'Ngân hàng đất' đầu tiên ở miền Tây bị bỏ hoang

Bãi chứa bùn hơn 11 ha được đầu tư với kinh phí hơn 26 tỷ đồng để phục vụ san lấp công trình tại huyện Cái Nước nhưng bị bỏ hoang suốt 4 năm qua.

Dự án ngân hàng đất được triển khai năm 2017 tại xã Trần Thới, huyện Cái Nước với mục tiêu là nơi tập kết 50.000-70.000 m3 bùn thu được từ việc nạo vét vuông tôm, kênh rạch... Nguồn "nguyên liệu" này sẽ được trộn với chất phụ gia làm tăng độ kết dính để cung cấp cho các nơi san lấp mặt bằng. Phương án này được kỳ vọng giúp giảm chi phí rất lớn so với việc dùng cát.

Để thực hiện dự án, tỉnh Cà Mau đã thu hồi hơn 11 ha, phần lớn là đất nuôi tôm công nghiệp. Sau một năm, ngân hàng đất đầu tiên ở miền Tây hoàn thành các hạng mục công trình đường giao thông trục chính, đường bờ bao, giao thông nội bộ, bến bốc dỡ sà lan 100 tấn và hàng rào bảo vệ..., với tổng kinh phí trên 26 tỷ đồng. Trong đó, có 20 tỷ đồng từ nguồn tài trợ của ngân hàng thế giới (WB).

Trung tâm Quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi (thuộc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau) được giao quản lý, khai thác ngân hàng đất. Tuy nhiên, từ đó đến nay, công trình bị bỏ hoang, cây cỏ um tùm, các hạng mục hạ tầng có dấu hiệu xuống cấp.

Ông Trần Quốc Nam, Giám đốc Trung tâm Quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi, cho biết công trình hoàn thành hạ tầng cũng là lúc các tuyến kênh thuộc tiểu vùng X - Nam Cà Mau đã nạo vét xong nên không có đất để nạp vào cho đến nay.

Trung tâm này đã lập đề án xin UBND tỉnh đầu tư 6-12 tỷ đồng mùa sà lan, xe cẩu... hoặc xã hội hóa để khai thác phát huy hiệu quả công trình này nhưng không được chấp thuận. Ngoài ra, việc lấy đất từ nạo vét vuông tôm của người dân cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là khâu vận chuyển.

Cũng theo ông Nam, đơn vị cũng nghiên cứu hình thức hợp tác công tư (PPP) để khai thác ngân hàng đất nhưng lại vướng quy định "giá trị công trình phải trên 200 tỷ đồng". Trong khi đó, phương án cho tư nhân thuê khai thác cũng chưa có quy định cụ thể vì đây là mô hình mới.

Trong khi đó, ông Tô Quốc Nam, Phó Giám đốc Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn Cà Mau, cho biết sắp tới cơ quan này sẽ đề xuất UBND tỉnh cho xây dựng phương án liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp để khai thác ngân hàng đất, tránh lãng phí.