Nên giao dịch quyền chọn châu Âu (DBOE, Deribit) hay quyền chọn kiểu Mỹ (Binance)? Làn sóng thứ 3 của thị trường tiền điện tử là gì?

Mặc dù khoảng thời gian cuối 2022, đầu 2023 được coi là giai đoạn ảm đạm của thị trường crypto với những biến động khó lường, được ví như “mùa đông tiền điện tử” hay “kỷ băng hà tiền điện tử”, nhưng đây lại là khởi đầu của giai đoạn bùng nổ cho làn sóng mới tiếp theo: Quyền chọn tiền điện tử (crypto options).

Theo thông tin mới đây nhất từ CryptoSlate, KLGD Options đồng Bitcoin đã đạt mức 4,25 tỷ đô la mỗi tuần vào tháng 2/2023, được ghi nhận chủ yếu bởi Call Options (Quyền chọn mua). Có thể thấy mặc dù thị trường tiền điện tử gặp nhiều khó khăn, biến động hay sự sụp đổ của đế chế FTX cũng không ngăn cản được sự phát triển của giao dịch quyền chọn.

Hiện nay quyền chọn (options) đã và đang trở thành một chủ đề nóng của giới đầu tư, ngày càng nhiều người tìm hiểu, giao dịch và thảo luận sôi nổi về quyền chọn - sản phẩm phái sinh giúp nhà đầu tư vừa bảo vệ được tài sản, vừa tăng khả năng sinh lời theo cấp số nhân.

Kể từ tháng 12 năm 2021, khi trao đổi với Coindesk, các chuyên gia từ Goldman Sachs đã dự đoán và nhận định thị trường quyền chọn sẽ là Bước Tiến Lớn quan trọng tiếp theo của tiền điện tử. Đây sẽ là xu hướng phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Người đứng đầu toàn cầu về giao dịch tiền điện tử của ngân hàng đầu tư đa quốc gia – Andrei Kazantsev, nói rằng họ coi bước tiếp theo của crypto chính là tạo ra các thị trường quyền chọn. Vậy quyền chọn là gì, có mấy loại quyền chọn?

Phân biệt Quyền chọn Châu Âu (European Options) với Quyền chọn kiểu Mỹ (American Options). Nên giao dịch loại Quyền chọn nào?

Có hai loại quyền chọn phổ biến là quyền chọn kiểu Mỹ và quyền chọn kiểu Châu Âu. Quyền chọn kiểu Mỹ cho phép người dùng mua và bán quyền chọn vào bất kỳ thời điểm nào trước khi hợp đồng quyền chọn hết hạn, trong khi quyền chọn Châu Âu chỉ cho phép thực hiện quyền vào ngày đáo hạn.

Nghe qua định nghĩa thì có vẻ quyền chọn kiểu Mỹ có tính linh hoạt cao hơn và nhiều lợi thế hơn, do người dùng được quyền chủ động quyết định thời gian thực hiện quyền bất kỳ lúc nào, dù hợp đồng chưa đến thời gian đáo hạn. Tuy nhiên trên thực tế, quyền chọn Châu Âu lại được nhiều người quen thuộc và sử dụng hơn bởi tính truyền thống của nó.

So với quyền chọn kiểu Mỹ, lợi thế vượt trội hơn của quyền chọn Châu Âu là mức giá (premium) thấp hơn và khả năng kiểm soát rủi ro cao hơn.

Nguồn: DeFi Board Options Exchange (DBOE)

Một trong những sàn giao dịch tiêu biểu nhất cho quyền chọn kiểu Mỹ hiện nay có thể kế đến là sàn Binance. Mặc dù Binance được coi là sàn giao dịch crypto lớn hàng đầu thế giới hiện nay, nhưng với riêng thị trường quyền chọn thì mô hình giao dịch Binance Options lại chưa thực sự tối ưu nhất. Tại Binance Options, người dùng chỉ có thể mua quyền chọn (ở cả phía call và put), tuy nhiên bên sàn vẫn giữ vai trò là bên bán. Đây là một điểm hạn chế tương đối lớn cho các nhà đầu tư quyền chọn trong việc tận dụng tình hình thị trường và tạo ra lợi nhuận dựa trên sự biến động giá tài sản cơ sở.

Bởi sự hạn chế trong việc cung cấp đầy đủ cả 4 vị thế quyền chọn, nên quyền chọn kiểu Mỹ trên sàn Binance vẫn chưa được đánh giá cao và thu hút những nhà đầu tư chuyên nghiệp. Với các trường hợp như short call nhà đầu tư vẫn có thể gặp rủi ro lớn cháy tài khoản khi thị trường biến động nhanh ngược chiều.

Quyền chọn kiểu Châu Âu: Deribit (CEX) vs. DBOE (DEX)

Hai sàn giao dịch quyền chọn kiểu châu Âu tiêu biểu là Deribit và DBOE, đều có khả năng cung cấp đủ 4 vị thế giao dịch, cho phép người dùng làm cả bên mua và bên bán.

Deribit là sàn giao dịch quyền chọn tập trung (Options CEX), là một trong những sàn tiêu biểu tạo nên nền móng cho sự phát triển của quyền chọn tại thị trường crypto. Tuy nhiên, dù có KLGD cao nhất trong các sàn quyền chọn vài năm gần đây, nhưng Deribit đang bộc lộ rõ một vài hạn chế như giao diện tương đối khó sử dụng, chỉ phù hợp với nhà đầu tư tài chính chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, với tính chất của sàn giao dịch tập trung (CEX) yêu cầu người dùng phải gửi tiền trực tiếp lên ví sàn, sàn đóng vai trò làm bên thứ ba trung gian,...dẫn đến nhiều rủi ro tiềm ẩn, nhiều nhà đầu tư bắt đầu quan ngại và mất niềm tin vào các sàn CEX. Nguy cơ xấu đã thực sự xảy ra vào cuối năm ngoái khi sàn giao dịch tập trung FTX tuyên bố phá sản.

DBOE - Quyền chọn cho sàn DEX!

Giám đốc bộ phận phái sinh Amberdata (một nền tảng dữ liệu lớn về blockchain và crypto) - ông Greg M. từng tuyên bố Quyền chọn kết hợp với DeFi sẽ tạo ra “kỷ nguyên mới”, hay còn gọi là làn sóng thứ ba, hứa hẹn đưa thị trường tiền điện thử đến thời kỳ đỉnh cao. Đây là miếng bánh lớn cho các nhà đầu tư biết nắm bắt xu thế thị trường.

Thông thường, các sàn DEX được đánh giá là có mức độ rủi ro thấp hơn các sàn CEX, tuy nhiên phí giao dịch cao hơn và đa phần sử dụng Công cụ tạo lập thị trường tự động (Automated Market Maker - AMM). Sàn DBOE khắc phục được cả vấn đề về phí giao dịch và thay thế mô hình AMM bằng Sổ lệnh giới hạn trung tâm (Centralised Order Book - CLOB) cho sàn DEX, trở thành nền tảng giao dịch tiềm năng tối ưu nhất trong thị trường quyền chọn.

Sàn DBOE (tên đầy đủ: DeFi Board Options Exchange) đang được giới đầu tư đánh giá cao bởi tầm nhìn về xu thế này, tạo ra sản phẩm quyền chọn Châu u trên nền tảng giao dịch phi tập trung (DeFi) với nhiều cải tiến đáng kể. Đây là sàn giao dịch đầu tiên và duy nhất đến hiện tại tích hợp được các tính năng của mô hình DeFi với sổ lệnh - CLOB. Với nền tảng DEX như DBOE, người dùng không chỉ được chủ động hoàn toàn với tài sản của mình mà không cần thông qua bên trung gian nào.

Bên cạnh đó, điểm cộng lớn cho DBOE là giao diện tương đối dễ sử dụng, đi kèm với hướng dẫn và các video tutorial, nền tảng chia sẻ kiến thức (DBOE Academy) phù hợp với cả những người mới bắt đầu tìm hiểu quyền chọn, có phí giao dịch rẻ và tốc độ được đánh giá là tốt nhất trong các sàn DEX hiện nay.

Gần đây nhất DBOE cũng đã kết hợp với giải pháp KYT của Chainalysis trong việc đẩy mạnh tuân thủ và đáp ứng các tiêu chuẩn quy định về chống rửa tiền (AML) và Tài trợ cho khủng bố (TF), nhằm nâng cao bảo vệ người dùng và các nhà đầu tư.

Còn tương đối sớm để khẳng định DBOE có thực sự là lựa chọn tốt nhất cho thị trường quyền chọn, vượt mặt hai ông lớn là Binance và Deribit hay không. Tuy nhiên, không thể phủ nhận đây là một sàn giao dịch có tiềm năng rất lớn, là công cụ thực sự cần thiết cho nhà đầu tư nào muốn đi đầu xu hướng giao dịch quyền chọn sẽ bùng nổ trong tương lai gần này.