Nhà Trắng gửi thông báo mật tới Quốc hội Mỹ sau vụ tấn công giết chết tướng Iran

Nhà Trắng chính thức thông báo cho quốc hội về vụ không kích giết chết vị tướng hàng đầu của Iran ở Iraq giữa lúc đảng Dân chủ chỉ trích và gây áp lực đối với Nhà Trắng.

Chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran, tướng Qassem Soleimani (62 tuổi) thiệt mạng sau khi quân đội Mỹ điều máy bay không người lái MQ-9 Reaper nã tên lửa vào đoàn xe chở ông ở sân bay quốc tế Baghdad, Iraq ngày 3.1. Tổng thống Donald Trump đích thân ra lệnh tiến hành cuộc không kích nhưng không thông báo trước hoặc hội ý với quốc hội, theo Reuters.

Đạo luật Quyền lực Chiến tranh yêu cầu chính phủ phải thông báo cho quốc hội trong vòng 48 giờ kể từ khi quân đội “đã có” hoặc “sắp” tiến hành chiến dịch quân sự.

Trả lời phỏng vấn đài Fox News, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien xác nhận Nhà Trắng đã gửi thông báo chính thức cho quốc hội. Ông O'Brien cho hay chính phủ có nhiều căn cứ pháp lý để đảm bảo vụ không kích được thực hiện đúng pháp luật.

“Các luật sư của Bộ Tư pháp đã ký vào bản kế hoạch không kích. Đây là một hành động quân sự hợp pháp tuyệt đối", ông O'Brien nhấn mạnh.

Tuy nhiên, bà Nancy Pelosi, Chủ tịch của Hạ viện Mỹ vốn do đảng Dân chủ kiểm soát, chỉ trích thông báo của Nhà Trắng chỉ tiếp tục dấy lên nhiều nghi vấn hơn là làm rõ thông tin. Bà Pelosi chỉ trích thông báo này chỉ nhằm biện minh cho quyết định của chính phủ Tổng thống Trump về việc tăng cường hành động thù địch chống lại Iran.

Reuters dẫn lời một cố vấn cấp cao của đảng Dân chủ mô tả thông báo của Nhà Trắng là "quá ngắn và không đầy đủ".

Trong thông báo, chính phủ Trump phải giải thích rõ là đã ra lệnh cho quân đội tiến hành chiến dịch quân sự dựa trên đánh giá, nguyên nhân và thẩm quyền nào. Tuy nhiên, Nhà Trắng từ chối công bố thông tin cụ thể.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Bernie Sanders yêu cầu quốc hội phải nhanh chóng có biện pháp kiềm chế Tổng thống Trump để ngăn ông “đẩy Mỹ vào một cuộc chiến vô tận khác".

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren thuộc đảng Dân chủ cho rằng Tổng thống Trump đã đưa Mỹ "đến bờ vực chiến tranh" và gọi cuộc không kích Iraq là "liều lĩnh. Rõ ràng ông Trump không hề có kế hoạch gì từ trước".

Cả hai ông Sanders và Warren đều là ứng cử viên tiềm năng cho đảng Dân chủ để đối đầu với ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 11.2020.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Hạ viên Pelosi chỉ trích vụ không kích được tiến hành mà không có sự cho phép hay tham khảo ý kiến từ quốc hội. Bà Pelosi lên án việc chính phủ can dự vào hoạt động quân sự là động thái "khiêu khích và không phù hợp", dẫn đến nhiều mối đe dọa cho công dân, binh sĩ và đồng minh của Mỹ.

Lầu Năm Góc ngày 4.1 cũng đã gửi thông báo ngắn gọn về vụ không kích cho Ủy ban Quân vụ của Hạ viện lẫn Thượng viện Mỹ.

Trong khi đó, đảng Cộng hòa vẫn ủng hộ Tổng thống Trump. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mitch McConnell cho rằng "không ai khác vẫn còn sống chịu trách nhiệm về cái chết của nhiều binh sĩ Mỹ, ngoại trừ Qassem Soleimani".