Người lao động cần làm gì để được hưởng gói hỗ trợ về an sinh xã hội 62.000 tỷ?

Trong khoảng hai tuần từ lúc gửi đề nghị, người lao động gặp khó khăn do dịch Covid-19 sẽ nhận được hỗ trợ với mức tối đa 1,8 triệu/tháng và kéo dài không quá 3 tháng.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) vừa trình Chính phủ phê duyệt Quyết định về quy trình thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Theo đó, nguyên tắc hỗ trợ hướng tới những trường hợp bị giảm sâu thu nhập, mất việc, thiếu việc làm, gặp khó khăn, không đảm bảo mức sống tối thiểu do ảnh hưởng của Covid-19. Một số nhóm đối tượng đang hưởng chính sách ưu đãi, bảo trợ xã hội, hộ nghèo, hộ cận nghèo trong thời gian có dịch cũng nằm trong diện hưởng chính sách này.

Đối với lao động có hợp đồng bị mất việc

Theo dự thảo, điều kiện để NLĐ có hợp đồng được hưởng trợ cấp là phải có văn bản thỏa thuận tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động (HĐLĐ) hoặc nghỉ việc không hưởng lương do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Đồng thời, những người này đang tham gia BHXH bắt buộc.

Nếu đủ các điều kiện trên, NLĐ có thể nhận mức hỗ trợ 1,8 triệu đồng/tháng với khoảng thời gian hỗ trợ không quá 3 tháng, từ tháng 4 đến tháng 6/2020.

Hồ sơ đề nghị được hỗ trợ của NLĐ gồm: Đơn đề nghị; Bản sao HĐLĐ; Văn bản thỏa thuận tạm hoãn thực hiện hợp đồng hoặc nghỉ việc không lương; Danh sách NLĐ thỏa thuận tạm hoãn thực hiện HĐLĐ hoặc nghỉ không hưởng lương do người sử dụng lao động (NSDLĐ) lập, có xác nhận của tổ chức Công đoàn cơ sở và cơ quan BHXH; Bản sao giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

Để nhận được trợ cấp, NLĐ cần gửi hồ sơ này đến NSDLĐ. NSDLĐ lập bảng tổng hợp danh sách và phải công khai danh sách này tại DN.

Trong thời hạn 3 ngày, cơ quan BHXH có trách nhiệm xác nhận danh sách. Sau đó, NSDLĐ gửi hồ sơ đề nghị hỗ trợ trực tiếp, trực tuyến hoặc qua đường bưu điện đến trụ sở UBND huyện nơi mà DN đặt chi nhánh hoặc văn phòng đại diện, cơ sở sản xuất.

Trong 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ, UBND cấp huyện thẩm định, trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh ban hành quyết định hỗ trợ. Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ ban hành quyết định hỗ trợ trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ và chỉ đạo thực hiện chi trả hỗ trợ cho NLĐ trong 02 ngày tiếp theo. Như vậy, tính từ lúc NLĐ gửi đề nghị (theo đúng quy định), tối đa trong 10 ngày làm việc, họ sẽ được nhận hỗ trợ. Trong trường hợp không hỗ trợ, Chủ tịch UBND tỉnh phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Đối với lao động tự do

Dự thảo cũng đề cập đến cách thức nhận hỗ trợ cho nhóm lao động không có giao kết hợp đồng bị mất việc làm. Đây là những lao động tự do, làm một trong các công việc như: Bán hàng rong; Buôn bán lẻ trên đường phố không có địa điểm cố định; Thu gom rác, phế liệu; Bốc vác, vận chuyển hàng hóa; Lái môtô 2 bánh hoặc xích lô chở khách; Bán lẻ vé số lưu động. Ngoài ra, những người tự làm việc tại các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, lưu trú, du lịch... cũng được xếp vào nhóm lao động tự do.

Những trường hợp thuộc nhóm này có thể được hưởng mức hỗ trợ 1 triệu đồng/tháng với phương thức chi trả theo tháng. Thời gian hỗ trợ không quá 3 tháng, kể từ ngày 1/4.

Quy trình nhận hỗ trợ của những người này là sau ngày 15 hàng tháng, người lao động tự do có nhu cầu gửi Giấy đề nghị hỗ trợ theo mẫu (được đính kèm trong Quyết định) đến UBND cấp xã nơi cư trú hợp pháp. Hàng tháng, trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ khi nhận được giấy đề nghị của người lao động, UBND cấp xã tổ chức rà soát và lập danh sách NLĐ bị mất việc làm đủ điều kiện hưởng hỗ trợ.

Trong thời gian 2 ngày làm việc, UBND xã niêm yết công khai danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ. Sau đó, UBND xã tổng hợp danh sách trường hợp không có khiếu kiện, thắc mắc kèm theo hồ sơ đề nghị của từng NLĐ gửi UBND cấp huyện; đồng thời, tiến hành xác minh những trường hợp có ý kiến khiếu kiện, thắc mắc.

Trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được danh sách của UBND xã, UBND cấp huyện thẩm định và trình UBND tỉnh quyết định phê duyệt danh sách. Trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đủ hồ sơ đề nghị của UBND huyện, UBND tỉnh phê duyệt danh sách hỗ trợ và chỉ đạo thực hiện việc chi trả cho NLĐ trong 2 ngày tiếp theo. Như vậy, đối với nhóm này, tính từ lúc gửi đề nghị (theo đúng quy định), tối đa trong 14 ngày làm việc, NLĐ sẽ được nhận hỗ trợ. Trường hợp không phê duyệt, Chủ tịch UBND tỉnh phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Bên cạnh các nhóm trên, dự thảo của Bộ Lao động còn đưa ra quy trình nhận hỗ trợ cho những đối tượng khác như: NLĐ bị chấm dứt hợp đồng nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; NSDLĐ vay vốn để trả lương cho nhân viên; Hộ kinh doanh; Người có công với cách mạng; Đối tượng bảo trợ xã hội và Hộ nghèo, cận nghèo.

Căn cứ trên đề xuất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Chính phủ sẽ quyết định và ban hành quy trình nhận hỗ trợ cụ thể cho từng đối tượng nêu trên.