Nhật - Mỹ đạt được thỏa thuận thương mại sơ bộ

Nhật Bản và Mỹ vừa đạt được thỏa thuận thương mại song phương sơ bộ về mặt nguyên tắc và có thể chính thức ký thỏa thuận này vào tháng 9 tới. Diễn biến này mang lại cho Tổng thống Mỹ Donald Trump thắng lợi trên mặt trận thương mại quốc tế giữa lúc Mỹ đang đẩy cuộc chiến thương mại với Trung Quốc lên mức cao mới.

Ngày 24-8, sau ba ngày đàm phán thương mại mở rộng ở Washington, Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Nhật Bản, Toshimitsu Motegi, cho biết ông và Đại diện Thương mại Mỹ, Robert Lighthizer, đã đạt được tiến triển lớn để hướng đến ký kết thỏa thuận thương mại Nhật-Mỹ.

“Tiến triển này sẽ được xác nhận tại cuộc gặp cấp cao Nhật-Mỹ bên lề hội nghị cấp cao G7 đang diễn ra tại Pháp”, ông cho biết.

Ông Toshimitsu Motegi cho hay trong quá trình đàm phán, Nhật Bản đã cố gắng duy trì lập trường và bảo vệ nền nông nghiệp của Nhật Bản.

Tờ Nikkei Asian Review cho hay, theo thỏa thuận khung đã đạt được giữa hai bên, Tokyo đồng ý giảm mức thuế quan đối các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ bao gồm thịt bò và thịt heo về ngang mức thuế mà Nhật Bản sẽ áp dụng với các nước thành viên của Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Phát biểu hôm 25-8 trước khi tiến hành cuộc họp cấp cao với Thủ tướng Shinzon Abe bên lề hội nghị G7 đang diễn ra tại thị trấn Biarritz, Pháp, Tổng thống Trump nói rằng Washington và Tokyo đã tiến rất gần đến một thỏa thuận thương mại song phương.

Tổng thống Trump lâu nay thúc ép Nhật Bản giảm thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp Mỹ. Hiện tại, Nhật Bản áp thuế nhập khẩu 38,5% đối với thịt bò Mỹ nhưng theo thỏa thuận khung giữa hai nước, mức thuế sẽ dần hạ thấp về mức 9% theo từng giai đoạn. Hiện Nhật đang áp vào thịt heo chất lượng thấp Mỹ ở mức 482 yen (4,6 đô la Mỹ)/ kg và mức thuế này cũng sẽ dần giảm theo lộ trình về mức 50 yen/kg, trong khi đó mức thuế 4,3% áp vào thịt heo chất lượng cao của Mỹ sẽ giảm về mức 0.

Về phần mình, Mỹ đồng ý thiết lập hạn ngạch nhập khẩu miễn thuế đối với 3.000 tấn thịt bò đặc sản Wagyu của Nhật Bản mỗi năm.

Nhật Bản tạm dừng đưa ra quyết định về việc liệu có đặt hạn ngạch nhập khẩu đối với 33 mặt hàng nông nghiệp Mỹ như bơ, sữa bột gầy (powdered skim milk) và một số loại phó mát hay không. Các mức hạn ngạch như vậy sẽ buộc Nhật Bản phải nhập một số lượng nhất định của các sản phẩm này từ Mỹ dù nhu cầu trong nước ra sao. Các nông dân Nhật Bản lo ngại quy định này sẽ mở rộng thị trường cho các công ty Mỹ, gây thiệt hại đến các quyền lợi của họ.

Ngoài ra, Nhật Bản đồng ý nới lỏng tiêu chí mà nước này sử dụng để áp đặt các biện pháp hạn chế nhập khẩu khẩn cấp đối với thịt bò Mỹ. Nhật Bản cũng nhất trí hoãn đàm phán về việc Mỹ gỡ bỏ mức thuế 2,5% áp với ô tô Nhật Bản trong bối cảnh Tổng thống Trump phàn nàn về mức thâm hụt thương mại ô tô quá lớn của Mỹ với nước này.

Washington cũng đồng ý gỡ thuế đối với một số trong 400 linh kiện ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản đồng thời xóa bỏ thuế đối với một loạt hàng hóa sản xuất khác của Nhật Bản ngoài ô tô.

Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Shinzon Abe khởi động đàm phán thương mại song phương khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau hồi tháng 9 năm ngoái. Tiến trình đàm phán hoàn tất trong một thời gian tương đối ngắn một phần là vì Mỹ đang cần một chiến thắng giữa lúc Washington đang đối đầu thương mại gay gắt với Bắc Kinh.

Nhật Bản đang yêu cầu Mỹ cam kết không sử dụng khoản 232 của Đạo luật Mở rộng thương mại để hạn chế hoặc áp đặt thêm thuế với ô tô Nhật Bản. Đây là cản trở lớn duy nhất để hai nước chính thức kết thúc đàm phán thỏa thuận thương mại.

Theo Nikkei Asian Review