Nghi vấn Trung Quốc dùng WeChat để gia tăng ảnh hưởng ở Úc

Viện Chính sách chiến lược Úc cho rằng Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng đối với truyền thông tiếng Hoa ở Úc, trong đó có biện pháp dùng ứng dụng WeChat.

Trang News.com.au ngày 17.11 dẫn báo cáo của Viện Chính sách chiến lược Úc (ASPI) cho rằng ứng dụng WeChat là công cụ quan trọng để Trung Quốc gây ảnh hưởng ở Úc, và có thể đứng sau “những thay đổi lớn và có hại nhất từng thấy” đối với truyền thông tiếng Hoa ở Úc.

Báo cáo khảo sát 24 hãng truyền thông tiếng Hoa ở Úc cho thấy phần lớn các hãng này đối diện “nỗ lực dai dẳng” của Trung Quốc trong việc gây ảnh hưởng hoặc kiểm duyệt nội dung.

Theo đó, rất ít hãng truyền thông tiếng Hoa tại Úc do Trung Quốc kiểm soát, nhưng tình trạng bị gây ảnh hưởng là phổ biến và phức tạp, và không hãng nào nằm ngoài tầm của Trung Quốc về tác động và gây áp lực, trong đó có liên quan đến WeChat.

Ứng dụng WeChat thuộc sở hữu của hãng công nghệ Tencent của Trung Quốc có đến 3 triệu người dùng tại Úc và khoảng 690.000 người dùng truy cập hằng ngày. Nhiều người dùng ứng dụng này để liên lạc với gia đình, bạn bè ở Trung Quốc và WeChat còn là nguồn tin trên mạng phổ biến nhất của người Úc gốc Hoa.

Tuy nhiên, theo báo cáo, ứng dụng này gây quan ngại vì cáo buộc kiểm duyệt, kiểm soát thông tin và giám sát theo quan điểm của Bắc Kinh. Ngày nay, mảng truyền thông tiếng Hoa ở Úc được thống trị bởi các hãng thân Trung Quốc, hoạt động trên WeChat và được điều hành bởi những người di cư từ Trung Quốc đại lục.

Những hãng đó bắt đầu xuất hiện vào đầu thập niên 1990 và mọc lên như nấm từ đầu thập niên 2000, được tác động một phần từ sự thúc đẩy và cưỡng ép của Trung Quốc thông qua việc hỗ trợ một số hãng và có thể đã lén thành lập các công ty truyền thông ở Úc, đe dọa doanh thu quảng cáo của các hãng chỉ trích Trung Quốc.

Báo cáo cũng cáo buộc WeChat đã giúp thúc đẩy sự tăng trưởng của truyền thông thân Trung Quốc, với quy trình kiểm duyệt không rõ ràng nhằm cản trở nội dung chính trị, góp phần tạo ra tình trạng thiếu nhận thức về chính trị của cộng đồng gốc Hoa và khiến họ dễ bị thao túng.

Nhiều hãng truyền thông ở Úc nhằm phục vụ người sống tại Úc bị thúc ép đăng ký tài khoản WeChat ở Trung Quốc thay vì phiên bản quốc tế. Điều này khiến họ bị giới hạn số bài đăng hằng tháng, khiến họ đối diện khả năng bị kiểm soát, kiểm duyệt nhiều hơn.

Trong số 24 hãng được nghiên cứu, cóchứng cứ cho thấy 4 hãng có thể thuộc sở hữu của Trung Quốc hoặc được nước này hỗ trợ tài chính.

Báo cáo kêu gọi chính phủ Úc áp dụng các tiêu chuẩn đối với WeChat cũng tương tự như Facebook và Twitter. “Nếu các công ty không đáp ứng các tiêu chuẩn đó, họ không nên được phép hoạt động ở Úc”, theo báo cáo.

Bên cạnh đó, báo cáo khuyến khích phát triển truyền thông tiếng Hoa độc lập và mở rộng các dịch vụ này qua ABC và SBS, trong khi nên xem xét lại các nguy cơ mâu thuẫn lợi ích và can thiệp từ nước ngoài vào các hãng này.