Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn lỗ hàng tỉ USD, hoạt động trở lại không dễ

Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc nguồn cung bị khan hiếm cục bộ là bởi Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn phải giảm công suất, có nguy cơ ngừng hoạt động vì thiếu tiền. Theo thông tin từ Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, hiện lỗ lũy kế của doanh nghiệp này đã lên tới 3,3 tỉ USD trong 3 năm, số tiền nợ nguyên liệu cũng lên tới 2,8 tỉ USD. Để trở lại hoạt động bình thường không phải dễ.

Vẫn khan hàng cục bộ

Khảo sát của Lao Động, sau 6 ngày tăng giá xăng, dầu thêm gần 1.000 đồng mỗi lít, đưa giá bán lẻ xăng lên mức cao nhất 8 năm, hiện tượng cây xăng thiếu hàng, ngưng bán lại tái diễn ở Hà Nội, An Giang, Đồng Tháp, TPHCM...

Ông Nguyễn Văn Tiu - Giám đốc Công ty CP Xăng dầu Tự lực 1 - cho biết, doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu đang phải "gồng" lên để kinh doanh khi giá nhập bằng giá bán, chiết khấu 0 đồng trong khi phải trả đủ các chi phí vận chuyển, lương cho nhân viên…

"Mỗi lít xăng bán ra đang lỗ 600-700 đồng. Trung bình một cửa hàng bán được 600m3 thì tháng mất 400 triệu đồng. Tuy vậy, chúng tôi vẫn phải chấp nhận. Mặt hàng này không phải muốn đóng là đóng" - ông Tiu nói.

Cũng theo chủ doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu này, vẫn có những trục trặc từ nguồn cung, lấy hàng vẫn hạn chế, nhất là mặt hàng xăng. "Nếu một cửa hàng trong nội thành bán được 700-800m3 thì lỗ to, không thể kéo dài qua 3 tháng mà tình trạng này bây giờ cũng được 1 tháng rồi" - ông Tiu cho biết.

Từ góc độ doanh nghiệp bán lẻ, vị này kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần có những biện pháp kịp thời để giải tỏa các vấn đề này, giảm khó khăn cho doanh nghiệp.

Tại An Giang, ngày 15.2, Cục quản lý thị trường An Giang ghi nhận có 9 cây xăng đóng cửa, hoặc ngừng bán xăng, giảm 47 cửa hàng so với trước. Một số cây xăng bán "nhỏ giọt" cho khách từ 10.000 – 30.000 đồng mỗi lần.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc nguồn cung bị khan hiếm cục bộ là bởi Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn phải giảm công suất từ 105% xuống còn 80%, có nguy cơ ngừng hoạt động vì thiếu tiền.

Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn hiện cung ứng khoảng 30 - 35% thị phần xăng dầu tại Việt Nam. Vậy nên chỉ cần có sự thay đổi trong hoạt động của nhà máy này thì chắc chắn có tác động nhất định đến một số doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu trong nước.

Tại cuộc họp mới đây, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, lỗ lũy kế của doanh nghiệp này đã lên tới 3,3 tỉ USD trong 3 năm, số tiền nợ nguyên liệu cũng lên tới 2,8 tỉ USD.

"Để trở lại hoạt động không phải dễ", ông Nguyễn Hồng Diên nói, đồng thời nhấn mạnh, giải pháp căn cơ cho thị trường hiện nay vẫn là nâng hết công suất các nhà máy lọc hóa dầu còn lại lên để bảo đảm nguồn cung cho thị trường.

Công ty TNHH Lọc Hóa Dầu Nghi Sơn (NSRP) là công ty liên doanh được thành lập vào tháng 4.2008 do 4 thành viên góp vốn, bao gồm Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam), Công ty Dầu khí quốc tế Cô-Oét (KPE), công ty Idemisui Kosan Nhật Bản (IKC) và Công ty Hóa chất Mitsui Nhật Bản (MCI), trong đó PetroVietnam góp vốn 25,1%.

Trước đó, NSRP phải hủy nhập 2 tàu dầu thô trong tháng 1 và đối diện với nguy cơ dừng hoạt động vào ngày 13.2.2022 do khó khăn nghiêm trọng về tài chính. Lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết, tập đoàn chỉ đạo và yêu cầu đơn vị tìm mọi giải pháp khắc phục khó khăn, duy trì, sản xuất kinh doanh đối với nhà máy Nghi Sơn.

Nguồn cung thị trường sắp tới ra sao?

Ông Trần Duy Đông - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) thừa nhận việc trục trặc của Nhà máy Nghi Sơn không phải là việc nhỏ, đã làm ảnh hưởng lớn đến thị trường xăng dầu. Đó là nguyên nhân chính, khởi nguồn.

Theo ông Đông, báo cáo của Chi nhánh phân phối sản phẩm Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn - PVNDB, tiến độ giao hàng trong tháng 2 ít hơn bình thường do nhà máy này vẫn đang vận hành với 55% công suất. Nguồn hàng của nhà máy lọc dầu này chưa bổ sung trở lại như trước khi giảm công suất. Tuy nhiên, vị này cho rằng, tình hình trong 1-2 tuần tới sẽ tốt dần lên khi hàng về nhiều hơn.

Trước đó, báo cáo của lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước cũng đề cập chi tiết tới tình hình nguồn cung xăng dầu trong nước trong thời gian tới. Cụ thể, dự kiến nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn sẽ cung cấp cho thị trường 300.000 m3 xăng và 300.000 m3 dầu mỗi tháng. Trong khi đó, lượng tồn kho tại các doanh nghiệp đầu mối tính đến 27.1 còn khoảng 1,3 triệu m3 các loại, chưa kể tồn kho ở thương nhân phân phối và đại lý.

Theo Vụ Thị trường trong nước, với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2 năm nay. Còn từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường.

Tuy nhiên, theo cơ quan này, điều trông chờ đó là nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch chạy đủ 100% công suất từ 13.3. Trong khi đó, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp thiếu hụt.

PVoil có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến về cảng Việt Nam ngày 20.2 tới đây là 25.000m3 xăng và 42.000m3 dầu. Còn Petrolimex đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu đảm bảo theo đúng kế hoạch đăng ký.