Nhìn lại 1 tuần đầy biến động về thương mại của ông Trump

Chỉ trong vòng 1 tuần, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã leo thang chiến tranh thương mại với đối thủ chiến lược lớn nhất, chấm dứt cuộc chiến thuế quan với các đồng minh thân cận nhất của Mỹ và xoay sở để kéo dài cuộc cãi vả về thuế xe hơi thêm ít nhất 6 tháng nữa.

Đây nào có phải là Tuần Thương mại Thế giới (WTW).

Sau đây, Bloomberg cũng tóm tắt lại những gì đã diễn ra trong tuần qua khi các nỗ lực cải cách hệ thống thương mại toàn cầu của ông Trump đã tới hồi cao trào và lại làm chao đảo thị trường tài chính:

Sản xuất ở Trung Quốc

Trong ngày thứ Hai (13/05), Phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) công bố danh sách khoảng 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, bao gồm quần áo trẻ em, đồ chơi, điện thoại di động và máy tính xách tay mà ông Trump dọa sẽ áp thêm thuế 25%. Nếu ông Trump hiện thực hóa lời đe dọa này cùng với hàng rào thuế quan 25% đã áp lên 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc thì người tiêu dùng Mỹ có thể bắt đầu cảm thấy nỗi đau từ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung thông qua mức giá hàng hóa cao hơn.

Sau đó, trong ngày thứ Năm (16/05), ông Trump tăng cường giám sát chặt chẽ tới các giao dịch liên quan tới công nghệ thông tin và công nghệ viễn thông. Bộ Thương mại Mỹ thông báo thêm Tập đoàn Huawei Technologies và các công ty con vào Danh sách Thực thể của Cục Công nghiệp và An ninh (BIS), khiến việc Huawei làm ăn với các công ty Mỹ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Phản ứng của Trung Quốc đã đập tan hy vọng của nhà đầu tư về chuyện Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm hàn gắn về thương mại. “Nếu Mỹ ngó lơ ý chí của người dân Trung Quốc thì họ có lẽ sẽ không nhận được phản ứng tốt lành từ phía Trung Quốc”, trích từ một bài bình luận của Tân Hoa Xã và People’s Daily.

Rắc rối về xe hơi

Vào giữa tuần, Bloomberg News đưa tin, ông Trump sắp ra quyết định trì hoãn áp thuế lên xe hơi và phụ tùng xe hơi thêm 6 tháng – một động thái để tránh xảy ra các cuộc xung đột đồng thời với châu Âu và Nhật Bản, đồng thời dồn lực để đối phó với Trung Quốc. Ông đã đưa ra quyết định chính thức trong ngày thứ Sáu (17/05), nhưng cũng tuyên bố rằng ông đồng tình với kết luận của Bộ Thương mại Mỹ rằng sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất xe hơi nước ngoài và hoạt động nhập khẩu xe hơi từ Toyota và BMW gây ra nguy cơ tới an ninh quốc gia của nước Mỹ.

Sau quyết định của ông Trump, các bên có thêm 6 tháng để đàm phán. Mục tiêu là gì? “Các điều kiện cạnh tranh trong nước phải được cải thiện bằng cách giảm bớt nhập khẩu”, trích từ tuyên bố của ông Trump. Tuyên bố này còn có tác động nhiều hơn cả việc trì hoãn áp thuế. Nó làm leo thang căng thẳng khi nói rằng hoạt động nhập khẩu xe hơi là mối đe dọa tới an ninh quốc gia và các nhà sản xuất của Mỹ.

Toyota phản ứng bằng cách lên tiếng quở trách rằng tuyên bố của ông Trump “truyền tải thông điệp tới Toyota rằng các khoản đầu tư của chúng tôi không được hoan ngênh và phần đóng góp của từng nhân viên của chúng tôi trên đất Mỹ không mang lại giá trị gì”. Người tiêu dùng phải trả nhiều hơn và có ít sự lựa chọn hơn về xe hơi nếu bị áp hạn ngạch nhập khẩu xe hơi, Toyota cho hay.

Gỡ bỏ hàng rào thuế quan thép và nhôm với Canada và Mexico

Mới đây, ông Trump và những người đồng cấp ở Mexico và Canada tuyên bố trong ngày thứ Sáu (17/05) rằng Mỹ sẽ gỡ bỏ hàng rào thuế quan thép và nhôm đối với Canada và Mexico, xóa bỏ rào cản để thông qua phiên bản cập nhật của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) – Thỏa thuận Mỹ- Mexico-Canada (USMCA).

Trong tuyên bố chung, Canada cho biết họ sẽ gỡ các hàng rào thuế quan đáp trả đối với các sản phẩm Mỹ như là một phần của thỏa thuận. Mexico hoan ngênh động thái gỡ bỏ thuế quan của ông Trump. Cả hai quốc gia đều cho biết họ sẽ dọn đường để các nhà làm luật thông qua thỏa thuận thương mại mới. Cuộc xung đột về thuế quan nhôm và thép đã trở thành một rào cản cho các nhà làm luật ở cả ba quốc gia trong việc thông qua thỏa thuận USMCA.

“Tuần Thương mại Thế giới”

Nhà đầu tư có vẻ cảm thấy đầy lo ngại vì những bất ổn trong tuần qua. Chỉ số MSCI Global Index giảm 2 tuần liên tiếp và lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm dao động gần mức đáy của năm 2019. Chỉ số Bloomberg Dollar Index chạm mức cao nhất của năm 2019.

Ông Trump có lẽ vẫn chưa xong về thương mại. Trong ngày thứ Sáu (17/05), ông đã báo trước về sự xuất hiện của “Tuần Thương mại Thế giới” (20-26/05/2019) trong một tuyên bố chứa đựng một thông điệp về những gì đã tạo nên sự giận dữ của ông về kinh tế: Trung Quốc.

“Nước Mỹ sẽ không còn dung thứ cho bất kỳ quốc gia nước ngoài nào có lợi thế không công bằng trong các ngành công nghiệp của Mỹ bằng cách đánh cắp hoặc buộc chuyển giao công nghệ hoặc sở hữu trí tuệ của các công ty của chúng tôi, trợ cấp cho các nhà xuất khẩu, bán phá giá các sản phẩm vào thị trường của chúng tôi một cách bất hợp pháp và tạo dựng công suất quá mức và không cần thiết”, trích từ tuyên bố của ông Trump.