Nga có thể “lách” được giới hạn giá trần của G7 như thế nào?

Các công ty trong ngành và một quan chức Mỹ nói với Reuters rằng, Nga có thể tiếp cận đủ tàu chở dầu để vận chuyển hầu hết số dầu của họ ngoài phạm vi của mức giá trần mà Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) áp đặt.

G7 tháng trước nhất trí đến ngày 5/12 sẽ giới hạn doanh số bán dầu của Nga ở mức giá thấp bắt buộc, nhưng điều này vấp phải sự lo ngai từ các công ty lớn trong ngành dầu mỏ toàn cầu - những người lo rằng ngại động thái này có thể làm tê liệt hoạt động thương mại trên toàn thế giới.

Nhiều tháng thảo luận giữa Mỹ và các công ty bảo hiểm, thương mại và vận tải biển đã xoa dịu quan ngại về việc họ bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt, nhưng tất cả các bên giờ đây đều nhận ra rằng Nga phần lớn có thể “né” mức giá trần này với các tàu và dịch vụ của riêng họ.

Các dự báo về khả năng phục hồi của thương mại dầu mỏ Nga và chi tiết về các cuộc thảo luận giữa Washington và ngành dầu mỏ và dịch vụ toàn cầu đã không được công bố trước đây.

Ước tính rằng tới 80-90% lượng dầu của Nga sẽ tiếp tục chảy ra ngoài cơ chế giới hạn giá trần khi Nga tìm cách "né" biện pháp này, một quan chức Bộ Tài chính nói với Reuters. Nga đã xuất khẩu hơn 7 triệu thùng dầu/ngày trong tháng Chín. Mỹ biết rằng có một số tàu thay đổi quốc gia xuất xứ và các thực thể thương mại được di chuyển ra ngoài G7 để tránh việc bị áp đặt giá trần, quan chức này cho biết thêm.

Vẫn theo nguồn tin trên, Nga sẽ mất thêm chi phí vì phải thực hiện các chuyến đi dài hơn cùng các chi phí bảo hiểm, tài chính, khiến Mỹ lạc quan rằng sau một thời gian Nga sẽ buộc phải bán dầu trong giới hạn giá trần.

Ấn Độ và Trung Quốc đã tăng mua dầu của Nga với mức giá giảm mạnh trong những tháng gần đây, nhưng cả hai đều không tán thành việc giới hạn giá. Mỹ cho rằng giới hạn giá cho phép Trung Quốc và Ấn Độ mua dầu của Nga với giá thấp hơn, mang lại lợi ích cho nền kinh tế của họ.

Những người kỳ cựu trong ngành và các quan chức chính sách đã nhìn thấy những giới hạn của một kế hoạch mà thoạt đầu dường như toàn bộ hoạt động buôn bán dầu mỏ của Nga được theo dõi kỹ nhưng phạm vi này giờ đây có thể bị giảm đi đáng kể. Về lý thuyết, có một đội tàu chở dầu “trong bóng tối” đủ lớn để tiếp tục vận chuyển dầu thô của Nga sau ngày 5/12, theo ông Andrea Olivi - người đứng đầu vận tải hàng hóa lỏng toàn cầu tại công ty kinh doanh hàng hóa khổng lồ Trafigura. Ông Andrea Olivi nhận xét: “Nhiều tàu bóng tối này sẽ có thể tự bảo hiểm hoặc có thể được bảo hiểm bởi công ty của Nga”.

Ngân hàng JP Morgan nhận thấy tác động của giới hạn giá trần bị tê liệt, với việc Nga gần như hoàn toàn bỏ qua lệnh cấm bằng cách điều các tàu của Trung Quốc, Ấn Độ và của chính họ - có tuổi trung bình gần hai thập kỷ - tương đối cổ theo tiêu chuẩn vận chuyển. Điều đó có thể khiến xuất khẩu của Nga trong tháng 12/2022 chỉ giảm 600.000 thùng/ngày so với tháng Chín.

Theo ông Norbert Rucker, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế của nhà quản lý tài sản Thụy Sỹ Julius Baer, các thương nhân kinh doanh dầu mỏ của Nga không còn ở Thụy Sỹ, Geneva hay London nữa, mà đang xuất hiện từ Trung Đông nhiều hơn.

Ông Daniel Ahn, cựu nhà kinh tế trưởng tại Bộ Ngoại giao Mỹ, cho biết các quốc gia ban hành trừng phạt Nga đã đánh giá quá cao khả năng kiểm soát của họ đối với hoạt động thương mại dầu toàn cầu. Những điều chỉnh và làm rõ chính sách là nhằm mục đích giảm thiểu tổn hại cho bản thân. Ông Ahn, một thành viên tại Trung tâm Học giả Quốc tế Woodrow Wilson, nói rằng biện pháp (giới hạn giá dầu của Nga) sẽ gây khó khăn cho cuộc sống của mọi người nhưng sẽ ít gây thiệt hại hơn lệnh cấm nhập khẩu hoàn toàn bằng đường biển.