Nên hay không việc nhận cổ tức?

Trước hết ta cần hiểu cổ tức là gì.

- Cổ tức (dividend) là một phần lợi nhuận sau thuế được chia cho các cổ đông của một công ty cổ phần .Cổ tức có thể được trả bằng tiền hoặc cổ phiếu .

Phân loại cổ tức như thế nào ?

-Có 2 loại cổ tức đó là : cổ tức cổ phần cổ thông và cổ thức cổ phần ưu đãi

Các hình thức chi trả cổ tức :

-Trả bằng tiền mặt

- Trả bằng cổ phiếu

- Trả bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ của công ty .

Bản chất của việc trả cổ tức bằng tiền mặt:

Đối với những doanh nghiệp tổ chức trả cổ tức bằng tiền mặt, dòng tiền từ lợi nhuận sau thuế sẽ đi ra khỏi doanh nghiệp. Cụ thể, lợi nhuận thuần trong doanh nghiệp giảm do được chi trả cho các cổ đông qua tài khoản.

Ưu điểm:

Việc trả cổ tức bằng tiền mặt đem lại cho cổ đông cảm giác chắc chắn khi tìm kiếm lợi nhuận trong đầu tư cổ phiếu. So với việc công ty giữ lại khoản lợi nhuận sau thuế và chạy theo những cơ hội “hào nhoáng” nhưng không có tính chắc chắn. Thì đối với các cổ đông đầu tư với phong thái phòng thủ, việc nhận cổ tức bằng tiền mặt từ doanh nghiệp mang tính đảm bảo và tâm lý an toàn hơn rất nhiều.

Đây được xem là minh chứng cho dòng tiền vững mạnh của doanh nghiệp. Từ đó tạo được lòng tin và tâm lý an toàn khi đầu tư. Tuy nhiên, các cổ đông cần xem xét kỹ lưỡng thời gian chi trả cổ tức, sự ổn định và cổ tức có sự tăng trưởng. Tránh các trường hợp doanh nghiệp đi vay mượn nợ để trả cổ tức cho cổ đông.

Nhược điểm:

Phải chịu 2 lần thuế. Lần thứ nhất là thuế thu nhập doanh nghiệp (hiện tại đang ở mức 20-22%). Tuy nhiên, tùy vào các lĩnh vực ngành nghề khác nhau mà có những đặc thù ưu đãi về mức thuế riêng biệt. Lần thứ hai là phần cổ tức bằng tiền mặt này phải chịu thuế thu nhập cá nhân ở mức là 5%. Giả sử công ty trả cổ tức là 2.000 đồng thì trên thực tế sau khi trừ các khoản thuế phí bạn chỉ còn nhận lại được mức cổ tức thực tế là 1.900 đồng.

Đối với các công ty đang gặp khó khăn về tài chính, hoặc công ty đang trong giai đoạn phát triển nhanh và mở rộng thì việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ làm giảm lượng tiền trong doanh nghiệp. Từ đó, dẫn đến việc doanh nghiệp thiếu hụt tiền để mở rộng sản xuất kinh doanh và ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp.

Bản chất của trả cổ tức bằng cổ phiếu:

Việc chi trả cổ tức bằng cổ phiếu thưởng thực chất không thay đổi về mặt tài chính, kinh doanh của doanh nghiệp mà chỉ thay đổi về mặt bút toán hay kế toán.

Với những nhà phân tích cơ bản hay đầu tư vào giá trị thì việc trả cổ tức bằng cổ phiếu dường như vô ích. Đây là lý do công ty Berkshire Hathaway tỷ phú Warren Buffett chưa bao giờ trả cổ tức bằng cổ phiếu hay chia tách cổ phiếu. Vì giá của một cổ phiếu công ty Berkshire Hathaway vào năm 2017 là rất cao, lên đến 6 tỷ đồng/ cổ phiếu loại A.

Với những nhà đầu tư thiên về phân tích kỹ thuật, khi có tin công ty chia cổ tức bằng cổ phiếu hay cổ phiếu lớn thì giá cổ phiếu của công ty đó thường sẽ có xu hướng tăng.

Ưu điểm:

Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu đối với những cổ phiếu có tính thanh khoản ít sẽ tăng tính thanh khoản cho thị trường chứng khoán. Từ đó, làm giảm thị giá và giảm rủi ro thanh khoản giúp nhà đầu tư khác có thể dễ dàng mua bán trao đổi cổ phiếu do ảnh hưởng giá tăng.

So với việc phát hành cổ tức bằng tiền mặt, khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu nhà đầu tư không bị đánh thuế 2 lần từ đó làm tăng giá trị nhận được thực tế cho cổ đông.

Bằng cách không chi trả cổ tức bằng tiền mặt, công ty có thể giữ lại nguồn tiền để mở rộng sản xuất kinh doanh, đầu tư vào những dự án mang đến lợi nhuận về lâu dài cho cổ đông hoặc khắc phục những khó khăn hiện tại trong công ty.

Nhược điểm:

Vì mức vốn hóa không đổi việc chia cổ tức bằng cổ phiếu cũng như không chia. Bên cạnh đó, nhà đầu tư phải chờ một thời gian khá lâu (từ 2 đến 3 tháng) để cổ phiếu mới phát hành và về tài khoản rồi mới mua bán giao dịch được cổ phiếu đó.

Tại một số doanh nghiệp đầu tư vào những dự án không hiệu quả, từ đó làm ảnh hưởng giảm thêm giá cổ phiếu.

Dù doanh nghiệp trả cổ tức bằng cổ phiếu hay thưởng cổ phiếu thì bản chất về mặt kinh doanh và tài chính là không đổi. Điều này chỉ thay đổi về mặt bút toán báo cáo kế toán từ lợi nhuận chưa phân phối sang vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, thông thường trong ngắn hạn sẽ ảnh hưởng tích cực đến giá cổ phiếu, đặc biệt là tin chia khủng. Mặc khác, nếu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không vượt trội thì giá sẽ trở về mức trước khi tăng

Trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt thì tốt hơn?

Số đông nhà đầu tư đầu ưa chuộng được hưởng cổ tức bằng tiền mặt vì “tiền tươi thóc thật” bao giờ cũng tốt hơn. Việc công ty trả cổ tức bằng tiền mặt thể hiện tình hình hoạt động của công ty đang trên đà phát triển và có lợi nhuận. Tuy nhiên trong một số trường hợp, không phải trả cổ tức bằng tiền mặt là tốt. Nhà đầu tư cần đánh giá đồng thời hiểu rõ được bản chất trong việc trả cổ tức của công ty để đưa ra cho mình nhận định đúng đắn nhất.