy cập vào trang web của Đài Truyền hình Tin tức tiếng Anh của Iran, nó sẽ tự động được chuyển hướng đến địa chỉ mới do chính phủ Mỹ cung cấp. Điều này một lần nữa phản ánh thực tiễn bá quyền của Mỹ trong không gian kỹ thuật số.

Bản chất của sự việc này là thế nào?

Có quan điểm cho rằng sự việc này chỉ là vấn đề pháp lý. Bởi vì các trang web Iran này được đăng ký và điều hành bởi Verisign, với tư cách là một công ty của Mỹ, Verisign đương nhiên chịu sự điều chỉnh của luật pháp Mỹ. Tuy nhiên, vì các tên miền cấp cao nhất chung chung như .com và .net có nhiều người dùng trên khắp thế giới, Verisign là máy chủ có thẩm quyền duy nhất chịu trách nhiệm phân giải các tên miền đó, điều này cũng có nghĩa là Chính phủ Mỹ có thể kiểm soát quyền truy cập của các tên miền này và các trang web đằng sau tên miền thông qua Verisign.

Trước đây, chính phủ Mỹ tương đối tôn trọng vai trò chủ chốt của cộng đồng kỹ thuật và các tổ chức thương mại trong việc quản lý Internet. Cùng với đó, với thực tế là Internet được phát minh bởi Mỹ, nên cộng đồng quốc tế cũng đồng tình rằng Mỹ có độc quyền đối với các tên miền cấp cao nhất.

Sự việc này thực chất là một vấn đề chính trị được bao bọc trong vũ khí luật pháp, điển hình là việc sử dụng thiết bị công vào các hành động tư nhân, Chính phủ Mỹ đã thông qua các doanh nghiệp để lũng đoạn việc phân giải tên miền, từ đó đạt được mục đích trừng phạt Iran.

Việc phải liên hệ với Chính phủ Mỹ trước khi yêu cầu các nền tảng mạng xã hội như Twitter khóa tài khoản của các tổ chức chính thức ở các quốc gia khác, cho thấy Chính phủ Mỹ đã liên tục can thiệp vào việc quản lý Internet vì lý do chính trị và an ninh quốc gia, việc can dự này đã làm cho Chính phủ Mỹ trở thành người phá vỡ trật tự Internet lớn nhất trên thế giới.

Những hệ lụy nguy hiểm đằng sau

Vụ việc này khiến thế giới thấy rõ sự “bá quyền” kỹ thuật số của Mỹ. Trên thực tế, Mỹ là trung tâm của không gian kỹ thuật số, so với các quốc gia khác, nước này được hưởng rất nhiều lợi ích do không gian kỹ thuật số mang lại.

Tuy nhiên, trong một thời gian dài, Mỹ đã liên tục cáo buộc các quốc gia khác thực hiện các hoạt động sai lệch thông tin hoặc các cuộc tấn công mạng chống lại Mỹ, coi mình là nạn nhân lớn nhất của không gian kỹ thuật số, nhằm chuyển hướng sự chú ý.

Đối với các quốc gia khác, sự kiện này chính là một lời cảnh tỉnh. Không quốc gia nào có thể đảm bảo rằng những điều tương tự sẽ không xảy ra. Do đó, các doanh nghiệp và tổ chức có liên quan nên chú ý nhiều hơn đến rủi ro của tiên miền và đảm bảo rằng các nhà đăng ký tên miền và nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ phải hoạt động tại quốc gia của họ.

Chiến lược tốt nhất là chuyển các tên miền này sang hệ thống tên miền tự quản và kiểm soát của quốc gia, điều này sẽ giảm thiểu đáng kể rủi ro gặp phải trong quá trình cung cấp dịch vụ phân giải tên miền.