Những bí ẩn trên khu định cư cao 2.430m của người Inca

Machu Picchu là một khu định cư của người Inca thế kỷ 15 nằm trên sườn núi giữa dãy Huayna Picchu và Machu Picchu ở Peru. Nó nằm độ cao 2.430 m so với mực nước biển và nhìn ra sông Urubamba. Chất lượng kiến ​​trúc của khu định cư này được bảo tồn tuyệt vời khiến Machu Picchu trở thành một trong những địa điểm khảo cổ nổi tiếng nhất trên thế giới hiện nay.

Khu vực này có diện tích 32.500 ha. Ruộng bậc thang ở đây đã từng được sử dụng để trồng trọt, có thể là ngô và khoai tây.

Xây dựng không cần vữa

Năm 1911, nhà thám hiểm Hiram Bingham III, giáo sư tại Đại học Yale, Mỹ đã đến thăm địa điểm này và lần đầu tiên công bố sự tồn tại của nó. Ông thấy nó được bao phủ bởi thảm thực vật. Các tòa nhà được xây dựng không có vữa (điển hình của người Inca), đá granit được khai thác và cắt chính xác.

Bingham phát hiện ra địa điểm này khi ông đang tìm kiếm Vilcabamba, kinh đô cuối cùng của người Inca trước thất bại cuối cùng của họ dưới tay người Tây Ban Nha vào năm 1572.

Có tường thành và hào khô

Machu Picchu được cho là do Pachacuti Inca Yupanqui, vị vua thứ chín của người Inca, xây dựng vào giữa những năm 1400. Là người xây dựng đế chế, Pachacuti đã khởi xướng một loạt cuộc chinh phục mà cuối cùng chứng kiến ​​người Inca phát triển thành một vương quốc Nam Mỹ trải dài từ Ecuador đến Chile.

Nhiều nhà khảo cổ học tin rằng, Machu Picchu được xây dựng như một khu đất của hoàng gia, sự hiện diện của các khu dân cư cao cấp ở khu vực phía đông bắc của địa điểm này đã ủng hộ ý tưởng đó. Nó được hoàng đế và gia đình hoàng gia sử dụng như một nơi nghỉ ngơi tạm thời.

Điều thú vị là nơi ở của chính hoàng đế dường như nằm ở phía tây nam của địa điểm, cách xa các nơi ở của giới thượng lưu khác. Tòa nhà đó ngày nay được gọi là "Đền thờ Mặt trời" liền kề với nó.

Mặc dù Machu Picchu có tường thành, cổng vào khiêm tốn và hào khô (có thể được sử dụng để trữ nước mưa) nhưng dường như nó không được thiết lập với mục đích quân sự và không có bằng chứng cho thấy một trận chiến nào diễn ra ở đây.

Nơi ở của hoàng đế và hoàng tộc

Theo một nghiên cứu năm 2023 trên tạp chí Science Advances, khoảng 750 người đã sống tại Machu Picchu bao gồm hoàng đế, các hoàng tộc Inca khác, khách và người hầu trong mùa cao điểm từ tháng 5 đến tháng 10.

Sau khi nghiên cứu hài cốt của con người từ hơn 30 ngôi mộ tại Machu Picchu, các nhà nghiên cứu xác định rằng, những người hầu đến từ khắp vùng cao nguyên Andean và dọc theo bờ biển Peru. Hầu hết những người hầu nam, được gọi là "yanacona", đến từ các vùng cao nguyên, trong khi những người hầu nữ được gọi là "aclla" có tổ tiên đa dạng hơn nhiều, không phải ở vùng cao.

Đền thờ thần Mặt trời Machu Picchu

Machu Picchu có "Đền thờ Mặt trời" hay Torreón, với thiết kế hình elip tương tự như một ngôi đền Mặt trời được tìm thấy ở thủ đô Cuzco của Inca. Nó nằm gần nơi hoàng đế Inca được cho là đã cư trú tại Machu Picchu.

Một tảng đá bên trong ngôi đền có thể dùng làm bàn thờ. Trong ngày hạ chí tháng 6, mặt trời mọc chiếu thẳng vào một trong các cửa sổ của ngôi đền tạo thành đường thẳng giữa cửa sổ, đá và mặt trời.

Bên dưới ngôi đền là một hang động, được hình thành tự nhiên, mà nhà thám hiểm Bingham gọi là "lăng mộ hoàng gia", mặc dù có rất ít bằng chứng cho thấy nó đã được sử dụng như vậy. Một tảng đá được đẽo thành cầu thang nằm gần lối vào hang động và căn phòng dưới lòng đất có thể phục vụ một chức năng tôn giáo dưới một hình thức nào đó.

Tảng đá khổng lồ

Nhưng có lẽ bí ẩn lớn nhất tại Machu Picchu là một tảng đá khổng lồ, được Bingham đặt tên là "Intihuatana".

Tảng đá này nằm trên một bệ nâng cao, cao hơn quảng trường. Mục đích của nó vẫn là một bí ẩn. Nghiên cứu gần đây bác bỏ ý kiến ​​cho rằng, nó hoạt động như một đồng hồ mặt trời. Nó có thể đã được sử dụng để quan sát thiên văn.