“Nhiệm vụ bất khả thi” khi chủ doanh nghiệp “chạy làng”?

Chủ doanh nghiệp nước ngoài… bỗng dưng biến mất không còn là chuyện hiếm. Giải quyết hậu quả thế nào khi hàng nghìn lao động bơ vơ, mất quyền lợi khi và chính quyền không hẳn đã…nắm đằng chuôi.

Sáng 15/8, Đoàn công tác của Tổng LĐLĐ Việt Nam do đồng chí Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam làm trưởng đoàn, đã làm việc với LĐLĐ TP Hải Phòng và CĐ Công ty TNHH Kai Yang Việt Nam sau vụ việc về việc giám đốc công ty này bỏ đi không rõ lý do, khiến 2.500 người lao động (NLĐ) lo lắng, bức xúc.

Chính quyền khó quản

Chiều 11/8, Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn KaiYang Việt Nam (địa chỉ tại 196 đường Hoàng Quốc Việt, phường Ngọc Sơn, quận Kiến An, Hải Phòng) Huang Shang Che cùng 17 cán bộ, nhân viên kỹ thuật người Đài Loan (Trung Quốc) đang làm việc tại đây đã bỏ trốn không rõ lý do. Đến sáng 12/8, khi tới công ty làm việc, công nhân mới tá hỏa ông chủ của họ “bốc hơi” cùng số lương tháng 7 của gần 3000 công nhân, số nợ bảo hiểm từ tháng 5 và hàng loạt quyền lợi của người lao động khác.

Sau nhiều lần kết nối, cuối cùng đại diện công đoàn công ty cũng liên lạc được với chủ doanh nghiệp. Theo bà Chu Thị Kim Oanh – Chủ tịch công đoàn công tay KaiYang thì ngày 14/8, đại diện doanh nghiệp sẽ sang Việt Nam để giải quyết quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên, đến ngày hôm qua (16/8), lãnh đạo Công ty KaiYang vẫn… bặt vô âm tín.

Ngay sau khi sự việc được phát hiện, chính quyền thành phố Hải Phòng vào cuộc. Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng giao Bảo hiểm xã hội thành phố giải quyết ngay chế độ ốm đau, thai sản cho công nhân trong thời gian nghỉ việc. Thậm chí, nếu xảy ra nợ xấu, UBND thành phố Hải Phòng ưu tiên giải quyết quyền lợi cho người lao động. Tại buổi làm việc với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chiều qua 15/8, ông Lê Khắc Nam - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng khẳng định thành phố sẽ dành mọi ưu tiên hỗ trợ người lao động trong vụ việc này.

Kho hàng của công ty KaiYang được cơ quan chức năng niêm phong.

Thế nhưng, hiện Công ty KaiYang đang nợ số tiền BHXH của công nhân từ tháng 5/2019 đến nay là 9,5 tỷ đồng; nợ tiền công đoàn, tiền lương công nhân tháng 7/2019 là 20 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty này còn nợ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn – Chi nhánh Hải Phòng, Ngân hàng VIB – Chi nhánh Hải Phòng và các đối tác khác số tiền 200 tỷ đồng.

Như vậy, nếu chủ doanh nghiệp… một đi không trở lại thì người lao động mất trắng quyền lợi. Chính quyền chẳng thể nắm giữ được gì từ doanh nghiệp. Toàn bộ tài sản của doang nghiệp thuộc sở hữu ngân hàng. Nếu chính quyền có ra tay giải quyết quyền lợi cho người lao động thì đương nhiên phải bỏ tiền ngân sách. Chưa kể, hệ lụy là hàng nghìn lao động thất nghiệp.

Được vạ, má sưng

Theo Luật sư Nguyễn Văn Thuận – Giám đốc Công ty luật Bạch Đằng Giang, đoàn luật sư Hải Phòng cho biết như vậy khi trao đổi với DĐDN về vụ việc chủ công ty KaiYang bỏ trốn về nước. “Nếu người lao động phát hiện giám đốc Công ty KaiYang có hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN thì làm đơn tố giác tội phạm gửi đến cơ quan Công an để tố cáo về hành vi phạm tội”.

Ngoài ra, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người lao động của Công ty KaiYang cần phải yêu cầu công ty thanh toán tiền lương, đóng BHXH. Nếu công ty không thực hiện thì người lao động cần có đơn khởi kiện vụ án lao động gửi đến TAND cấp có thẩm quyền. Đối với hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 thì hành vi này sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.

Được biết, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng đã trao đổi thông tin trực tiếp với lãnh đạo cao nhất của công ty mẹ - Công ty Trách nhiệm hữu hạn KaiYang tại Đài Loan. Lãnh đạo Công ty khẳng định, Công ty đang nỗ lực thuyết phục đối tác nhận các lô hàng đã hoàn thành theo hợp đồng tại Việt Nam để có chi phí trả lương cho người lao động.

Thế nhưng, chờ được vạ thì má sưng. Chủ doanh nghiệp đã bỏ trốn về nước thì tòa có phán quyết cũng không có chế tài xử lý.