Người càng tài năng càng khiêm tốn, kẻ càng thiếu thốn càng phô trương

Có một hiệu ứng được ứng dụng nổi tiếng trong kinh tế học, được biết đến với cái tên “Hiệu ứng Matthew” với hiện tượng người giàu thì ngày càng giàu hơn trong khi người nghèo thì ngày càng nghèo đi. Lý thuyết này lần đầu tiên được đề xuất bởi Robert Morton, một nhà nghiên cứu trong lịch sử khoa học Mỹ năm 1968.

Hiện tượng này phổ biến trong nhiều lĩnh vực như tâm lý xã hội, giáo dục, tài chính và khoa học: Những sinh viên giỏi giang nhất sẽ càng có được sự quan tâm nhiều và nhận được sự dạy dỗ tốt nhất. Một mạng xã hội có nhiều người theo dõi thì lại sẽ càng thu hút và tăng lượt người theo dõi nhanh chóng hơn trong tương lai. Một người thành công không hẳn vì anh ta có tài năng thiên bẩm và những tố chất đặc biệt để thành công. Bên cạnh năng lực và phẩm chất cá nhân, thường thì anh ta vẫn có xuất phát điểm thuận lợi hoặc những ưu thế tích lũy khác.

Mượn thuật ngữ "hiệu ứng Matthew" chúng ta cũng có thể khái quát lại một số quy luật chung của cuộc sống để có thể hiểu lòng người trong các tình huống của cuộc sống:

Quy luật phô trương: Càng thiếu thứ gì, càng khoe thứ ấy

Một người luôn khoe khoang về sự vị tha, trong khi bản thân anh ta là một kẻ ích kỉ. Một người keo kiệt nhưng lại luôn khoe khoang sự hào phóng. Một người luôn nói rằng không quan tâm đến vấn đề tiền bạc, trong khi thực tế anh ta thấy tiền quan trọng hơn bất cứ thứ gì khác.

Đó là một vài biểu hiện của quy luật phô trương mà bạn có thể gặp ở bất cứ đâu trong đời sống. Nhiều người có thể coi thường sự giàu có, nhưng trái tim họ không thể thoát khỏi ham muốn giàu có. Họ có thể chú ý đến sự khiêm tốn, nhưng tâm trí cũng không thể quên việc danh tiếng bên ngoài của họ như thế nào.

Trên thực tế, khi một người quá để tâm đến điểm nào thì càng biểu lộ ra rằng bản thân họ đang tự ti ở điểm ấy. Những kẻ thiếu tự tin vào bản thân nhưng luôn mong muốn được thể hiện và được mọi người công nhận như vậy. Muốn hiểu rõ một người, chỉ cần xem mục đích đến và xuất phát điểm của họ là gì, thì có thể biết được họ có thật lòng không

Thực lực của bạn sẽ được chứng minh trong suốt quá trình sống và làm việc. Vì vậy, không nên khoe khoang về bản thân, nhất là phô trương về tiền tài, vật vất trước mặt người khác. Sự phô trương thái quá khiến bạn tự hạ thấp giá trị của chính mình, tự cho người đối diện thấy bản như thế nào và chính bạn đang vô tâm làm tổn thương người khác.

Quy luật tài năng: Những người càng có khả năng, càng khiêm tốn và ít phô trương

Có một câu nói rằng "Lúa chín cúi đầu, sông sâu tĩnh lặng", điều này tương tự như ý nghĩa của "quy luật tài năng". Những người càng có khả năng, trình độ cao thì sẽ càng cư xử khiêm tốn và ít phô trương. Tại sao họ không thể hiện mạnh mẽ và tự hào hơn? Bởi vì bản chất phổ biến một sự thật rằng "các khía cạnh của vấn đề phải được nhìn qua các mặt đối lập, nước đầy quá sẽ tràn, trăng tròn rồi sẽ khuyết". Sự tà ác sẽ xuất hiện cùng lúc với niềm tự mãn.

Những người càng khôn ngoan hay có năng lực, họ càng hiểu được rằng kiêu ngạo chỉ khiến mọi người lùi bước, và sự khiêm tốn khiến mọi người tiến bộ, vì vậy họ hành động thận trọng, cư xử mềm mỏng, khiêm tốn và ít phô trương.

Người xưa có câu: "Một xô nước không rung lắc, nửa thùng nước lại kêu leng keng" và nói: "Nổi trên mặt nước chỉ là cá tôm nhỏ, những con cá lớn thực sự đang chìm dưới cùng." Đó là những câu tục ngữ ý nghĩa về sự khôn ngoan của những người càng có khả năng, càng tài giỏi thì họ càng khiêm tốn và ít phô trương.

"Quy luật tài năng" có ý nghĩa rất lớn đối với chúng ta để xác định "tài năng thực sự" hoặc "tài năng giả" và sau đó sử dụng lại tài năng một cách chính xác. Ví dụ, một người nào đó thích khoe khoang và nói luôn miệng, và anh ta có một chút tài năng. Nó có vẻ là một "tài năng", nhưng anh ta quá tự hào về bản thân và sớm hay muộn cũng sẽ vấp ngã, cuối cùng là chuốc lấy thất bại. Vì vậy người này không thể được giao một trách nhiệm quan trọng.

Những người điềm tĩnh và trưởng thành, họ khiêm tốn và không kiêu ngạo, cư xử đúng mực và làm việc chuyên nghiệp, mang lại cho mọi người cảm giác tuyệt vời, vì vậy họ đáng tin cậy và xứng đáng được giao nhiệm vụ hơn. Nếu chúng ta có thể đọc "quy luật tài năng" - những người càng có năng lực, càng khiêm tốn và nỗ lực hơn trong cuộc sống càng sớm càng tốt, khả năng hiểu người và hiểu xã hội của chúng ta sẽ được cải thiện rất nhiều!

Quy luật yêu cầu: Người càng nói nhiều đến sự “bình thường”, yêu cầu lại càng cao

"Thế nào cũng được" là một câu nói rất phổ biến. Chẳng hạn như anh hỏi mọi người ăn gì, họ nói ăn gì cũng được; anh hỏi bạn bè ngày nghỉ sẽ đi đâu, họ nói đi đâu cũng được, và cứ như vậy… Và từ "bình thường" cũng vậy, từ này có vẻ rất giản dị và dễ đoán nhưng trong thực tế những người nói “bình thường” lại yêu cầu rất cao và không thể đoán trước được.

Đây là bản chất của con người. Người càng nói nhiều tới sự “bình thường”, thì yêu cầu càng cao! Khi hiểu được "luật yêu cầu" này, để bản thân không phải chịu cảnh "làm điều tốt mà lại gây khó chịu", chúng ta phải hỏi ý định của người khác, và sau đó để họ đưa ra lựa chọn rõ ràng, sau đó giúp họ. Nếu không, khi bạn phạm sai lầm, họ sẽ đẩy trách nhiệm cho bạn!