Nhiều sản phẩm xuất sang Mỹ có nguy cơ bị áp phòng vệ thương mại

Nhiều sản phẩm gỗ, gạch men, xe đạp điện và một số sản phẩm khác xuất khẩu sang Mỹ đang đứng trước nguy cơ bị áp các biện pháp phòng vệ thương mại.

Theo Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), các sản phẩm trong ngành gỗ đang đứng đầu danh sách các sản phẩm có nguy cơ bị áp dụng các biện pháp lẫn tránh, gian lận xuất xứ, và chuyển tải bất hợp pháp cao nhất. Kế đến là các sản phẩm đá nhân tạo, gạch men, xe đạp điện, ống đồng, vỏ bình gas, ghim đóng thùng, gỗ thanh và viền dải gỗ được tạo dáng liên tục.

Với các sản phẩm trong ngành gỗ, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ tăng vọt trong thời gian gần đây. Với sản phẩm gỗ dán, kim ngạch xuất khẩu từ 33,4 triệu đô la Mỹ năm 2016 đã tăng lên 332,2 triệu đô la Mỹ trong năm 2019; từ tháng 6-2020 đến tháng 5-2021, đạt 407 triệu đô la, chiếm 25% tổng kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này của Mỹ.

Với sản phẩm tủ gỗ, xuất khẩu sang Mỹ trong giai đoạn 12 tháng từ tháng 6.2020 đến tháng 5.2021, kim ngạch tăng 73% so với cùng kỳ năm trước, lên gần 2,8 tỉ đô la. Tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Mỹ với nhóm hàng này trong 12 tháng trên đã tăng từ 20,8% năm 2019 lên 34%.

Sản phẩm ghế sofa có khung gỗ từ kim loại, giá trị xuất khẩu từ 819 triệu đô la năm 2018 lên 1,4 tỉ đô la năm 2019 và 2,1 tỉ đô la năm 2020. Đến tháng 5-2021 tăng gần 74% so với cùng kỳ năm trước.

Theo nhận định của các chuyên gia trong ngành gỗ, việc các sản phẩm gỗ dán, tủ bếp, tủ nhà tắm, sofa gỗ… của Việt Nam nằm trong nguy cơ bị Mỹ áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại.

Cụ thể, từ tháng 10-2020, Cơ quan đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) đã thông báo khởi xướng điều tra về tình hình nhập khẩu và sử dụng gỗ nguyên liệu được khai thác và buôn bán bất hợp pháp tại Việt Nam. Vụ việc điều tra hiện chưa có kết luận cuối cùng.

Các chuyên gia trong ngành cho rằng nguyên nhân đến từ việc nhập nhằng xuất xứ của một số doanh nghiệp trong ngành. Theo đó, Mỹ đã áp dụng thuế chống bán phá giá, trợ cấp cao với mức thuế từ 55% lên gần 200% với các sản phẩm tương tự của Trung Quốc. Với động thái từ Mỹ, một số doanh nghiệp Trung Quốc đã tìm hướng đầu tư sang Việt Nam. Vô hình trung Việt Nam trở thành điểm trung chuyển của các mặt hàng đồ gỗ của Trung Quốc.
Chính từ lý do này, các mặt hàng đồ gỗ của Việt Nam nằm trong danh sách có nguy cơ bị Mỹ áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại.

Ngoài các sản phẩm trong ngành gỗ, đá nhân tạo, gạch men và một số sản phẩm khác cũng có kim ngạch tăng vọt khi xuất sang thị trường Mỹ trong thời gian qua. Cụ thể, từ tháng 6-2020 đến tháng 5-2021 kim ngạch xuất khẩu sản phẩm đá nhân tạo sang Mỹ đạt 244,5 triệu đô la Mỹ, tăng 53,9% so với cùng kỳ.

Với sản phẩm gạch men, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ trong năm 2019 chỉ đạt 2,8 triệu đô la Mỹ đã tăng lên 20,6 triệu đô la Mỹ tính đến hết tháng 5-2021.

Riêng ống đồng, kim ngạch nhập khẩu sản phẩm này của Mỹ từ Việt Nam đã tăng từ 38 triệu đô la Mỹ năm 2015 lên 146 triệu đô la Mỹ năm 2019. Trong giai đoạn 12 tháng từ tháng 6 năm 2020 đến tháng 5 năm 2021, kim ngạch đạt 127,3 triệu đô la Mỹ, giảm 21,9% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Mỹ cũng giảm còn 20,9% trong giai đoạn tháng 6 năm 2020 đến tháng 5 năm 2021.