Nghị sĩ lưỡng đảng chuẩn bị nghị quyết chặn ông Trump tái tranh cử

Hai thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa đang xem việc chặn ông Trump tái tranh cử là phương án thay thế cho phiên tòa luận tội vì khả năng ông sẽ lại trắng án.

Hai thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đang thu hút sự ủng hộ cho cuộc bỏ phiếu nghị quyết nhằm chỉ trích cựu Tổng thống Donald Trump. Điều này có thể ngăn ông tái tranh cử trong tương lai.

Thượng nghị sỹ Tim Kaine đảng Dân chủ và Susan Collins đảng Cộng hòa là những người đề xuất cuộc bỏ phiếu. Đây được xem là biện pháp "thay thế" đối với những người phản đối cựu Tổng thống, vì hiện tại có ít khả năng Thượng viện sẽ kết tội ông Trump trong phiên tòa luận tội.

Các nghị sĩ thực hiện động thái này vì muốn sử dụng Bản sửa đổi hiến pháp (Tu chính án) thứ 14, trong đó cho biết: "Không ai là Thượng nghị sĩ hoặc Hạ nghị sĩ trong Quốc hội, hoặc đại cử tri bầu Tổng thống và Phó Tổng thống, hoặc giữ bất kỳ chức vụ nào, dân sự hay quân sự, của chính phủ Hoa Kỳ, hoặc của bất kỳ tiểu bang nào, người đã tuyên thệ với tư cách thành viên Quốc hội, hoặc nhân viên công vụ của Hoa Kỳ, hoặc thành viên của bất kỳ cơ quan lập pháp, quan chức hành pháp hoặc tư pháp của bất kỳ tiểu bang nào, là sẽ ủng hộ Hiến pháp Hoa Kỳ, lại tham gia vào các cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn chống lại Hiến pháp đó".

Dù vậy, các chuyên gia pháp lý không chắc chắn về việc áp dụng điều này.

Thứ nhất, việc bị Thượng viện hoặc Hạ viện hoặc cả hai viện Quốc hội Mỹ khiển trách sẽ không có hiệu lực pháp luật nếu người bị khiển trách không phải là thành viên của Quốc hội, theo NBC. Hiến pháp chỉ trao cho Quốc hội thẩm quyền trừng phạt các thành viên của mình, ngoại trừ quyền luận tội. Do đó, một cuộc bỏ phiếu để khiển trách người trong nhánh hành pháp hoặc lập pháp sẽ chỉ thể hiện "quan điểm" của Quốc hội chứ không có ý nghĩa ràng buộc về luật pháp.

Giáo sư Steve Vladeck của Trường Luật thuộc Đại học Texas ở Austin cho biết thêm, vẫn còn một câu hỏi pháp lý về việc liệu Tổng thống có thực sự là "nhân viên công vụ Hoa Kỳ" (officer). Cụm từ này xuất hiện thường xuyên trong luật, nhưng các tòa án vẫn chưa xác định được ý nghĩa cụ thể của nó khi nói đến quan chức cơ quan hành pháp.

Giả sử cụm từ này áp dụng cho Tổng thống, nếu Thượng viện thông qua nghị quyết chỉ trích việc ông Trump tham gia vào cuộc nổi dậy, điều đó có thể kích hoạt trạng thái ngăn ông trở lại lá phiếu vào năm 2024. Nhưng sau đó Trump có thể kiện và tòa án sẽ phải quyết định vấn đề.

Không giống như cuộc bỏ phiếu kết tội Trump trong phiên tòa luận tội, cuộc bỏ phiếu để chỉ trích ông sẽ chỉ yêu cầu đa số tối thiểu, đó là lý do khác khiến một số thượng nghị sĩ thấy nó có nhiều khả năng thành công hơn. Nhưng hiện tại, lãnh đạo đa số Thượng viện, Chuck Schumer, đang tập trung vào điều khoản luận tội của Hạ viện.