Nga tung tài liệu 'Mỹ giúp Ukraine nghiên cứu vũ khí sinh học'

Nga công bố tài liệu mới liên quan đến các phòng thí nghiệm tại Ukraine bị nghi tham gia chương trình nghiên cứu vũ khí sinh học do Mỹ tài trợ.

Trung tướng Igor Kirillov, chỉ huy Lực lượng Phòng hóa, sinh hóa, phóng xạ của quân đội Nga, trong cuộc họp báo ngày 17/3 cho biết các phòng thí nghiệm tại Ukraine do quân đội Mỹ tài trợ đang sản xuất thành phần vũ khí sinh học, song nhân viên bị giấu kín về mục đích của hoạt động nghiên cứu.

"Chúng tôi tin rằng các thành phần vũ khí sinh học đã được chế tạo trên lãnh thổ Ukraine", tướng Kirillov nói và đưa ra các tài liệu cùng hình ảnh cho thấy lý do quân đội Nga đi đến kết luận này. Tướng Kirillov cho biết các tài liệu ông đưa ra "có chữ ký của quan chức thật và con dấu chứng thực của tổ chức".

Một tài liệu đề ngày 6/3/2015 xác nhận "Lầu Năm Góc tham gia trực tiếp trong tài trợ các dự án sinh học quân sự ở Ukraine", tướng Kirillov nói.

Theo tài liệu này, Mỹ tài trợ các dự án thông qua Thỏa thuận về Các hoạt động sinh học chung ký với Bộ Y tế Ukraine, song bằng chứng cho thấy bên nhận khoảng 32 triệu USD tiền tài trợ là các phòng thí nghiệm của Bộ Quốc phòng Ukraine ở Kiev, Odessa, Lviv và Kharkov.

Các cơ sở này được Cục Giảm thiểu Đe dọa (DTRA) của Lầu Năm Góc và nhà thầu Black and Veatch chọn để thực hiện dự án UP-8, nghiên cứu các mầm bệnh sốt xuất huyết Crimea-Congo, bệnh xoắn khuẩn vàng da và bệnh liên quan virus Hanta, Kirillov cho biết.

"Các chuyên gia sinh học quân sự Mỹ quan tâm đến những mầm bệnh này do có các ổ dịch tự nhiên liên quan đến chúng ở cả Ukraine và Nga, có thể ngụy trang việc sử dụng chúng thành các đợt bùng dịch tự nhiên", tướng Nga nói.

Nga cũng đưa ra tài liệu cho thấy hoạt động vận chuyển 5.000 mẫu huyết thanh lấy từ các công dân Ukraine tới trung tâm Richard Lugar ở Tbilisi, Gruzia, cơ sở do Lầu Năm Góc hậu thuẫn. 773 mẫu vật được chuyển đến Anh, trong khi có một thỏa thuận được ký về chuyển giao "số lượng không giới hạn" các mẫu vật cho Viện Friedrich Loeffler, trung tâm về bệnh động vật hàng đầu của Đức.

Chuyên gia Ukraine dường như "không nhận thức được rủi ro tiềm ẩn" khi chuyển các mẫu vật ra nước ngoài và có thể bị giấu mục tiêu thật sự của nghiên cứu đang diễn ra, Kirillov nói.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét các bằng chứng và thông báo cho cộng đồng thế giới về các hoạt động bất hợp pháp của Lầu Năm Góc và những cơ quan chính phủ Mỹ khác ở Ukraine", tướng Kirillov khẳng định.

Mỹ và Ukraine chưa bình luận về thông tin này. Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga hôm 9/3 cho biết quân đội nước này thu được tài liệu cho thấy hoạt động sinh học quân sự tại Ukraine với mục đích "xây dựng cơ chế để bí mật phát tán các mầm bệnh chết người".

Bộ Quốc phòng Mỹ, Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ đều bác bỏ cáo buộc, cho rằng Nga kiếm cớ để sử dụng vũ khí sinh học tại Ukraine. Phát ngôn viên Văn phòng Tổng thống Ukraine phủ nhận cáo buộc của Nga.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 10/3 xác nhận đã hợp tác cùng nhiều phòng thí nghiệm công tại Ukraine trong vài năm qua nhằm nâng cao mức an ninh sinh học, ngăn các sự cố "phát tán mầm bệnh do vô tình hoặc cố ý", nhưng không công bố chi tiết các mầm bệnh hoặc yếu tố độc hại được những phòng thí nghiệm nước này nghiên cứu.

WHO cũng đã khuyến nghị Bộ Y tế Ukraine tiêu hủy các mầm bệnh nguy cơ cao nhằm ngăn rủi ro phát tán, nhưng không xác nhận liệu phía Ukraine đã thực hiện đúng theo khuyến nghị hay chưa.

Tuy nhiên, WHO cho hay họ không nhận thấy hoạt động nào của Ukraine vi phạm các hiệp ước quốc tế, trong đó có lệnh cấm vũ khí sinh học. Cao ủy Liên Hợp Quốc về giải trừ vũ khí Izumi Nakamitsu cũng xác nhận Liên Hợp Quốc không phát hiện bất kỳ chương trình vũ khí sinh học nào ở Ukraine.

Nga mở chiến dịch quân sự nhằm "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine" ngày 24/2. Sau 22 ngày chiến sự, các cuộc oanh kích vẫn tiếp diễn ở những thành phố Ukraine bị lực lượng Nga bao vây. Liên Hợp Quốc cho biết hơn 3,2 triệu người đã phải rời bỏ Ukraine để tránh chiến sự.