Ngày mai tuyên án bị cáo Đinh La Thăng, Trinh Xuân Thanh cùng đồng phạm

Ngày 15/3, TAND TP Hà Nội sẽ tuyên án Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh cùng 10 bị cáo khác trong vụ án thất thoát 543 tỷ đồng xảy ra tại Dự án Ethanol Phú Thọ.

Hội đồng xét xử gồm 5 người (2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân) do thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa. Giữ quyền thực hành công tố và kiểm sát xét xử là 3 kiểm sát viên của VKSND Tối cao và một kiểm sát viên của VKSND TP Hà Nội.

Vụ án có 12 bị cáo, trong đó các bị cáo sau bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”: Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN), Vũ Thanh Hà (nguyên Tổng giám đốc Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí - PVB), Trần Thị Bình (nguyên Phó tổng Giám đốc PVN), Phạm Xuân Diệu (nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí - PVC), Nguyễn Ngọc Dũng (nguyên Phó tổng Giám đốc PVC), Đỗ Văn Quang (nguyên Trưởng ban Kinh tế PVC), Nguyễn Xuân Thủy (nguyên Phó phòng Đầu tư PVB), Khương Anh Tuấn (nguyên Phó phòng Thương mại PVB), Lê Thanh Thái (nguyên Trưởng phòng Kinh doanh PVB), Hoàng Đình Tâm (nguyên Kế toán trưởng PVB).

Bị cáo Đỗ Văn Hồng (nguyên Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây lắp Dầu khí Kinh Bắc - PVC Kinh Bắc) bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Riêng bị cáo Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch PVC) bị truy tố về cả 2 tội danh trên.

Trong 5 ngày diễn ra phiên tòa sơ thẩm, đại diện VKSND TP Hà Nội cho rằng, các bị cáo vi phạm quy định khiến dự án dừng hoạt động, xâm phạm quyền quản lý kinh tế của Nhà nước, gây mất niềm tin của người dân vào Nhà nước. Hành vi phạm tội này gây thiệt hại hơn 543 tỷ đồng cho PVB, là thiệt hại thực tế do lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực.

Bị cáo Đinh La Thăng với vai trò Chủ tịch PVN, trưởng ban chỉ đạo, với vai trò người đứng đầu và biết liên danh PVC không đủ năng lực nhưng vẫn đề ra chủ trương giao PVC thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ.

Trong vụ án, bị cáo Thăng có vai trò chính, vừa đề ra chủ trương vừa chỉ đạo cấp dưới thực hiện nên cần có mức hình phạt nghiêm tương xứng.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh là Chủ tịch PVC dù biết rõ liên danh không đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện gói thầu tại Ethanol nhưng vẫn thực hiện chủ trương của bị cáo Đinh La Thăng để ban hành nghị quyết đồng ý thực hiện dự án với giá hơn 59 triệu USD trong 18 tháng, dù trước đó đưa ra mức giá 85 triệu USD trong 25 tháng. Trong việc này, bị cáo Thanh là đồng phạm tích cực, phạm tội lệ thuộc vào chỉ đạo của cấp trên.

Đối với hành vi mua đất tại Tam Đảo, kiểm sát viên xác định Trịnh Xuân Thanh cố tình vi phạm các quy định trong Luật Doanh nghiệp để chuyển tiền cho PVC Kinh Bắc, gây thiệt hại hơn 13 tỷ đồng cho PVC. Trong việc này, bị cáo Thanh có vai trò chính, chủ mưu.

Các bị cáo khác loại bỏ một số tiêu chí để liên danh nhà thầu của PVC có khả năng trúng thầu, vi phạm các quy định về pháp luật xây dựng, đấu thầu, dẫn tới dự án bị dừng thi công.

Từ đó, đại diện VKS đề nghị tòa sơ thẩm phạt bị cáo Đinh La Thăng từ 12-13 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng", tổng hợp với các bản án trước đó là 30 năm tù.

Cùng tội danh trên, bị cáo Vũ Thanh Hà bị đề nghị tuyên từ 7-8 năm tù, Trần Thị Bình từ 2-3 năm tù, Nguyễn Xuân Thủy từ 3-4 năm tù, Phạm Xuân Diệu từ 5-6 năm tù, Nguyễn Ngọc Dũng từ 4-5 năm tù, Đỗ Văn Quang từ 3-4 năm tù. Khương Anh Tuấn, Lê Thanh Thái và Hoàng Đình Tâm cùng bị đề nghị tuyên từ 30-36 tháng tù.

Theo cáo trạng, năm 2007, ông Đinh La Thăng với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) ký nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc. Cuối năm 2007, Công ty CP Hoá dầu và Nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) được thành lập để làm chủ đầu tư dự án, vốn điều lệ ban đầu hơn 405 tỷ đồng.

Tháng 9/2008, PVB mời sơ tuyển gói thầu TK05 "Chìa khoá trao tay" xây dựng nhà máy Ethanol Phú Thọ. Trong 6 nhà thầu gửi hồ sơ có Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T, do Tổng Công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) thành lập, do PVC không đáp ứng đủ yêu cầu.

Công ty cổ phần thiết kế Công nghiệp hoá chất (CECO) sau đó đánh giá cả 6 nhà thầu chưa đạt 100% tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm. Trong đó, liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T chưa đạt các tiêu chí về năng lực kỹ thuật, tư vấn thiết kế, xây dựng; báo cáo tài chính năm 2006 thể hiện PVC đang thua lỗ.

Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng về việc chỉ định thầu, PVB không tổ chức đấu giá theo kế hoạch mà chuyển sang chỉ định thầu cho liên danh của PVC. Quá trình thực hiện hợp đồng không đúng tiến độ, PVC có báo cáo thừa nhận không đủ năng lực. Tháng 3/2013, PVC đơn phương dừng thi công dự án, chưa có hạng mục nào hoàn thành.

Thực hiện dự án, PVB vay ngân hàng và Công ty tài chính Dầu khí Việt Nam hơn 750 tỷ đồng. Từ ngày triển khai dự án (tháng 9/2009) đến khi khởi tố vụ án (tháng 6/2018), PVB đã thanh toán cho PVC hơn 600 tỷ đồng, Alfa Laval hơn 230 tỷ đồng. Chủ đầu tư sử dụng hơn 1.400 tỷ đồng để thực hiện dự án.

Biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về ethanol và tình hình tài chính đang khó khăn, ông Thăng với vai trò Chủ tịch PVN, Trưởng ban chỉ đạo triển khai dự án, đã chủ trì nhiều cuộc họp, quyết liệt định hướng giao thầu cho PVC như đề nghị của bị can Thanh.

Trịnh Xuân Thanh biết rõ liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực thực hiện gói thầu nhưng vẫn nhận chỉ đạo từ lãnh đạo PVN để ký văn bản xin được chỉ định thầu. Cựu chủ tịch PVC này còn chủ trì cuộc họp HĐQT và Ban Tổng giám đốc PVC đồng ý thực hiện gói thầu; ký công văn gửi ông Thăng xin cam kết thực hiện gói thầu.

Hành vi làm trái các quy định của Thăng, Thanh và các bị can dẫn đến thiệt hại cho PVB hơn 543 tỷ đồng. Trong quá trình điều tra, ông Thăng thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác.

Ngoài sai phạm tại dự án Ethanol Phú Thọ, bị can Thanh còn bị cáo buộc thành lập Công ty PVC Kinh Bắc cùng bị can Đỗ Văn Hồng từ năm 2009. Ông Thanh sau đó bàn với Hồng về việc mua 3.400 m2 đất tại huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc của Công ty Metrimex bằng tiền tạm ứng cho thực hiện dự án của PVC.

Trịnh Xuân Thanh chỉ đạo cán bộ dưới quyền tại PVC cho PVC Kinh Bắc tạm ứng trái quy định 25 tỷ đồng. Tuy nhiên, để hợp thức việc cho vay tạm ứng và sử dụng tiền tạm ứng trái quy định, bị can Thanh và Hồng đã làm các thủ tục chuyển 21 tỷ đồng thành tiền góp vốn điều lệ của PVC tại PVC Kinh Bắc. Điều này trái quy định của Luật Doanh nghiệp 2005, gây thiệt hại cho PVC hơn 13 tỷ đồng.