'Nên bỏ tư duy thưởng Tết'

Cuối năm nào cũng có người than thở nhẫn nhịn, chịu đựng để lãnh thưởng Tết xong là nghỉ việc.

Hằng năm cứ vào khoảng thời gian này là tôi lại thấy chuyện thưởng Tết được đem ra bàn bạc.

Những ngày qua, dạo quanh các diễn đàn nhân sự, review công ty, tôi thấy xu hướng hỏi về, thứ nhất, năm nay có thưởng Tết không? Thứ hai: Căng thẳng với công ty, với sếp lên tột độ thì có nên ráng sống mòn ở công ty, chờ nhận thưởng Tết rồi nghỉ?

Với tình hình kinh doanh khó khăn năm qua, tôi tạm thời không bàn đến vấn đề thứ nhất. Bàn vấn đề thứ hai, tôi nghĩ chúng ta - những người lao động Việt nên bỏ tư duy thưởng Tết, tư duy trăm đồng tiền công không bằng một đồng tiền thưởng.

Dù pháp luật không quy định nhưng thưởng Tết thường được hiểu, do người sử dụng lao động quyết định, được công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở bằng Quy chế thưởng. Hình thức thưởng Tết cho người lao động tùy thuộc vào văn hóa doanh nghiệp cũng như điều kiện thực tế của mỗi doanh nghiệp.

Tôi thấy một người có nhiều mâu thuẫn với sếp, với công ty nhưng nấn ná chờ thưởng Tết. Qua Tết nếu nghỉ, sẽ bị bêu riếu không tình nghĩa, dù tiền thưởng cũng là công sức họ làm ra. Nhưng với một người làm việc ở công ty 11 tháng, tháng thứ 12 bị cho thôi việc, thì mất trắng luôn tiền thưởng Tết, đó là sự rủi ro.

Lý do thứ hai là dồn tiền thưởng Tết khiến người lao động khó lập kế hoạch chi tiêu và khó giữ tiền. Bạn tôi làm cho công ty nước ngoài, lương hàng tháng khá cao, cuối năm chỉ có thêm lương tháng 13, tuyệt nhiên không có thưởng Tết. Không so sánh chuyện lương thấp hay cao, tôi chỉ thấy điều đó dễ dàng xây dựng kế hoạch tài chính hơn.

Một công ty trả lương trung bình, giữ tiền để Tết "thưởng" cho nhân viên. Nhưng lương hàng tháng chỉ đủ chi tiêu, xoay xở gia đình. Ví dụ mùa hè, nhà hư máy lạnh (không thể sửa chữa được), nhưng người đó lại ngại đi mua, dù trả góp vì chi tiêu gia đình vừa khít, không dư ra khoản để trả góp, nên cố chịu đến Tết lãnh tiền rồi mua cái mới luôn.

Một điều nữa là tiền thưởng Tết tuy to hơn tiền lương nhưng bị "xâu xé" bởi hàng chục khoản chi tiêu khác "chờ có thưởng Tết rồi mua.

Tôi nghĩ chúng ta nên thay đổi tư duy tiền thưởng, mỗi tháng nhận thêm tiền, cuối năm có lương tháng 13 là đủ.