MỚI

Trợ lý đầu tư M.AI

#Hàng hóa

24HMONEY đã kiểm duyệt

Nhôm, thép Việt Nam đối mặt thách thức gì trước thuế 25% của ông Trump?

Tổng thống Trump vừa ký sắc lệnh áp thuế 25% lên thép và nhôm nhập khẩu, đẩy căng thẳng thương mại lên một nấc mới. Động thái này sẽ tác động thế nào đến xuất khẩu của Việt Nam?

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, đánh dấu một bước leo thang mới trong chính sách thương mại. Đặc biệt, mức thuế nhập khẩu nhôm tăng từ 10% lên 25%, chấm dứt các miễn trừ trước đây đối với một số quốc gia.

Thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3, với mục tiêu thúc đẩy sản xuất trong nước và bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ. Ông Trump cũng cảnh báo mức thuế này có thể tiếp tục tăng trong tương lai. Bên cạnh đó, sắc lệnh còn bổ sung quy định yêu cầu thép nhập khẩu phải được "nung chảy và đúc" tại Bắc Mỹ nhằm hạn chế thép và nhôm từ Trung Quốc vào Mỹ.

Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro nhấn mạnh đây không chỉ là vấn đề thương mại, mà còn là chiến lược nhằm đảm bảo Mỹ không phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài trong các ngành công nghiệp quan trọng, đồng thời ngăn chặn tình trạng bán phá giá từ các nước khác.

Những quốc gia xuất khẩu nhôm, thép vào Mỹ nhiều nhất

Dù nền kinh tế Mỹ không còn tập trung vào sản xuất như trước, quốc gia này vẫn tiêu thụ hàng chục triệu tấn thép mỗi năm, chủ yếu phục vụ ngành ô tô, hàng không, dầu mỏ và xây dựng. Việc tăng thuế nhập khẩu sẽ khiến giá thành sản xuất trong các lĩnh vực này tăng lên, đồng thời giảm áp lực cạnh tranh đối với các nhà sản xuất thép nội địa.

Theo Viện Sắt và Thép Mỹ (AISI), Canada là nhà cung cấp thép lớn nhất cho Mỹ năm 2024, với 5,95 triệu tấn, tiếp theo là Brazil, Mexico và Hàn Quốc. Việt Nam cũng nằm trong top 5 nhà cung ứng thép lớn nhất, với mức tăng trưởng mạnh nhất—lượng thép xuất khẩu sang Mỹ tăng 143%, đạt 1,3 triệu tấn.

Đối với nhôm, Mỹ chủ yếu nhập khẩu từ Canada, UAE và Trung Quốc. Năm 2024, Canada chiếm hơn 58% tổng lượng nhôm nhập khẩu của Mỹ, tiếp theo là UAE, Trung Quốc, Hàn Quốc và Bahrain. Các chuyên gia dự báo Canada sẽ chịu tác động lớn nhất từ chính sách thuế mới.

Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng thế nào?

Ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ - cho biết từ năm 2018, thép và nhôm Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ đã chịu mức thuế 25% và 10%. Do đó, quyết định mới của ông Trump không làm thay đổi đáng kể mức thuế hiện hành đối với Việt Nam.

Tuy nhiên, trước đây, một số nước như Canada, Mexico, Brazil, Nhật Bản và Hàn Quốc được miễn thuế, khiến các doanh nghiệp Việt Nam gặp bất lợi trong cạnh tranh. Khi chính sách miễn trừ bị xóa bỏ, các doanh nghiệp thép Việt Nam có thể giảm bớt áp lực từ các đối thủ này.

Dù vậy, ông Hưng cảnh báo việc Mỹ siết chặt nhập khẩu có thể khiến thép và nhôm từ các nước khác tràn vào thị trường Việt Nam, gây áp lực lên ngành thép trong nước. Đồng thời, các biện pháp bảo hộ của các quốc gia khác có thể khiến Việt Nam gặp khó khăn hơn khi xuất khẩu ra ngoài Mỹ.

Theo ông Nghiêm Xuân Đa, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam, việc tăng thuế của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của thép Việt Nam trên các thị trường khác, chứ không chỉ riêng tại Mỹ. Trong khi đó, các chuyên gia trong ngành nhận định, chính sách mới của ông Trump có thể tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng hơn giữa các nước xuất khẩu thép vào Mỹ, khi không còn sự chênh lệch về thuế suất giữa các quốc gia.

Cơ hội và chiến lược ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam

Dữ liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho thấy năm 2024, Việt Nam xuất khẩu 12,62 triệu tấn thép, tăng 13,47% so với năm trước, đạt giá trị 9,08 tỷ USD. Riêng xuất khẩu sang Mỹ đạt gần 1,7 triệu tấn, trị giá 1,3 tỷ USD, chiếm 13% tổng lượng thép xuất khẩu của Việt Nam.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của thép Việt Nam, sau EU và ASEAN. Trước tình hình mới, Bộ Công Thương khuyến nghị doanh nghiệp Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường, mở rộng xuất khẩu sang các quốc gia có FTA với Việt Nam để giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định về xuất xứ, đồng thời theo sát diễn biến chính sách thương mại Mỹ để có biện pháp ứng phó kịp thời. Bộ Công Thương và các cơ quan ngoại giao sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình giải trình với các cơ quan điều tra Mỹ về các vụ việc phòng vệ thương mại.

Dù đối mặt với nhiều thách thức, các chuyên gia nhận định chính sách thuế của Mỹ cũng tạo ra cơ hội để thép Việt Nam cạnh tranh bình đẳng hơn, nếu tận dụng được lợi thế sản xuất và chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động, chiến lược linh hoạt sẽ là chìa khóa giúp ngành thép Việt Nam duy trì đà phát triển.