Nhắm vào Alibaba, Trung Quốc củng cố nền tảng để trở thành siêu cường công nghệ

Các động thái gần đây của Trung Quốc nhằm điều chỉnh những công ty công nghệ khổng lồ là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Trung Quốc để trở thành một siêu cường về công nghệ, theo một chuyên gia nói với CNBC.

Giống như Mỹ và EU, Trung Quốc đang tìm cách điều chỉnh lĩnh vực công nghệ từ bảo vệ dữ liệu đến chống độc quyền. Các công ty công nghệ của Trung Quốc đã phát triển nhưng trước đó phần lớn không bị cản trở bởi các quy định và trở thành một trong những công ty công nghệ lớn nhất trên thế giới.

Vào tháng 11, Ngân hàng trung ương Trung Quốc và các cơ quan quản lý đã phát hành dự thảo quy tắc được gọi là cho vay vi mô, bao gồm các điều khoản như yêu cầu về vốn đối với các công ty công nghệ cung cấp các khoản vay.

Cơ quan Quản lý Nhà nước về Quy chế Thị trường (SAMR) của Trung Quốc cũng đã công bố các quy tắc dự thảo nhằm ngăn chặn các hoạt động độc quyền của các nền tảng internet. Đây là một trong những đề xuất sâu rộng nhất ở Trung Quốc nhằm điều chỉnh các công ty công nghệ lớn.

Tháng 12 vừa qua, SAMR cho biết họ đã bắt đầu điều tra Alibaba về các hoạt động độc quyền.

Vào tháng 10, Trung Quốc đã phát hành dự thảo luật bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm điều chỉnh cách các công ty xử lý dữ liệu người dùng.

Tất cả những quy định này là một phần trong nỗ lực lớn hơn của Trung Quốc nhằm trở thành một cường quốc công nghệ toàn cầu lớn, theo Kendra Schaefer, một đối tác của Trivium China, công ty nghiên cứu có trụ sở tại Bắc Kinh.

“Với tất cả những điều này, tôi cho rằng Trung Quốc hiểu rằng nếu họ muốn trở thành một siêu cường công nghệ thì họ phải đặt trên một nền tảng quy định vững chắc,” Schaefer nói với CNBC.

Bắc Kinh dường như đã có lập trường cứng rắn hơn đối với các công ty công nghệ Trung Quốc gần đây. Vào tháng 11, các nhà quản lý buộc Ant Group, công ty con của Alibaba phải tạm dừng kế hoạch cho đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) lớn nhất thế giới. Tháng 12 vừa qua, Alibaba và hai công ty khác đã bị phạt vì không khai báo chính xác với nhà chức trách về các thương vụ mua lại trong quá khứ.

Nhưng điều này không có nghĩa là Bắc Kinh đang làm việc đối lập với các công ty công nghệ khổng lồ của nước họ, theo Emily de La Bruyere, đồng sáng lập công ty tư vấn Horizon Advisory.

“Các công ty công nghệ đa quốc gia này được xác định là động lực thúc đẩy mà Trung Quốc sử dụng để mở rộng chiến lược thông tin và tiêu chuẩn của mình trên toàn cầu. Điều đó sẽ không thay đổi. Chúng tôi sẽ không thấy Bắc Kinh tác động mạnh tới các công ty công nghệ lớn của mình theo cách mà Washington làm”, Bruyere nói với CNBC qua email.

“Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ đảm bảo rằng các công ty công nghệ lớn của họ hành động theo các quy tắc và quy định của mình, kết nối với các nền tảng của mình và phục vụ các chiến lược của mình”, ông nói thêm.

Quy định về công nghệ của Mỹ, EU

Không chỉ Trung Quốc mang lại những thay đổi sâu rộng về quy định công nghệ. EU có lẽ là khu vực quyết liệt nhất trên thế giới về vấn đề này. Quy định chung về bảo vệ dữ liệu mang tính bước ngoặt đã được phê duyệt vào năm 2016, nhằm đưa ra các quy tắc về cách xử lý dữ liệu của người dùng.

Và vào tháng 12, EU đã giới thiệu Đạo luật thị trường kỹ thuật số và Đạo luật dịch vụ kỹ thuật số nhằm mục đích đưa ra các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với hành vi của những công ty công nghệ trong một số lĩnh vực.

Trong khi đó, Mỹ vẫn chưa có cách tiếp cận tương tự với luật pháp trên phạm vi rộng xung quanh các lĩnh vực về quản lý dữ liệu.

“Chúng tôi chưa có quy định tốt về quản lý dữ liệu ở Mỹ. Vì vậy, chúng tôi không có nền tảng với những nguyên tắc cơ bản mà chúng tôi có thể điều chỉnh, không chỉ các công ty trong nước mà cả các công ty nước ngoài", Schaefer cho biết.

“Tôi nghĩ rằng chúng tôi không có chính sách dữ liệu cơ bản đó là một trong những lý do mà chúng tôi đang áp dụng phương pháp tiếp cận phân tán kỳ lạ này để cố gắng kiểm soát các ứng dụng Trung Quốc sắp ra mắt như TikTok, nhắm mục tiêu vào các công ty Trung Quốc cụ thể vì chúng tôi không có quy định chung”, Schaefer cho biết khi đề cập đến câu chuyện đang diễn ra về việc Washington cố gắng khiến công ty Trung Quốc ByteDance bán các hoạt động của TikTok ở Mỹ.