Người giàu tận dụng khủng hoảng để giàu hơn

Với bất cứ ai có kinh nghiệm đầu tư hay dám chấp nhận rủi ro thì việc gửi tiền trong tài khoản tiết kiệm không phải là một giải pháp hiệu quả.

Các con số thảo luận

Trong tổng giá trị giao dịch hàng ngày được công bố, bao gồm 4 dòng vốn chính là nhà đầu tư cá nhân trong nước, nhà đầu tư tổ chức trong nước, nhà đầu tư nước ngoài và khối tự doanh của công ty chứng khoán.

Tính chung từ đầu tháng 9/2023 đến nay, chỉ riêng sàn HOSE đã chứng kiến quy mô hút ròng tới trên 14.000 tỷ đồng. Tuy nhiên giữa những đợt bán ra khốc liệt của nhóm nước ngoài, thị trường vẫn có thể cân bằng được, cho thấy nhóm vốn nội đặc biệt nhà đầu tư cá nhân trong nước đang mạnh dần lên.

Cụ thể hơn, nhóm vốn ngoại có tỷ trọng mua trung bình chiếm xấp xỉ 7%, tỷ trọng bán gần 7.6% giao dịch hàng ngày trong khoảng từ tháng 9/2023 đến nay. Để rút vốn ra khỏi cổ phiếu, nhà đầu tư nước ngoài phải bán thành công. Nói cách khác, một đồng vốn bán ròng phải có một đồng vốn đối ứng mua vào. Do đó con số bán ròng khổng lồ của khối ngoại một mặt nào đó cũng thể hiện dòng vốn của nhà đầu tư trong nước nói chung vào thay thế.

Thống kê từ đầu năm 2023 đến nay, tính riêng với cổ phiếu trên sàn HOSE, nhà đầu tư nước ngoài đã rút ròng 13.352 tỷ đồng, tổ chức đầu tư trong nước rút ròng khoảng 8.416 tỷ đồng. Hai nhóm nhà đầu tư mua ròng là nhà đầu tư cá nhân trong nước với khoảng 17.471 tỷ đồng và khối tự doanh với 5.038 tỷ đồng.

Sự thật: Lãi suất kiết kiệm không thể so sánh với lãi suất tiềm năng từ thị trường chứng khoán

Nếu gắn với các sự kiện vĩ mô, thì việc nhà đầu tư cá nhân quay lại mua ròng luỹ kế quay trở lại tương ứng với khoảng thời gian Ngân hàng Nhà nước cắt giảm lãi suất lần thứ 3. Lần đầu tiên là vào giữa tháng 3/2023. Đặc biệt kể từ tháng 8/2023 trở đi, dòng tiền cá nhân trong nước tích luỹ cổ phiếu rất mạnh và không có dấu hiệu rút khỏi thị trường. Lãi suất tiết kiệm đạt đỉnh khoảng 9 – 10% trong tháng 12/2022 và đến hiện tại, lãi suất tiết kiệm 12 tháng tại Vietcombank là 4.8%/năm.

Khách quan nhìn nhận, lãi suất tiết kiệm “xuống đáy” nhưng dòng tiền vẫn không chảy mạnh vào chứng khoán, song thực tế có thể thấy con số tích luỹ ròng trên thị trường chứng khoán vẫn được duy trì khi nhà đầu tư đa số vẫn mua và nắm giữ, mặc dù thanh khoản hiếm khi nhận thấy sự bùng nổ.

Khi nhu cầu nắm giữ cao hơn nhu cầu lướt sóng, quy mô giao dịch có thể chỉ có mức trung bình 12.000 – 15.000 tỷ đồng/ngày. Nhưng nếu thị trường chứng khoán có biến động mạnh, tăng giảm biên độ lớn một cách rõ ràng, thanh khoản thị trường ngay lập tức có sự cải thiện.

Quay trở về với mục tiêu tăng trưởng tín dụng

Khi mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2023 là 6.5% thì mục tiêu tăng trưởng tín dụng tương ứng có thể là 14%. Nhưng bối cảnh thực tiễn cho thấy đến gần cuối năm 2023 tăng trưởng GDP khả năng sẽ dừng lại ở con số 5% do sức cầu trong và ngoài nước đều yếu thì mục tiêu tăng trưởng tín dụng thời gian sắp tới cũng nên được điều chỉnh về con số phù hợp.

Nếu các động lực tăng trưởng không thể đến từ đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu chỉ khởi sắc từ giai đoạn cuối năm. Kinh tế có thể được kích thích tài khoá như đầu tư công vào các dự án cơ sở hạ tầng, phát triển nhà ở xã hội, kích thích tiêu dùng thông qua trợ cấp an sinh xã hội cho những người lao động gặp khó khăn, các gói kích thích kinh tế… Có nhiều cơ sở để thực hiện chính sách kích thích tài khoá lúc này: Nợ công đã giảm và đang ổn định ở mức vừa phải, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp so với ngân sách nhà nước không quá căng thẳng, nợ công nước ngoài đã giảm (từ 14.7% năm 2021 giảm còn 12% năm 2023), kỳ hạn trái phiếu chính phủ lành mạnh

Kết luận

Với bất cứ ai có kinh nghiệm đầu tư hay dám chấp nhận rủi ro thì việc gửi tiền trong tài khoản tiết kiệm không phải là một giải pháp hiệu quả. Nếu thay vì đánh cược xem ai thông minh hay nhạy bén hơn qua hình thức đầu cơ, nhà đầu tư chúng ta hãy chọn cách cược dài hạn với tương lai của doanh nghiệp và tin tưởng vào sự tăng trưởng của nền kinh tế đất nước thì cục diện vấn đề sẽ khác.

Các rủi ro vĩ mô đến năm 2023 đã giảm đi đáng kể, thậm chí có khả năng đảo ngược như việc chu kỳ tăng lãi suất đã kết thúc. Bên cạnh đó, việc nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin và dữ liệu chính là hồn cốt quan trọng để phát triển thị trường chứng khoán. Hệ thống KRX chính là tiền đề cho những thang cấp cải tiến thị trường chứng khoán Việt Nam.