Ngành ngân hàng gặp nhiều khó khăn

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chiếm hơn 30% vốn hoá thị trường nên có tầm ảnh hưởng khá lớn và luôn là tâm điểm chú ý của nhà đầu tư. Nhưng hiện nay ngành ngân hàng gặp nhiều khó khăn, vì thế cổ phiếu nhóm này đang rơi vào trạng thái tiêu cực, ảm đạm.

Hơn 70% lợi nhuận của ngân hàng có được từ nghiệp vụ cho vay - huy động vốn và sau đó cho vay lại để hưởng chênh lệch. Giai đoạn 2020-2021 là thời kỳ hoàng kim của ngành ngân hàng khi tiền gửi tiết kiệm có lãi suất cực thấp trong khi lãi cho vay kha khá nên lợi nhuận của các nhà băng tăng trưởng đột biến.

Nhưng cuối năm 2022 bất ngờ xảy ra cuộc chạy đua tăng lãi suất huy động. Kết quả là lãi suất gửi tiết kiệm tăng vọt khiến chi phí vốn của các ngân hàng tăng rất mạnh. Trong khi lãi cho vay không thể tăng nhanh vì ngân hàng nhà nước muốn kìm hãm lãi vay để hỗ trợ nền kinh tế. Cũng vì thế lợi nhuận của ngành ngân hàng bị suy giảm là điều hiển nhiên.

Nói một cách dễ hiểu, chi phí đầu vào tăng mạnh nhưng đầu ra tăng chậm hơn nên lợi nhuận của ngành ngân hàng sẽ bị suy giảm đáng kể. Hiện nay tình hình đã ổn định trở lại nhưng ngành ngân hàng sẽ không thể quay lại thời hoàng kim khi xưa mà thay vào đó là hài lòng với một biên lợi nhuận hợp lý.

Ngoài ra, ngành ngân hàng kiếm được khá nhiều tiền từ nghiệp vụ bán bảo hiểm, thậm chí là nhận luôn một khoản tiền kếch xù từ các tập đoàn bảo hiểm khi ký hợp đồng độc quyền. Nhưng vừa qua đã xảy ra nhiều scandal liên quan tới nghiệp vụ bán bảo hiểm nên chắc chắn các ngân hàng sẽ thất thu khá nhiều từ nghiệp vụ này.

Cùng với đó, nợ xấu luôn đe dọa tới kinh doanh của ngành ngân hàng mỗi khi nền kinh tế gặp khó khăn, các khoản vay dễ bị rơi vào trạng thái mất khả năng chi trả dẫn đến nợ xấu tăng cao. Chưa đến mức bất ổn như trước kia nhưng lúc này nợ xấu có khả năng tăng lên buộc các ngân hàng phải hy sinh một phần lợi nhuận để trích lập dự phòng nợ xấu.

Tóm lại, các khoản thu nhập bị suy giảm trong khi chi phí (dự phòng…) tăng lên sẽ tác động tiêu cực tới lợi nhuận của các ngân hàng. Tăng trưởng bùng nổ đã là quá khứ, mục tiêu của các ngân hàng lúc này là kiểm soát tốt rủi ro, đi chậm và chắc, hài lòng với con số tăng trưởng 10% thay vì 30-40% như giai đoạn hoàng kim.

Tăng trưởng chậm, thậm chí là âm, khó khăn chưa thể giải quyết một sớm một chiều, dự kiến giữa hoặc cuối năm 2024 ngành ngân hàng mới có thể quay về quỹ đạo tăng trưởng. Cũng vì thế nhóm cổ phiếu ngân hàng chưa đủ hấp dẫn, khó thu hút được dòng tiền, chưa thể tiến xa, giá sẽ loanh quanh một vùng nhất định.

Công bằng mà nói, cổ phiếu ngân hàng có mức định giá khá rẻ, tương đối hấp dẫn nhưng thích hợp với nhà đầu tư dài hạn. Còn với những người mua theo xu thế tăng giá thì hiện nay chưa phải là thời điểm để xuống tiền, có thể giữa năm 2024 mới nên cân nhắc.

Kết luận đầu tư: cổ phiếu ngành ngân hàng vẫn sẽ diễn biến ảm đạm, loanh quanh trong vài tháng tới. Nhà đầu tư dài hạn có thể cân nhắc mua vào tại vùng giá thấp.