MỚI

Thiệp 24HMoney v2.0

#Tài chính

24HMONEY đã kiểm duyệt

Ngân hàng Nhà nước mua trái phiếu Chính phủ: Nên hay không?

“Việc Ngân hàng Nhà nước mua trái phiếu Chính phủ là một chính sách tiền tệ hợp lý trong thời điểm hiện tại, nhằm tạo ra nguồn tài trợ nhu cầu phục hồi kinh tế sau đại dịch.”

Có nhiều ý kiến cho rằng nên cho phép Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mua trái phiếu Chính phủ để một mặt giúp hỗ trợ ngân sách Nhà nước đáp ứng nhu cầu chi y tế, bảo trợ xã hội trong mùa dịch, mặt khác hỗ trợ thanh khoản cho nền kinh tế, nhưng vẫn kiểm soát được lạm phát. Xoay quanh chủ đề này, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã có trao đổi với TS. Bùi Duy Tùng, Giảng viên Kinh tế Đại học RMIT.

Có thể thấy, cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 đã khiến nền kinh tế của Việt Nam gánh chịu một khoản chi phí khổng lồ cho công tác phòng chống dịch bệnh, xây dựng và nâng cấp hệ thống y tế, cũng như các khoản bảo trợ xã hội cho những đối tượng chịu ảnh hưởng từ đại dịch. Bên cạnh đó, nguồn thu của ngân sách cũng bị sụt giảm nặng nề do các biện pháp phong tỏa, giãn cách gây ra. Vì thế, việc NHNN mua lại trái phiếu Chính phủ là một chính sách tiền tệ hợp lý trong thời điểm hiện tại, nhằm tạo ra nguồn tài trợ nhu cầu phục hồi kinh tế sau đại dịch. Tuy nhiên, việc thực hiện cần phải xem xét một số điều kiện cụ thể.

Về lợi ích trực tiếp của việc mua này là mang lại nguồn tài trợ cho công tác phòng chống dịch bệnh; đảm bảo phúc lợi xã hội. Ngoài ra, chính sách này còn mang lại các lợi ích dài hạn và quan trọng hơn, đó là mang lại các điều kiện tài chính thuận lợi cho việc phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, các lợi ích này còn phụ thuộc vào khối lượng trái phiếu mà NHNN mua lại. Một số điều kiện thuận lợi có thể thấy như:

Điểm bất lợi chủ yếu của chính sách này là áp lực lạm phát trong tương lai, tỷ giá tăng và áp lực nợ công. Tuy nhiên, áp lực lạm phát trong tương lai có thể được giảm thiểu thông qua các chính sách tiền tệ của NHNN. Về tỷ giá, Việt Nam hiện đang áp dụng chế độ tỷ giá thả nổi có kiểm soát, nên NHNN có thể can thiệp vào thị trường này để ổn định tỷ giá.

- Nếu biện pháp này khả thi, vậy nên triển khai các bước như thế nào để đạt hiệu quả, dòng tiền đi đúng hướng và nền kinh tế có thể hấp thụ được?

TS. Bùi Duy Tùng, Đại học RMIT

Ví dụ, nếu việc phòng chống dịch bệnh và giảm thiểu hậu quả do dịch bệnh gây ra là việc cấp thiết hiện nay, thì việc phát hành trái phiếu cần chứng minh được số tiền thu về sẽ được sử dụng cho các mục đích: Tài trợ các hoạt động phòng chống dịch bệnh; Hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh bao gồm hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hỗ trợ người có thu nhập thấp, hỗ trợ các ngành nghề hoặc các vùng bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh.

Như vậy, hiệu quả sẽ đạt được nếu có sự minh bạch trong các hoạt động được tài trợ, cũng như cách thức lựa chọn các đối tượng dễ bị tổn thương do dịch bệnh. Bên cạnh đó, Chính phủ cần cam kết báo cáo đầy đủ đánh giá tác động của việc sử dụng số tiền huy động được từ việc phát hành trái phiếu đến phục hồi nền kinh tế và khắc phục hậu quả mà dịch bệnh gây ra.

- Ngoài ra, Chính phủ nên có thêm biện pháp gì trong công tác hỗ trợ nền kinh tế phục hồi, thưa ông? Nhất là trong bối cảnh các doanh nghiệp đang bị thiếu dòng tiền nghiêm trọng.

Một là, thực hiện các biện pháp khoanh nợ, hoãn nợ, cơ cấu lại nợ cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề bởi đại dịch khiến cho dòng tiền kiệt quệ.

Hai là, thực hiện các biện pháp hỗ trợ tín dụng bằng cách giảm lãi vay, nâng tỷ lệ cho vay trên tài sản bảo đảm đối với các doanh nghiệp khó khan, nhưng dòng tiền chưa suy kiệt.

Ba là, ban hành các gói bảo đảm tín dụng cho các doanh nghiệp đủ điều kiện. Nhà nước sẽ đứng ra bảo lãnh một phần khoản vay của các doanh nghiệp cần hỗ trợ, như các doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng thiết yếu.

Bốn là, ban hành các gói tín dụng với lãi suất thấp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hoặc siêu nhỏ và thỏa mãn các điều kiện cụ thể. Ví dụ như các doanh nghiệp bị sụt giảm từ trên 15% doanh thu hay lợi nhuận do dịch bệnh và không có điều kiện tiếp cận các khoản vay ngân hàng.

Trân trọng cảm ơn ông!