Những điểm cần lưu ý từ cuộc họp của IMF và WB

Hội nghị thường niên kéo dài 1 tuần của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) đã kết thúc với nhiều điểm đáng chú ý.

Diễn ra ở thành phố Marrakech, Ma-rốc, quốc gia vừa trải qua trận động đất thảm khốc, hội nghị của IMF và WB tập trung quanh triển vọng kinh tế thế giới đang bị đè nặng bởi nợ, lạm phát và xung đột, dẫn đến khoảng cách giàu nghèo giữa các quốc gia ngày càng tăng. Cùng với đó là những “lúng túng” trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Dưới đây là những điểm chính:

‘Nền kinh tế khập khiễng’

Triển vọng mới của IMF, được đưa ra trước thời điểm xung đột Israel – Hamas, cho thấy tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại từ 3,5% xuống 3% trong năm nay và xuống còn 2,9%, giảm 0,1% so với ước tính trước đó, vào năm 2024.

Lạm phát toàn toàn cầu dự kiến giảm từ 6,9% trong năm nay nhưng vẫn ở mức cao 5,8% trong năm tới. Các ngân hàng trung ương phát tín hiệu ngừng tăng lãi suất nếu tình hình cho phép đồng thời hy vọng lạm phát cuối cùng có thể về ngưỡng mục tiêu mà không khiến nền kinh tế “hạ cánh cứng”.

Hầu hết các quan chức tham gia hội nghị đều đồng tình rằng vẫn còn quá sớm để nói rằng xung đột tại Trung Đông sẽ ảnh hưởng ra sao tới kinh tế toàn cầu.

Siết nợ

Khoản vay của các nền kinh tế lớn, từ Mỹ tới Trung Quốc hay Italy, là những chủ đề thường xuyên được nhắc tới những tuần gần đây, đẩy lãi suất trái phiếu Mỹ lên cao hơn.

Trong khi đó, Vitor Gaspar, người đứng đầu bộ phận tài chính của IMF, nói rằng các khoản trợ cấp mà các nước dành cho năng lượng xanh, chống biến đổi khí hậu sẽ không mang lại lượng phát thải ròng bằng 0 trong khi việc gia tăng quy mô sẽ khiến nợ công “bùng nổ”.

Ngoài các nước phát triển, trong kỷ nguyên lãi suất cao, đồng USD mạnh và những bất ổn địa chính trị xảy ra ở nhiều nơi đang gây thách thức cho phần còn lại của thế giới. Các quốc gia, từ Thổ Nhĩ Kỳ tới Sri Lanka đều dang tìm giải pháp cho vấn đề của chính mình khi lạm phát và chi phí đi vay cao.

Thỏa thuận nợ và cải cách

Nhìn xa hơn các nền kinh tế phát triển lớn, lãi suất chính sách cao hơn, đồng USD tăng mạnh và những bất ổn địa chính trị đang tạo thêm thách thức cho phần còn lại của thế giới.

Thổ Nhĩ Kỳ trở thành tâm điểm chú ý khi Bộ trưởng Tài chính Mehmet Simsek trình bày kế hoạch cải cách. “Vấn đề cơ cấu lớn nhất là giảm lạm phát. Và họ đang nghiên cứu vấn đề đó,” Murat Ulgen, Giám đốc Toàn cầu của Bộ phận Nghiên cứu Thị trường Mới nổi tại HSBC cho biết.

Kenya đang tìm cách tránh rơi vào cảnh nợ nần và thống đốc ngân hàng trung ương nước này nói với Reuters rằng họ có kế hoạch mua lại 1/4 trái phiếu quốc tế trị giá 2 tỷ USD đáo hạn vào tháng 6 - đẩy trái phiếu năm 2024 tăng 1,2 xu so với đồng đô la.

Một thỏa thuận tái cơ cấu nợ đã xuất hiện: Zambia cuối cùng đã đồng ý một biên bản ghi nhớ về việc xử lý nợ với các chủ nợ bao gồm Trung Quốc và Pháp.

Tiến bộ ở Sri Lanka ít rõ ràng hơn. Sri Lanka hôm thứ Năm cho biết họ đã đạt được thỏa thuận với Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc về khoản nợ khoảng 4,2 tỷ USD, trong khi các cuộc đàm phán với các chủ nợ chính thức khác đang bị đình trệ.

Rủi ro nghiêng về nhược điểm

IMF cảnh báo trong Báo cáo ổn định tài chính toàn cầu rằng lãi suất cao sẽ đẩy một số người đi vay vào tình thế bấp bênh hơn. Ước tính, khoảng 5% ngân hàng trên toàn cầu dễ bị căng thẳng nếu tỷ lệ này duy trì ở mức cao trong thời gian dài và hơn 30% ngân hàng - bao gồm một số ngân hàng lớn nhất thế giới - sẽ dễ bị tổn thương nếu nền kinh tế toàn cầu bước vào thời kỳ tăng trưởng thấp kéo dài. và lạm phát cao.

Tranh giành ảnh hưởng

Chiến tranh Ukraine, chủ nghĩa bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng và căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đều khiến việc xây dựng sự đồng thuận trở nên khó khăn hơn: Cuối cùng, không có đủ thỏa thuận để đưa ra thông cáo chung cuối cùng như thường lệ vào cuối các cuộc họp.

Đã có nhiều cuộc thảo luận trước Marrakech về việc cải tổ IMF và Ngân hàng Thế giới để phản ánh tốt hơn sự nổi lên của các nền kinh tế như Trung Quốc và Brazil. Đề xuất của Mỹ nhằm tăng cường quyền cho vay của IMF nhưng vẫn giữ nguyên việc xem xét lại việc nắm giữ cổ phần trong quỹ sau này đã giành được sự ủng hộ rộng rãi. Một hiệp ước được công bố hôm 14/10 nói về “sự gia tăng đáng kể” hạn ngạch vào cuối năm 2023 nhưng đưa ra một số chi tiết khác. Các nhóm chống nghèo đói tỏ ra hoài nghi về những gì đã đạt được.

Kate Donald, Giám đốc văn phòng Oxfam International tại Washington, D.C., cho biết: “Chủ đề lớn của tuần này là các nước G7 đang giải quyết những vết nứt của những lời hứa đã tan vỡ. Mặc dù có sự siết chặt về hàng tỷ USD cần thiết để giải quyết tình trạng nghèo đói và biến đổi khí hậu, nhưng vẫn không có dấu hiệu về khoản tiền mới”,