Nhiều doanh nghiệp tháo chạy khỏi Trung Quốc, 'cơ hội vàng' cho thị trường Việt Nam

Việc Mỹ tiếp tục tăng mức thuế quan lên các mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc khiến nhiều doanh nghiệp nước ngoài đua nhau rời khỏi Trung Quốc. Các doanh nghiệp rút khỏi thị trường này không chỉ mang đi một nguồn vốn lớn mà còn khiến nhiều lao động nước này rơi vào cảnh thất nghiệp.

Theo dữ liệu của các chuyên gia, nếu tất cả các doanh nghiệp nước ngoài tại Trung Quốc rời khỏi, sẽ có khoảng 45 triệu người thất nghiệp.

Liên quan đến bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung hiện nay, vào ngày 10/5 vừa qua các mặt hàng Trung Quốc nằm trong danh sách trị giá 200 tỉ USD nhập vào Mỹ bị tăng mức thuế lên 25% thay vì 10% như trước. Ngoài ra ông Trump còn còn đưa ra danh sách 300 tỷ USD hàng Trung Quốc có thể bị đánh thuế 25%.

Lần tăng thuế mới này đã khiến nhiều doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc “dắt nhau” rời khỏi Trung Quốc. Ông Trump cũng kêu gọi các doanh nghiệp Mỹ quay trở về nước “để tránh việc bị đánh thuế thật dễ dàng, bạn có thể sản xuất hoặc chế tạo sản phẩm hay hàng hóa của mình ở nước Mỹ tươi đẹp, rất đơn giản”.

Brooks Running, một công ty giày thể thao thuộc sở hữu của tỷ phú Warren Buffett cho biết sẽ chuyển phần lớn hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. Giày thể thao Brooks sẽ chỉ chiếm 10% lượng sản xuất của Trung Quốc.

Trước đó đã có báo cáo có khoảng 400 công ty vốn đầu tư Mỹ tuyên bố sẽ rút khỏi thị trường Trung Quốc. Hãng Apple cũng thông báo rằng họ sẽ chuyển dây chuyền sản xuất sang Ấn Độ. Foxconn nhà máy sản xuất của Apple tại Trung Quốc đã giải quyết vấn đề việc làm cho hàng triệu người. Tuy nhiên Foxconn đã mở 3 nhà máy liên tiếp tại Ấn Độ và kế hoạch trước 2020 sẽ xây dựng 10 đến 12 nhà máy và sẽ tạo cơ hội việc làm cho khoảng 1 triệu người. Với nhà máy ở Trung Quốc, mặc dù không đóng cửa thời điểm hiện tại nhưng đã có những động thái sa thải nhân viên.

Bradley là một luật sư tư vấn cho các công ty đa quốc gia Campuchia. Bradley Gordon nói rằng một công ty Mỹ gần đây cho biết họ có nhà máy ở Phnom Penh. Để tránh thuế quan, họ hy vọng sẽ ngừng sản xuất tại Trung Quốc càng sớm càng tốt.

Không chỉ có các doanh nghiệp Mỹ, các doanh nghiệp Nhật Bản cũng đua nhau rút khỏi Trung Quốc Olympus – một doanh nghiệp lớn của Nhật Bản vào năm ngoái đã đóng cửa nhà máy sản xuất ở Thâm Quyến và chuyển nhà máy sang Việt Nam.

Theo truyền thông Nhật Bản, từ năm nay trở đi, một vài nhà máy sản xuất dây chuyền công nghiệp nặng của Tập đoàn Sumitomo tại Trung Quốc cũng dần chuyển về Nhật Bản.

Kobe Steel, công ty thép lớp của Nhật cũng cho biết, họ chuyển nhà máy sản xuất linh kiện máy đào đất thủy lực sang Thái và Mỹ.

Các công ty Nhật Bản như Mitsubishi Electric, Komatsu và Toshiba cũng đã chuyển một số dây chuyền sản xuất của họ ở Trung Quốc sang các nước khác.

Vào tháng 1 năm nay, Ricoh - nhà sản xuất thiết bị văn phòng và máy quang học của Nhật Bản, tuyên bố rằng họ đang chuẩn bị chuyển dây chuyền sản xuất máy photocopy tại Trung Quốc sang Thái Lan.

Theo đó nhiều doanh nghiệp Nhật bản có hướng chuyển các nhà máy sang khu vực Đông Nam Á bởi môi trường phát triển lớn, giá nhân công rẻ hơn một nửa so với Trung Quốc và những năm gần đây khu vực này rất hoan nghênh các doanh nghiệp Nhật.

Cùng với sự ra đi của doanh nghiệp Nhật thì nhà máy Samsung của Hàn Quốc cũng đã đóng cửa một nhà máy ở Thiên Tân vào năm ngoái. Hiện tại, hầu hết tất cả các thương hiệu quần áo và thương hiệu thể thao nổi tiếng nước ngoài cũng đã đóng cửa các nhà máy của họ tại Trung Quốc, điển hình nhất là Adidas, Nike và Uniqlo.

Các doanh nghiệp ngoại nắm huyết mạch của các thành phố cao cấp tại Trung Quốc

Các doanh nghiệp ngoại có ảnh hưởng đến tổng thể nền kinh tế của Trung Quốc, hơn nữa còn nắm huyết mạch của những thành phố cao cấp. Theo thống kê của cục thống kê Trung Quốc, mặc dù các doanh nghiệp nước ngoài trên cả nước chiếm chưa đến 3%, nhưng đã tạo ra nguồn lợi nhuận công nghiệp với quy mô 25%, và nguồn thuế từ các doanh nghiệp này là 20%.

Tại 4 thành phố lớn của Trung Quốc bao gồm Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu, Thâm Quyến, có hơn 20 nghìn doanh nghiệp nước ngoài tại Quảng Châu, chiếm 62% tổng giá trị sản xuất công nghiệp của thành phố. Tại Thượng Hải, doanh nghiệp nước ngoài đóng góp 2/3 tổn giá trị sản xuất công nghiệp, và còn đóng góp 70% cho nền kinh tế Thâm Quyến. Có thể nói các doanh nghiệp ngoại rút khỏi Trung Quốc sẽ gây ra ảnh hướng lớn ngoài sức tưởng tượng với nên kinh tế nước này.

Bên cạnh đó, cùng với sự rút khỏi thị trường của doanh nghiệp nước ngoài, một vấn đề khác lại đến đó là lao động nước này phải đối mặt với vấn đề thất nghiệp. Theo truyền thông Trung Quốc, doanh nghiệp ngoại đã tạo cơ hội cho 45 triệu người, nếu tính cả các doanh nghiệp có vốn nước ngoài thì con số này có thể lên đến hàng trăm triệu.

Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, cuộc chiến tranh thương mại lần này đã ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế Trung Quốc và gây áp lực lớn với chính phủ Trung Quốc.