Nghịch lý tăng trưởng du lịch Việt Nam

Việt Nam không có đủ dịch vụ chất lượng cao hơn để khách du lịch móc hầu bao, theo báo cáo khảo sát về du lịch ASEAN của tập đoàn tài chính Maybank King Eng.

Theo báo cáo này, số phòng khách sạn trên đầu người ở Việt Nam đứng đầu khu vực ASEAN ở mức bình quân 39,3 phòng trên 1.000 khách. Tỷ lệ này ở Thái Lan 18,3 và Indonesia là 37,8.

Tuy nhiên, theo nhận định của ông Sadiq Curimmbhoy, Trưởng phòng nghiên cứu khu vực của tập đoàn tài chính của trụ sở tại Malaysia, thiếu hụt về cơ sở hạ tầng đang tạo ra khoảng cách giữa du lịch Việt Nam và các thị trường khác trong khu vưc.

Báo cáo chỉ ra thực tế Việt Nam đang thiếu khách sạn chất lượng, vì có tới 80% số lượng phòng khách sạn ở tiêu chuẩn dưới 3 sao.

Hầu hết các chuỗi khách sạn đều phát triển theo hướng tự phát, quy mô nhỏ và mức thâm nhập của các thương hiệu khách sạn quốc tế chỉ là 1,4%, thấp nhất trong số các thị trường lớn ở ASEAN.

Trong khi đó, tỷ lệ phòng khách sạn thương hiệu quốc tế ở Thái Lan là 6,6%, Indonesia là 6,5%, Malaysia 10,2% và của Singapore lên tới 54,8%.

"Chúng tôi đã tự hỏi tại sao chi tiêu trung bình của khách du lịch ở Việt Nam lại giảm xuống và chúng tôi chỉ có thể nghĩ rằng đã không có đủ dịch vụ chất lượng cao hơn để khách du lịch có thể móc hầu bao," ông Sadiq Curimmbhoy nhận xét.

Ngoài ra, chi tiêu thấp cho mỗi khách du lịch tại Việt Nam chủ yếu là do chỗ ở, phương tiện đi lại và thực phẩm rẻ hơn các nước khác trong khu vực.

Du lịch Việt Nam vẫn sống dựa vào tài nguyên thiên nhiên và lịch sử, và hầu như không có lựa chọn cho khách du lịch mua quà kỷ niệm hoặc đặc sản địa phương mang về nhà.

Tuy nhiên, khả năng chi trả, theo nhận xét của chuyên gia này, là một trong những điểm hấp dẫn của Việt Nam đối với du khách nước ngoài.

Khách du lịch Trung Quốc đã tăng mạnh, chiếm gần một phần ba số khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam trong năm 2018. Chi tiêu trên mỗi khách trong năm 2016-2017 thấp hơn là do số lượng khách đến tăng nhanh hơn nhờ kết nối giao thông tốt hơn và chính sách thị thực dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, chuyên gia Malaysia cho rằng, tình thế có thể thay đổi trong những năm tới, khi cả lượng khách cũng như chi tiêu cho mỗi khách du lịch đều cao hơn nhờ sự xuất hiện của những thương hiệu khách sạn quốc tế lớn tại Việt Nam.

Ước tính, trong ba năm tới có khoảng 5.400 phòng thuộc các thương hiệu hạng sang như The Ritz Carlton, InterContinental, Westin và Okura và những thương hiệu nổi tiếng sẽ gia nhập thị trường, tăng nguồn cung phòng khách sạn 5 sao lên tỷ trọng 16%, từ đó giúp thay đổi cấu trúc khách du lịch và đón chào nhiều khách du lịch phương Tây hơn.

Theo đánh giá của Maybank Kim Eng, từ núi xuống biển, từ văn hóa đến lịch sử, con người đến ẩm thực, từ mức độ an toàn đến chi phí ở mức trung bình, Việt Nam có đầy đủ các tiềm năng để phát triển ngành du lịch, với tăng trưởng khách du lịch trung bình hàng năm tăng 25% trong giai đoạn 2016 đến 2018.

Thực tế, Tổ chức Du lịch Thế giới cũng đánh giá Việt Nam là một trong 10 thị trường du lịch tăng trưởng nhanh nhất thế giới năm 2017.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Tiểu vùng sông Mê Kông, bao gồm Thái Lan, Việt Nam, Lào, Campuchia và Myanmar, là nơi tăng trưởng du khách lớn nhất trong khu vực với tốc độ tăng trưởng kép hai con số trong 10 năm qua. Khu vực này đang có sự vượt trội so với Malaysia và Philippines, nơi có tốc độ tăng chậm, chỉ hơn 3,4%.

Các khoản thu từ du lịch đóng góp cho GDP tại Thái Lan, Việt Nam và Campuchia, đạt trên 10%, trong khi con số này thấp hơn nhiều ở mức 2,1% cho Philippines và 1,4% ở Indonesia.

Cụ thể, doanh thu du lịch chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế ở Việt Nam, ở mức 11% GDP, Campuchia 16% và Thái Lan 12%.

Mặc dù có những con số tích cực về lượt khách du lịch, ASEAN vẫn đi sau về năng lực cạnh tranh du lịch trong bảng xếp hạng toàn cầu, đặc biệt là Việt Nam (đứng vị trí 67 trên 136 quốc gia), Philippines (số 79), Lào (số 94) và Campuchia (số 101).

Tuy nhiên, Indonesia và Việt Nam đã có những cải tiến lớn nhất kể từ bảng xếp hạng năm 2015, cả hai đều leo ​​lên 8 bậc trong năm 2017