Nhà xuất bản Giáo dục lãi cao kỷ lục

Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam năm ngoái lãi sau thuế 287 tỷ đồng, cao gấp 2,5 lần so với kế hoạch được cơ quan chủ quản là Bộ Giáo dục và Đào tạo giao.

Đây là mức cao nhất trong lịch sử hoạt động của đơn vị này. Những năm trước, lợi nhuận chỉ bằng khoảng phân nửa con số này, tức dao động quanh 120-150 tỷ đồng.

Theo báo cáo kết quả kinh doanh mới công bố, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam in hơn 164 triệu quyển sách giáo khoa trong năm 2021 – vượt 40% so với kế hoạch. Tổng doanh thu đạt 1.828 tỷ đồng, trong đó trên 97% đến từ hoạt động phát hành sách và phần thiểu số là nguồn thu tài chính.

Dựa vào tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) 39,9% và tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) 17,9%, lãnh đạo nhà xuất bản đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh "hiệu quả".

7 công ty con hoạt động trong lĩnh vực tương tự do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam nắm quyền chi phối cũng đều báo lãi, tổng cộng đạt 46 tỷ đồng.

Dù vậy, báo cáo của đơn vị này vẫn liệt kê một loạt khó khăn như dịch bệnh gây trở ngại cho công tác in, vận chuyển, cung ứng sách trước ngày khai giảng; kế hoạch in sách giáo khoa mới lớp 2 và lớp 6 bị động do Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt mẫu chậm so với kế hoạch; nạn in lậu, làm giả sách ngày càng tinh vi. Bên cạnh đó, lãnh đạo nhà xuất bản nói thêm "những thông tin báo chí, dư luận xã hội bất lợi về bản quyền sách giáo khoa, hoạt động đấu thầu mua sắm vật tư giấy in... cũng tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh".

Kết quả kinh doanh của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam nhảy vọt theo đà tăng giá sách giáo khoa. Năm học 2020-2021, khi bắt đầu triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới với lớp 1, giá sách cao hơn 3-4 lần. Năm nay, mức giá sách giáo khoa cho các lớp 3, 7 và 10 cũng cao hơn 2-3 lần so với các bộ sách cũ.

Lãnh đạo nhà xuất bản giải thích rằng giá cao bởi chi phí tăng ở cả bốn yếu tố cấu thành giá bán là số lượng cuốn sách trong một bộ sách, chi phí tổ chức bản thảo, chi phí vật tư và chi phí tiếp thị.

Sách giáo khoa hiện không thuộc danh mục mặt hàng do Nhà nước định giá, mà do doanh nghiệp kê khai giá với Bộ Tài chính. Các nhà xuất bản tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính đúng đắn, phù hợp của phương án giá sách đã kê khai.

Trước đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo từng yêu cầu nhà xuất bản rà soát toàn bộ quy trình biên soạn, in ấn, phát hành để giảm giá sách. Sau các lần chỉ đạo, giá sách được giảm 3-9% so với kê khai ban đầu.

Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có vốn điều lệ 596 tỷ đồng, hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước sở hữu 100%. Đơn vị này thường xuyên trễ hẹn, thậm chí không công bố thông tin định kỳ về chiến lược phát triển, kế hoạch đầu tư, báo cáo tài chính, báo cáo lương thưởng...