Nhà đầu tư nước ngoài chờ cơ chế mới để tăng giải ngân vào chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nước ngoài, nhưng họ chờ cơ chế thông thoáng hơn mới tăng cường giải ngân.

Công ty Quản lý quỹ Capital Asset Mangement (CAM) đang sở hữu danh mục đầu tư vào các doanh nghiệp niêm yết trên TTCK Việt Nam với giá trị 300 triệu USD.

Chủ tịch CAM, ông Toshifumi Sugimoto đang nóng lòng chờ thị trường Việt Nam triển khai các sản phẩm, nghiệp vụ mới, cũng như xây dựng cơ chế mới thuận lợi hơn để tăng lượng vốn giải ngân.

Hàng ngày, CAM và nhiều tổ chức đầu tư nước ngoài khác đều dõi theo các động thái chính sách của Việt Nam liên quan đến hành lang pháp lý mới cho TTCK, đặc biệt là cơ chế, chính sách tạo thuận lợi cho hoạt động giao dịch của nhà đầu tư, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài như giao dịch mua bán chứng khoán trong ngày (T+0); bán chứng khoán chờ về; không bắt buộc nhà đầu tư phải có 100% tiền, chứng khoán trong tài khoản tại thời điểm đặt lệnh mua - bán; lộ trình triển khai chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR)…

Đặt trong mối tương quan so sánh với các thị trường quốc tế và khu vực, một trong những điểm hạn chế khiến nhà đầu tư ngoại chưa mạnh tay đổ vốn vào TTCK Việt Nam là cơ chế giao dịch T+3 chưa được rút ngắn.

Với T+3, nhà đầu tư phải đối mặt với nhiều rủi ro vì tính chất biến động nhanh của thị trường trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế có những diễn biến khó lường.

Mặt khác, kể từ ngày bán cổ phiếu cho đến T+3, nhà đầu tư không được sử dụng số tiền thu về từ lệnh đã bán. Nhà đầu tư tổ chức quản lý số vốn đầu tư lớn nên lượng tiền bị “ngâm” do cơ chế T+3 là không nhỏ.

Điều này khiến các tổ chức không thể chớp cơ hội giải ngân trong thời gian chờ, tác động tiêu cực đến thanh khoản của thị trường, cũng như khiến TTCK Việt Nam bị “mất điểm” trong con mắt của nhà đầu tư ngoại.

Nhà đầu tư trông đợi hệ thống hạ tầng công nghệ mới cho toàn TTCK Việt Nam sớm được đưa vào vận hành, mở đường cho triển khai giao dịch trong ngày, bán chứng khoán chờ về…, nhất là khi Bộ Tài chính vừa công bố lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư hướng dẫn về giao dịch trên TTCK, thay thế Thông tư 203/2015/TT-BTC.

Nhà đầu tư ngoại cũng rất quan tâm đến các sản phẩm, cơ chế mới đang được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xây dựng như NVDR, giảm tỷ lệ ký quỹ tiền khi mua chứng khoán tiến đến không cần có tiền tại thời điểm mua chứng khoán, cho vay chứng khoán để bán (bán khống)…

CAM đã dịch sang tiếng Nhật các dự kiến sửa đổi chính sách của Việt Nam và cập nhật đến công chúng đầu tư ở đất nước mặt trời mọc, đồng thời lên phương án thu hút thêm vốn để tăng cường giải ngân vào TTCK Việt Nam khi có cơ hội.

Tổng giám đốc (CEO) AFC Asia Frontier Fund, ông Thomas Hugger thì cho rằng, mối quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế đối với thị trường Việt Nam là rất lớn và Chính phủ nên có động thái mạnh hơn trong việc cho phép nhà đầu tư nước ngoài được tham gia sâu hơn vào thị trường, nâng cao tỷ lệ sở hữu cổ phiếu, giảm bớt các mức phí trung gian, nên tách biệt một sàn giao dịch dành cho các cổ phiếu không chịu giới hạn sở hữu nước ngoài.

Theo ông Thomas, TTCK Việt Nam có triển vọng tốt trong dài hạn với tầm nhìn 3-5 năm tới khi dần chuyển đổi thành trung tâm sản xuất của khu vực.

Từ góc nhìn của một công ty quản lý quỹ nội địa, ông Nguyễn Phan Dũng, Phó tổng giám đốc SSIAM đánh giá, Việt Nam luôn được cho là địa chỉ đầu tư hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.

Mức độ gia tăng hội nhập và các cam kết liên thông quốc tế theo cơ số hiệp định đa phương mà Chính phủ tích cực tham gia cho thấy, các định hướng tương lai là rất rõ ràng.

Sự vươn lên mạnh mẽ của khối tư nhân, với tỷ trọng đóng góp tăng trưởng cao trên GDP là minh chứng cho việc môi trường kinh doanh đã tốt hơn nhiều so với các thời kỳ trước, khi nguồn lực bị phân bổ bất xứng vào các doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, môi trường pháp lý để cạnh tranh thu hút vốn quốc tế vẫn cần phải cải thiện nhiều, đặc biệt là ở việc các chính sách/quy định pháp luật cần minh bạch, nhất quán, và thuận lợi cho các thành phần đầu tư.

Giới hạn sở hữu khối ngoại rõ ràng và các chính sách thuế không còn tình trạng thuế chồng thuế là những điểm cần cải tổ mạnh mẽ. “Nếu có các giải pháp, chính sách hợp lý hơn, Việt Nam có thể thu hút mạnh mẽ hơn các nguồn vốn của các nhà đầu tư nước ngoài”, ông Dũng nói.

Nếu như trước đây, TTCK Việt Nam từng ghi nhận giá trị danh mục đầu tư của vốn ngoại 35-36 tỷ USD, thì hiện nay, con số này chỉ còn quanh mức 30 tỷ USD.

Vốn ngoại vào TTCK giảm và thiếu ổn định, đòi hỏi việc cải cách cơ chế cũng như tiến độ triển khai các sản phẩm, nghiệp vụ mới cho thị trường cần được thúc đẩy nhanh hơn, nhất là khi dòng vốn đầu tư toàn cầu đang tìm kiếm cơ hội ở những TTCK ít chịu tác động bởi đại dịch Covid-19 và nền kinh tế Việt Nam duy trì được tốc độ tăng trưởng khả quan.