Ngành Ngân hàng quyết liệt tìm giải pháp hỗ trợ nông dân trồng hồ tiêu

Để quyết liệt tìm giải pháp hỗ trợ nông dân và các ngân hàng, chiều ngày 10/5/2019, tại NHNN chi nhánh tỉnh Gia Lai, Phó thống đốc Đào Minh Tú làm Trưởng đoàn công tác NHNN đã có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Gia Lai và 15 TCTD cho vay đối với cây hồ tiêu

Tham dự buổi làm việc có ông Nguyễn Đức Hoàng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai; ông Đinh Duy Vượt, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai, các sở, ngành liên quan và đại diện lãnh đạo hội sở các TCTD có dư nợ cho vay đối với cây hồ tiêu.

Người trồng tiêu khốn đốn

Thời gian qua, do ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu, hạn hán, mưa thất thường khiến cho cây hồ tiêu trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, đặc biệt là tại Gia Lai chết hàng loạt. Hàng ngàn ha hồ tiêu tại Gia Lai bị nhiễm bệnh chết đồng loạt, khiến nông dân trồng tiêu đối mặt với nhiều khó khăn. Thậm chí, nhiều nông hộ trồng tiêu bỏ đi khỏi địa phương hoặc không còn việc để làm đi mưu sinh ở địa phương khác, hoặc sợ ngân hàng đến đòi nợ vốn vay...

Trước thực tế này, nông dân trồng tiêu đã có đơn thư gửi đến chính quyền địa phương, NHNN Việt Nam mong được hỗ trợ về việc giảm lãi, gia hạn nợ, cơ cấu nợ và khoanh nợ vốn vay. Đến nay, Thống đốc NHNN đã nhiều lần có văn bản gửi chính quyền địa phương đề nghị phối hợp tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người trồng tiêu. Đồng thời, chỉ đạo các NHTM cho vay đối với cây hồ tiêu tích cực có giải pháp hữu hiệu, kịp thời hỗ trợ cho nông dân trồng tiêu tháo gỡ khó khăn.

Theo ông Nguyễn Văn Cư, Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Gia Lai, hiện có 15 chi nhánh ngân hàng (14 chi nhánh NHTM và chi nhánh NHCSXH) cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu tại 15 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Với tổng diện tích 12.033 ha, chiếm 73,9% tổng diện tích hồ tiêu trên địa bàn (16.278 ha). Đến cuối tháng 4/2019, dư nợ cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu là 3.724 tỷ đồng, chiếm 4,2% tổng dư nợ cho vay trên địa bàn. Trong đó, dư nợ ngắn hạn là 2.665 tỷ đồng; trung và dài hạn 1.059 tỷ đồng. Nợ xấu 451 tỷ đồng, chiếm 12,1% dư nợ cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu. Số khách hàng còn dư nợ 18.888 khách hàng.

Ông Cư cho hay, dư nợ của khách hàng bị thiệt hại do cây hồ tiêu bị chết là 2.653 tỷ đồng, chiếm 71,2% dư nợ cho vay hồ tiêu, với 11.056 khách hàng bị thiệt hại, chiếm 58,5% số khách hàng vay trồng, chăm sóc hồ tiêu trên địa bàn. NHNN tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo các TCTD phối hợp với chính quyền địa phương, chủ động rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng để kịp thời áp dụng các biện pháp hỗ trợ. Qua đó, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng theo quy định như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, điều chỉnh giảm lãi suất, xem xét cho vay mới để khôi phục sản xuất, chuyển đổi cây trồng.

Tại buổi làm việc, ông Trương Phước Ánh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai cho biết, người dân sản xuất hồ tiêu bị thiệt hại do tiêu chết, giá cả giảm thấp, ảnh hưởng lớn đến thu nhập, đời sống và khả năng trả nợ ngân hàng. Nhưng sâu xa hơn, từ những năm trước, hồ tiêu được giá, người dân bất chấp, phát triển nóng cây hồ tiêu, vượt xa diện tích quy hoạch của địa phương gần gấp 2 lần, vượt gần 7.000 ha. Từ năm 2017 đến nay, do ảnh hưởng thời tiết cực đoan, cùng với giá hồ tiêu liên tục sụt giảm, dẫn đến người dân giảm đầu tư chăm sóc dẫn đến tiêu chết hàng loạt, với 6.627 ha tiêu bị chết.

Ngân hàng tích cực hỗ trợ

Theo phản ánh của các TCTD cho vay đối với cây hồ tiêu, khách hàng vay vốn đang thực sự khó khăn trong việc trả nợ ngân hàng. Nhiều khách hàng bỏ vườn tiêu, bỏ nhà đi làm ăn nơi khác, khiến ngân hàng gặp nhiều khó khăn trong việc thu hồi nợ.

Tuy nhiên, các TCTD khẳng định, trước sự khó khăn của khách hàng, ngân hàng không thể đứng ngoài cuộc. Theo đại diện Agribank, các chi nhánh tại Gia Lai cho vay đối với cây hồ tiêu hơn 1.000 tỷ đồng. Trong đó, thiệt hại hơn 928 tỷ đồng; nợ xấu gần 50 tỷ đồng. Song để hỗ trợ người trồng tiêu có điều kiện làm ăn trả nợ vốn vay, Agribank đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ như cho vay mới để nông dân chuyển đổi cây trồng, điều chỉnh lãi suất, giảm lãi suất cho vay trung dài hạn...

Còn đại diện VietinBank cho hay, các chi nhánh cho vay đối với cây hồ tiêu tại Gia Lai khoảng 717 tỷ đồng (621 tỷ đồng nợ quá hạn). VietinBank có văn bản chỉ đạo các chi nhánh xem xét cơ cấu lại nợ, cho vay mới đối với khách hàng có phương án sản xuất kinh doanh đối với cây hồ tiêu hiệu quả.

Đại diện VietinBank kiến nghị, việc xử lý nợ, tháo gỡ khó khăn cho người trồng tiêu cần có sự chung tay của NHNN, các ngành chức năng và chính quyền địa phương trong việc công bố dịch bệnh thiên tai, để có hướng đề xuất khoanh nợ cho người trồng tiêu.

Đại diện chính quyền địa phương, ông Nguyễn Đức Hoàng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho rằng, cây công nghiệp dài ngày, trong đó có cây hồ tiêu nằm trong định phướng phát triển kinh tế của tỉnh. Tuy nhiên, do ảnh hưởng kép bởi biển đổi khí hậu, giá thị trường sụt giảm, nông dân bỏ bê dẫn đến cây tiêu bị thiệt hại nặng trong những năm gần đây. Trên địa bàn, bằng phương phát sản xuất nông nghiệp hữu cơ, vẫn có một số nơi người dân trồng tiêu có thu nhập ổn định. Do đó, khẳng định cây tiêu vẫn mang lại hiệu quả kinh tế.

Trước mắt, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần nghiên cứu kỹ các chính sách, các quy định của Chính phủ để sớm tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản công bố thiên tai, dịch bệnh để có cơ sở hỗ trợ cho người dân; ngân hàng có cơ sở để khoanh nợ cho khách hàng hồ tiêu...

Theo ông Đinh Duy Vượt, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai, các bên liên quan cần chốt được một giải pháp chung để có phương án khoanh nợ cho người trồng tiêu bị thiệt hại. UBND tỉnh kịp thời có giải pháp giúp đỡ cho người dân tái sản xuất, các ngân hàng có hướng giảm, miễn lãi cho người dân bị thiệt hại. Đồng thời, bán tài sản để xử lý nợ cũng là một giải pháp cần tính đến.

Xem đây là vấn đề cấp bách, kết luận tại buổi làm việc, Phó Thống đốc Đào Minh Tú đề nghị, cần có sự phối hợp chặt chẽ để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho người trồng tiêu. Nếu không sẽ ảnh hưởng đến an sinh xã hội và an ninh trật tự trên địa bàn.

Phó Thống đốc cho rằng, công việc trước mặt cần làm ngay là NHNN tỉnh Gia Lai, các TCTD, nhanh chóng thống kê, đánh giá thực trạng, chất lượng tín dụng đối với cây hồ tiêu. Phân tích thiệt hại tín dụng, thiệt hại thực tế của bà con nông dân, thực tế dư nợ đến thời điểm hiện tại. Có báo cáo tổng hợp gửi về NHNN trước ngày 30/6/2019, đồng thời đề xuất giải pháp, hướng xử lý về thực trạng thiệt hại. Các TCTD phải xem xét từng món vay cụ thể để giảm lãi vay, giãn nợ; đặc biệt là miễn, giảm lãi vay cho bà con.

Đồng thời, các TCTD chủ động bàn bạc cụ thể với khách hàng trước khi đưa ra hướng xử lý nợ vay. Trên cơ sở đó, các chi nhánh đề xuất trích lập dự phòng rủi ro đối với tín dụng cho vay cây hồ tiêu bị thiệt hại.

Phó Thống đốc khẳng định, NHNN sẵn sàng phối hợp để thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với người trồng hồ tiêu bị thiệt hại. Chính quyền địa phương cần chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp với ngân hàng đánh giá thực trạng thiệt hại đối với cây hồ tiêu; Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền cho người dân hiểu được các chính sách của Nhà nước, tránh trường hợp chủ quan, ỷ lại vào sự hỗ trợ...