Ngành tiền ảo năm 2023: Ngập bê bối nhưng cũng nhiều thành công

Năm thứ 14 trong lịch sử của ngành công nghiệp tiền ảo là một năm của các vụ bê bối, phá sản, gian lận và vi phạm quy chế giám sát. Nhưng đây cũng là một trong những năm thành công nhất mà tiền ảo từng có...

Ảnh minh hoạ - Ảnh: Reuters.

Trong năm qua, một loạt nhân vật đình đám của thế giới tiền ảo đã bị nhà chức trách “sờ gáy”, trong đó phải kể tới Sam Bankman-Fried và Changpeng Zhao. Cùng với đó, giá của bitcoin - đồng tiền ảo lớn nhất - đã tăng 160% tư đầu năm. Và một sản phẩm đầu tư dòng chính dự kiến sắp được nhà chức trách Mỹ phê chuẩn, có thể mở đường cho một dòng vốn lớn mới đổ vào thị trường.

Theo trang CNN Money, cũng giống như phần còn lại của thế giới tài chính, các tài sản kỹ thuật số năm nay hưởng lợi từ bức tranh kinh tế vĩ mô cải thiện, với lạm phát giảm nhiệt, nền kinh tế Mỹ giữ nhịp tăng trưởng, và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiến tới kết thúc chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ. “Năm nay là một năm vững vàng của tiền ảo”, chuyên gia Kyla Curley của StoneTurn nói với CNN.

Năm nay, Bộ Tư pháp Mỹ đã mạnh tay đối với ngành tiền ảo, ngay cả khi chưa có các quy chế giám sát rõ ràng đối với lĩnh vực này. Nhân vật “bự” nhất bị nhà chức trách xử lý chính là Bankman-Fried, người từng được ca ngợi là có tầm nhìn rộng lớn nhưng đã bị kết án vào tháng 11 vừa qua vì đứng sau một vụ gian lận có quy mô nhiều tỷ USD kéo dài suốt nhiều năm trên nền tảng giao dịch tiền ảo FTX.

Đối với những người chỉ trích tiền ảo, xem đây là một lĩnh vực đầy rẫy lừa đạo và gian lận, cuộc xét xử này vén tấm màn bí mật ở FTX - sàn giao dịch đã thu hút hàng triệu nhà đầu tư muốn tìm một cách thức dễ dàng và thân thiện để gia nhập không gian tài sản số. Sự nổi lên và sụp đổ nhanh chóng của Bankman-Fried giờ đây đã trở thành biểu tượng về sự dối trá trong lĩnh vực tiền ảo.

Mặt khác, những người ủng hộ tiền ảo cũng hoan nghênh việc Bankman-Fried phải chịu sự trừng phạt của pháp luật. Họ coi đây là một cuộc thanh lọc cần thiết để ngành tiền ảo trở nên sạch sẽ hơn.

Chỉ vài tuần sau khi ra phán quyết đối với Bankman-Fried, nhà chức trách Mỹ xử lý thêm một nhân vật lớn khác của ngành tiền ảo, CEO Changpeng Zhao của sàn giao dịch Binance. Zhang đã nhận tội đối với các cáo buộc về tội rửa tiền trong một thoả thuận 4 tỷ USD với Bộ Tư pháp Mỹ.

Sam Bankman-Fried (trái) và Changpeng Zhao - Ảnh: Reuters.

“Năm 2023 là một năm xấu đối với những kẻ lừa đảo và là một năm tốt đối với những người gây dựng. Ngành tiền ảo sẽ bước sang năm 2024 với nhiều kẻ lừa đảo đã bị loại bỏ, và đó là một điều tốt”, Giám đốc chính sách Faryar Shirzad của sàn Coinbase nhận định.

Chỉ trong vòng 2 tuần sau khi Zhao nhận tội, giá bitcoin tăng 23% lên mức 44.000 USD, cao nhất trong 18 tháng, do nhà đầu tư kỳ vọng sẽ có thêm những thông tin tích cực xuất hiện.

Sự kiện chính đối với ngành tiền ảo trong năm 2024 có thể đến ngay trong tháng 1, khi nhà chức trách Mỹ được kỳ vọng phê chuẩn việc thành lập quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) bitcoin giao ngay đầu tiên ở nươc này. Quỹ ETF bitcoin giao ngay cho phép nhà đầu tư đặt cược vào bitcoin mà không cần phải mua bán hay nắm giữ bitcoin một cách trực tiếp.

Cách này hấp dẫn các nhà đầu tư dòng chính vì một số lý do. Thông qua các ETF bitcoin giao ngay, nhà đầu tư có thể tham gia một cách an toàn vào một thị trường vốn có mức độ biến động rất lớn. Chứng chỉ của các quỹ ETF được giao dịch trên các sàn chứng khoán truyền thống, đồng nghĩa nhà đầu tư có thể tiếp cận thông qua các công ty môi giới có uy tín thay vì phải mở một tài khoản tiền ảo. Và hơn nữa, sự giám sát của cơ quan chức năng cũng đảm bảo sự an toàn và minh bạch của các ETF bitcoin giao ngay.

Một sự kiện khác được giới đầu tư tiền ảo mong chờ trong năm nay là sự kiện phân đôi (halving) của bitcoin. Đây là sự kiện 4 năm một lần, dự kiến diễn ra vào tháng 4. “Phân đôi” là khi các nhà đào tiền ảo (miner) có thành quả là số tiền ảo mà họ đào được giảm một nửa. Việc này khiến cho nguồn cung bitcoin bị hạn chế, và cuối cùng sẽ chỉ có không quá 21 triệu đồng bitcoin trên thế giới.

Nhà sáng lập Antoni Trenchev của công ty cho vay tiền ảo Nexo nhận định phân đôi và ETF bitcoin giao ngay sẽ là một “cú huých kép” đưa giá bitcoin lên 100.000 USD - cao gần gấp rưỡi so với kỷ lục mọi thời đại 69.000 USD thiết lập vào tháng 11/2021.

Diễn biến giá bitcoin trong 1 năm qua. Đơn vị: USD/bitcoin.

“Con đường đi tới mốc 100.000 USD sẽ đầy rẫy những ổ gà và những cú giảm 2 con số của bitcoin. Nhưng đó chính là cách để ‘chuyển tiền từ những người thiếu kiên nhẫn sang những người kiên nhẫn’ - theo cách nói của Warren Buffett, một trong người chỉ trích tiền ảo mạnh nhất”, ông Trenchev phát biểu.

Nhà sáng lập Anthony Scaramucci của SkyBridge Capita, một người ủng hộ bitcoin lâu năm, thậm chí còn lạc quan hơn. “Bitcoin sẽ kết thúc năm 2024 ở mức 140.000 USD”, ông nói với trang tin Semafor.