Người nuôi tôm hùm phập phồng lo giá

TX.Sông Cầu được mệnh danh là “thủ phủ” nuôi tôm hùm của tỉnh Phú Yên. Tuy nhiên, từ đầu năm 2019 đến nay, người nuôi tôm hùm ở đây gặp nhiều khó khăn do giá tôm hùm thương phẩm rớt xuống quá thấp.

Theo thống kê của Phòng Kinh tế TX.Sông Cầu, hiện vùng nuôi này đã thả nuôi hơn 83.484 lồng tôm hùm thịt và hơn 17.000 lồng tôm hùm ươm. Trong đó, ngư dân đã thu hoạch khoảng 12.829 lồng với sản lượng gần 354 tấn.

Có nhiều nguyên nhân khiến giá tôm hùm xuống thấp, nhưng chủ yếu là thị trường tiêu thụ tôm hùm thương phẩm bấp bênh, không ổn định. Ông Lâm Văn Vương ở P.Xuân Yên (TX.Sông Cầu) cho biết khoảng từ tháng 3 đến cuối tháng 8.2019 là giá tôm thương phẩm rớt thê thảm. Giá tôm hùm xanh loại 1 khi xuất bán chỉ còn 500.000 - 550.000 đồng/kg, tôm hùm bông chỉ còn 1 - 1,2 triệu đồng/kg. Trong khi thời điểm này năm 2018 giá tôm hùm xanh dao động từ 900.000 - 1 triệu đồng/kg, còn giá tôm hùm bông từ 1,4 - 1,6 triệu đồng/kg.

Không những giá tôm xuống thấp mà thương lái chỉ mua những con tôm đúng tiêu chuẩn loại 1. Có những hộ nuôi xuất bán khoảng 1.000 con tôm nhưng khi đưa vào đến bờ thì thương lái chỉ lựa mua khoảng 300 - 400 con, còn lại người nuôi phải chuyển ra lồng, bè để thả nuôi lại.

“Từ trước đến nay, chưa bao giờ người nuôi tôm hùm ở TX.Sông Cầu gặp phải tình cảnh như thế này. Do vận chuyển thời gian dài, nhiều con tôm bị sốc nên khi thả nuôi lại đã bị chết”, ông Vương than thở.

Ông Đoàn Văn Bảy, ở P.Xuân Phú (TX.Sông Cầu), cho biết gia đình ông thả nuôi 17 lồng với khoảng 5.000 con tôm hùm xanh, đến nay đã quá tuổi thu hoạch trên 3 tháng nhưng chưa dám xuất bán. Lý do, khoảng cuối tháng 5.2019, khi gia đình ông dự định xuất bán tôm thì thấy tình trạng thương lái ép giá, ép phẩm cấp nên đành tiếp tục nuôi chờ giá lên. “Mặc dù mỗi ngày chi phí thức ăn cho tôm khoảng vài triệu đồng, nhưng nếu xuất bán ở thời điểm tôm hùm hạ giá nói trên thì sẽ bị lỗ nặng. Rất may là từ đầu tháng 9.2019 đến nay, giá tôm hùm thương phẩm đã tăng dần trở lại. Vừa rồi gia đình tôi xuất bán khoảng 600 con tôm hùm xanh với giá 695.000 đồng/kg, so với năm trước không bằng nhưng giá tôm này có thể chấp nhận được, người nuôi có lãi chút ít”, ông Bảy chia sẻ.

Ông Trịnh Đức Thạnh, một người chuyên thu mua tôm hùm ở TX.Sông Cầu, cho biết khoảng giữa tháng 8.2019 giá tôm hùm xanh có tăng hơn cách đây vài tháng nhưng cũng chỉ dao động từ 550.000 - 570.000 đồng/kg. Tôm hùm thương phẩm của VN chủ yếu xuất bằng đường tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc. Nguyên nhân rớt giá là do tôm hùm ở nhiều nước đều nhắm vào thị trường Trung Quốc nên cung vượt cầu. Từ cuối tháng 8.2019 đến nay, tôm hùm được thị trường này “ăn” trở lại là nhờ Tết Trung thu. “Hiện chúng tôi thu mua mỗi ngày từ 5 - 7 tấn tôm hùm ở TX.Sông Cầu để xuất sang thị trường Trung Quốc”, ông Thạnh nói.

Ông Lê Hữu Nam, Phó chủ tịch UBND P.Xuân Yên (TX.Sông Cầu), cho biết con tôm hùm đã làm thay đổi cuộc sống của bao người dân TX.Sông Cầu, nhưng những năm gần đây giá cả lên xuống thất thường khiến người dân “đứng ngồi không yên”, vì lâu nay tôm hùm chủ yếu xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc nên lệ thuộc vào thị trường này. “Do giá tôm hùm xuống thấp nên nhiều hộ nuôi ở P.Xuân Yên không xuất bán tôm mà giữ lại nuôi để chờ giá. Để phát triển ổn định con tôm hùm, giải pháp duy nhất là quản lý được vùng nuôi, số lượng nuôi và hướng đến xuất khẩu theo đường chính ngạch”, ông Nam nói.

Cũng theo ông Nam, hiện số lồng nuôi tôm hùm ở TX.Sông Cầu tăng gấp 2,5 lần so với quy hoạch, người dân thả nuôi với mật độ khá cao (gấp 3 lần so với quy định) nên dẫn đến tình trạng các vùng nuôi quá tải, môi trường vùng nuôi thường xuyên bị ô nhiễm. “Thời gian qua vùng nuôi tôm hùm của địa phương này có nhiều hộ dân nuôi tự phát ngoài quy hoạch. Để chấn chỉnh việc này, địa phương đang xây dựng và thành lập 6 tổ cộng đồng nuôi trồng thủy sản với mục đích giao mặt nước cho người dân quản lý, nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững hơn”, ông Nam chia sẻ.

Ông Lương Công Tuấn, Phó chủ tịch UBND TX.Sông Cầu, cho biết lộ trình sắp xếp, giao mặt nước nuôi trồng thủy sản ở TX.Sông Cầu theo hướng năm 2018 giảm khoảng 1/3 số lượng lồng, đến năm 2019 giảm thêm 1/3 số lượng lồng hiện có và phấn đấu đến năm 2020 tổ chức giao mặt nước nuôi trồng thủy sản đúng đối tượng, đúng quy định số lượng lồng nuôi trong phạm vi quy hoạch 1.000 ha mặt nước.

“UBND TX. Sông Cầu đang phối hợp với Sở NN-PTNT Phú Yên lập quy hoạch chi tiết nuôi trồng thủy sản mặt nước biển vịnh Xuân Đài để giao mặt nước cho dân và triển khai lập quy hoạch chi tiết nuôi trồng thủy sản mặt nước biển đầm Cù Mông”, ông Tuấn nói và cho biết UBND TX.Sông Cầu đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn và các địa phương khẩn trương thành lập các tổ cộng đồng nuôi trồng thủy sản, vận động người nuôi thủy sản lồng bè chấp hành việc bố trí, sắp xếp ở vùng nuôi đã được quy hoạch. UBND TX.Sông Cầu sẽ kiên quyết giải tỏa, cưỡng chế di dời đối với các hộ nuôi thủy sản vi phạm đặt lồng bè nuôi trái phép ở các khu vực ngoài quy hoạch.