Nghịch lý thị trường xe ô tô nhập khẩu

Các chuyên gia nhận định, việc lượng xe nhập khẩu tăng đến 11% trong tháng vừa qua là khá bất ngờ trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế đất nước nói chung và thị trường ô tô nói riêng.

Nhiều đại lý kinh doanh ô tô tại TP.HCM cho biết, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và việc thực hiện giãn cách xã hội ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đã khiến sức mua của thị trường ô tô Việt Nam trong năm qua giảm mạnh. Thị trường đang ghi nhận mức giảm mạnh ở nhiều dòng xe, nhất là những dòng xe có mức giá cao sẽ có xu hướng giảm mạnh hơn để kích cầu, thu hút khách mua.

Cụ thể, mới đây, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) công bố doanh số bán hàng của các đơn vị thành viên trong tháng 7/2021 đạt 16.035 xe, giảm 32% so với tháng 6/2021. Trong tổng doanh số bán hàng trên và trong từng phân khúc xe, có 10.411 xe du lịch, giảm 34%; 5.163 xe thương mại, giảm 27% và 461 xe chuyên dụng, giảm 30% so với tháng trước. Theo nguồn gốc xe, trong khi doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 9.024 xe, giảm 32% thì xe nhập khẩu nguyên chiếc chỉ là 7.011 xe, giảm 31% so với tháng trước đó.

Theo nhận định của giới chuyên gia, trong thời gian này, ngoại trừ hàng hóa thiết yếu như lương thực, thực phẩm, thì các loại hàng hóa khác, đặc biệt là những mặt hàng xa xỉ phẩm, hàng hóa có giá trị cao như ô tô, xe máy… đều có xu hướng sụt giảm mạnh về sức cầu. Ghi nhận thị trường cũng như số liệu thống kê cho thấy, sau khi thị trường ô tô Việt Nam giảm 8% ở tháng 6 và bước sang tháng 7 vẫn tiếp tục đà giảm mạnh, lên đến 32% so với tháng trước do tác động từ đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, một nghịch lý lại đang diễn ra trên thị trường ô tô trong nước. Đó là hiện nay cho dù nhiều hãng xe hơi đang lâm vào trạng thái ế ẩm, không có người mua, cũng như nhiều đại lý đang nỗ lực tìm nhiều phương thức khuyến mại giảm giá, kích cầu mua sắm để bán hàng do lo ngại tồn kho vì người tiêu dùng siết chặt chi tiêu, thì lại có một lượng lớn ô tô nhập khẩu vẫn đang ồ ạt cập cảng.

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 7/2021, lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu ước đạt 17.000 xe, với giá trị kim ngạch đạt 332 triệu USD. Tính trung bình, mỗi xe ô tô được nhập về Việt Nam trong tháng 7/2021 có giá trị khoảng 19.500 USD (tương đương khoảng 450 triệu đồng). So với tháng 6/2021, số lượng ô tô nhập khẩu tăng 11%, giảm 0,9% về giá trị kim ngạch. Trong 7 tháng đầu năm 2021, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc được nhập khẩu về Việt Nam đạt khoảng 98.000 chiếc, tổng kim ngạch 2,1 tỷ USD, tăng 116,9% về lượng và tăng 111,4% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2020.

Các chuyên gia nhận định, việc lượng xe nhập khẩu tăng đến 11% trong tháng vừa qua là khá bất ngờ trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế đất nước nói chung và thị trường ô tô nói riêng. Nhiều tỉnh thành, nhất là các thành phố lớn như: Hà Nội, TP. HCM đang phải giãn cách xã hội, đồng nghĩa với việc mua bán xe mới, kể cả xe cũ gần như “đóng băng”.

Một doanh nghiệp kinh doanh ô tô trên đường Nguyễn Văn Linh, Quận 7 cho biết, số lượng xe nhập khẩu đưa về Việt Nam thường đã có kế hoạch từ trước đó của mỗi hãng. Hiện tượng lượng xe ô tô nhập khẩu tăng trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, kinh tế khó khăn, sức cầu sụt giảm không loại trừ khả năng các hãng xe “đi trước, đón đầu”, gia tăng nhập khẩu xe trong tình hình sản xuất ô tô trong nước gặp phải khó khăn do thiếu chip bán dẫn. Do đó, việc gia tăng đưa xe nhập khẩu về nước để đón bắt xu hướng mua sắm tăng trở lại khi dịch bệnh được kiểm soát.

Ngoài ra, qua số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan cũng cho thấy, mặc dù số lượng xe nhập khẩu tăng cao nhưng tổng kim ngạch lại giảm gần 1% cho thấy giá trị trung bình đơn của xe nhập khẩu trong tháng vừa qua đã giảm hơn 11%. Trung bình mỗi chiếc xe được nhập về chỉ đạt hơn 19.500 USD, tương đương với khoảng 450 triệu đồng. Như vậy, các nhà nhập khẩu chủ yếu đem về nước các mẫu xe giá rẻ, có giá trị không lớn. Rất có thể, đây là chiến thuật được tính toán kỹ vào thời điểm sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát và thị trường ô tô trong nước bắt đầu đi vào giai đoạn cao điểm cuối năm. Đối tượng mà các hãng nhắm đến chủ yếu sẽ là khách hàng mua xe ở phân khúc bình dân, giá rẻ. Song bên cạnh đó, cũng đồng thời xuất hiện một lượng xe nhập khẩu theo hình thức được biếu tặng, có giá trị lớn gia tăng so với trước đó. Cụ thể, nếu như trong năm 2020, Cục Hải quan TP.HCM cấp giấy phép nhập khẩu cho 41 xe diện quà biếu, tặng, thì sang năm 2021, chỉ trong 5 tháng đầu năm, con số này lên tới 48 chiếc. Đáng chú ý, số xe nhập về là xe từ 7 chỗ ngồi trở xuống, mới 100%, tập trung vào những thương hiệu xe sang trị giá hàng tỷ đến vài chục tỷ đồng như Toyota Sienna, Lexus, Mercedes, BMW, Bentley…

Dù không lạc quan, nhưng nhiều chuyên gia đều có chung nhận định, thị trường ô tô Việt Nam có thể sẽ sôi động trở lại sau tháng “Ngâu” cùng tình hình dịch Covid-19 ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước được kiểm soát khi lượng vaccine tiêm chủng được nhập về với số lượng lớn từ nay đến cuối năm.