Ngành quỹ - Thách thức trong thị trường downtrend

Giai đoạn thị trường chứng khoán điều chỉnh vừa qua, nhiều quỹ nước ngoài đã thực hiện cơ cấu lại danh mục đầu tư do giá nhiều cổ phiếu giảm mạnh. Nhưng nhìn tương quan so với các nước trong khu vực, không có hiện tượng các quỹ đầu tư nước ngoài rút vốn nhiều khỏi Việt Nam

1. Tổng quan ngành quỹ

- Tính đến hết tháng 10/2022, toàn thị trường đã có 45 công ty quản lý quỹ đang hoạt động, với tổng vốn điều lệ ạt gần 3.500 tỷ đồng, tổng vốn chủ sở hữu đạt hơn 6.100 tỷ đồng. Số lượng quỹ đầu tư đạt 74 quỹ. Tổng tài sản quản lý của các công ty quản lý quỹ có sự tăng trưởng đột phá trong thời gian qua, đạt khoảng 605.000 tỷ đồng.

- Bên cạnh các loại hình quỹ truyền thống, đã hình thành các loại quỹ đại chúng hiện đại, phù hợp thông lệ quốc tế như quỹ mở, quỹ ETF, quỹ đầu tư bất động sản.

- Từ năm 2019 (khi Covid-19 chưa xuất hiện) đến nay, số lượng tài khoản giao dịch chứng chỉ quỹ mở tăng trưởng mạnh, từ 123.769 tài khoản trong năm 2019 đã tăng lên 181.294 tài khoản năm 2020, 535.321 tài khoản năm 2021 (theo số liệu VSD)

- Tại Việt Nam, xu hướng thành lập quỹ chứng khoán và quản lý tài sản chuyên nghiệp qua các quỹ đăng ký mới tăng trong thời gian gần đây. Đối với mảng thị trường trái phiếu đã chứng kiến sự bùng nổ trong 3 năm gần đây với lượng lớn trái phiếu được phân phối cho các nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, tâm lý nhà đầu tư cá nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường trái phiếu gần đây khi hiện tượng rút ròng ồ ạt xảy ra tại các quỹ đầu tư trái phiếu. Các quỹ cổ phiếu cũng bị rút ròng trong điều kiện thanh khoản thị trường giảm sút.

- Cho đến hết quý III/2022 với tỷ suất lợi nhuận tương đương kỳ vọng, tuy nhiên, NAV của các quỹ trái phiếu đã có biến động mạnh trong tháng 10, do tác động chung của thị trường trái phiếu cũng như tâm lý lo lắng của nhà đầu tư trong thời gian qua.

2. VỐN NGOẠI VẪN Ở LẠI

- Sự tham gia của nhiều quỹ đầu tư trong nước và nước ngoài trong thời gian qua đã góp phần đa dạng hóa cơ cấu nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán, phát triển hệ thống nhà đầu tư tổ chức. Giai đoạn thị trường chứng khoán điều chỉnh vừa qua, nhiều quỹ nước ngoài đã thực hiện cơ cấu lại danh mục đầu tư do giá nhiều cổ phiếu giảm mạnh. Nhưng nhìn tương quan so với các nước trong khu vực, không có hiện tượng các quỹ đầu tư nước ngoài rút vốn nhiều khỏi Việt Nam

- Đối với mảng trái phiếu doanh nghiệp, rủi ro xác định cho giai đoạn quý IV/2022 và quý I/2023, bởi một số yếu tố như lực cầu yếu do nguồn tiền đầu tư trái phiếu doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thanh khoản thị trường, khả năng mua của nhà đầu tư. Tuy nhiên, các quỹ đầu tư trái phiếu được kỳ vọng có sự tăng trưởng mạnh từ năm 2024, sau khi có sự hoàn tất về cấu trúc thị trường, minh bạch thông tin và xu hướng phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng.

- Cần có cơ chế khuyến khích sự phát triển của các trung gian tài chính, quỹ đầu tư để bình ổn thị trường, khuyến khích đầu tư qua các sản phẩm đầu tư được quản lý chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, cần có nhiều chính sách thúc đẩy đầu tư dài hạn, các ưu đãi về thuế...