Ngân hàng nào đang cho vay mạnh nhất?

Các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đang tỏ ra lấn lướt các ông lớn quốc doanh trong việc gia tăng thị phần.

Theo đó, thị phần tín dụng bình quân giai đoạn 2016-2020 của các ngân hàng lần lượt là: BIDV 13,29%, Agribank 13,20%, Vietinbank 11,2%, Vietcombank 9,2%, Sacombank 4%, MB, Techcombank, VPBank và SHB cùng đạt 3,5%, ACB 3,4%, HDBank 2%, LienVietPost Bank 1,9%, TPBank 1,4%, SeABank 1,2%, Eximbank 1,1%.

Đây là thống kê dựa theo báo cáo tài chính của các ngân hàng Việt trong 5 năm trở lại đây, Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) thực hiện.

Áp lực cho các “ông lớn”

Trong 5 năm gần đây, ngành ngân hàng chứng kiến sự phát triển của các ngân hàng tư nhân về thị phần tín dụng. 26 ngân hàng niêm yết tính đến năm 2020 đã tăng tổng thị phần tín dụng từ 65,4% cuối năm 2015 lên 71,3% năm 2020.

Nếu tính cả Agribank, nhóm ngân hàng này chiếm 84,5% tổng thị phần tín dụng năm 2020. Tuy nhiên, phần lớn thị phần gia tăng 5 năm qua thuộc về các ngân hàng thương mại tư nhân, trong khi thị phần tín dụng của các ngân hàng quốc doanh bị thu hẹp.

Phần lớn thị phần tín dụng được phân chia bởi hai nhóm, gồm nhóm ngân hàng nắm giữ trên 2% thị phần, nhóm còn lại có thị phần tín dụng trên 1%. Tuy nhiên, SCB cho đến thời điểm này chưa công bố dư nợ tín dụng năm 2020.

Trong nhóm “big 4” đồng thời là nhóm ngân hàng cho vay lớn nhất, tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân 5 năm của nhóm này dao động từ 11,7% đến 16,2%. Trong đó, Vietcombank là ngân hàng duy nhất đạt được tốc độ tăng trưởng cao hơn trung bình toàn ngành (16,2% so với 14,6%).

Trong khi đó, Vietinbank bị hạn chế bởi nền tảng vốn mỏng, tỷ lệ đòn bẩy cao, hiệu quả thấp và không đủ dư địa để pha loãng tỷ lệ sở hữu của Nhà nước. Kết quả là, thị phần của ngân hàng đã giảm đáng kể trong 5 năm qua.

Dù vẫn là một trong hai nhà cho vay lớn nhất thị trường, Agribank cũng bị mất thị phần tín dụng. Tỷ lệ CAR của ngân hàng, theo chuẩn Basel II, chỉ ở mức 6% trong năm 2020 và thị phần giảm so với mức đỉnh năm 2018.

BIDV cũng đã cho thấy mức tăng trưởng tín dụng chậm lại những năm gần đây, khi tác động tích cực từ đợt phát hành riêng lẻ giảm dần.

Nhìn chung, các ngân hàng quốc doanh đều đồng loạt giảm thị phần tín dụng trong 5 năm qua. Trừ Vietcombank là một ngoại lệ.

Sôi động nhóm ngân hàng tư nhân

Đối với các ngân hàng tư nhân nắm giữ trên 2% thị phần tín dụng, nhóm này đã tăng +3,5% thị phần tín dụng kể từ cuối năm 2015.

MB hiện đứng đầu về mức tăng, tiếp theo lần lượt là Techcombank và VPBank, ACB.

Bốn ngân hàng này cũng vượt trội hơn các ngân hàng khác trong nhóm về giá trị vốn hóa thị trường. Sacombank là ngân hàng duy nhất đánh mất thị phần tín dụng.

Do quá trình xử lý tài sản xấu tồn đọng, Sacombank có mức tăng trưởng tín dụng thấp nhất trong nhóm này (14,5%), trong khi SHB đạt mức tăng trưởng tín dụng bình quân 18,8%, ACB chỉ đạt mức trung bình ngành (17,4%).

Trong khi đó, Techcombank, MB, và VPBank là những nhà băng có tốc độ tăng trưởng tín dụng kép hàng năm trên 20%, với hệ số an toàn vốn của các ngân hàng này thuộc hàng đầu.

Hầu hết các ngân hàng còn lại (nhóm có thị phần trên 1%) gồm HDBank, LienVietPost Bank, VIB, TPBank, SeABank, và Eximbank đều có tăng trưởng tín dụng cao trong giai đoạn 2016 - 2020.

Tuy nhiên, với nền dư nợ tín dụng thấp, tổng thị phần của 6 ngân hàng này chỉ xấp xỉ bằng thị phần của Vietcombank. Mặc dù tăng trưởng tín dụng trung bình 18,7% trong 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng thị phần tín dụng của SeABank chỉ ở mức một con số trong những năm gần đây. Trong khi đó, tăng trưởng tín dụng âm năm 2020 và tốc độ mở rộng trung bình 2% trong giai đoạn 2016-2020 đã làm giảm mạnh thị phần của Eximbank xuống khoảng 1%.