NĐT không nên vội vàng khi nói rằng Fed đã thực hiện xong các chính sách tiền tệ

Cựu Bộ trưởng Tài chính Lawrence Summers cảnh báo trước sự phấn khích trên thị trường tài chính rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã chiến thắng một cách hiệu quả trong cuộc chiến chống lạm phát.

"Mọi người hơi quá vội vàng khi tuyên bố rằng chúng tôi đã thực hiện tất cả các chính sách tiền tệ mà chúng tôi cần thực hiện,” Summers nói trên Tuần lễ Phố Wall của Bloomberg Television với David Westin. “Phản ứng rất kịch tính mà chúng tôi đã thấy” trong tuần này với sự phục hồi của trái phiếu Kho bạc và cổ phiếu “khiến tôi không chắc chắn như nhiều người rằng công việc kiềm chế lạm phát đã kết thúc và cuộc chiến đó đã kết thúc".

Chứng khoán Mỹ tăng điểm trong những ngày gần đây sau phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell rằng, các nhà hoạch định chính sách có thể đã hoàn thành việc tăng lãi suất và nhiều dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang hạ nhiệt.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ cũng đưa ra nhận định về việc phát hành nợ của Mỹ trong những năm gần đây, một chủ đề gần đây nhận được nhiều sự chú ý sau lời chỉ trích của nhà đầu tư Stanley Druckenmiller. Ông nói: “Tôi không nghĩ rằng các khoản nợ của nước Mỹ được kiểm soát tốt trong vài năm qua”.

Summers đặc biệt nhấn mạnh vào chương trình nới lỏng định lượng của Fed. Thông qua các đợt QE, Fed đã mua trái phiếu kho bạc có kỳ hạn dài và lợi suất thấp ở thời điểm đó. Hiện tại, Fed trả lãi suất cho các khoản dự trữ này ở mức cao hơn nhiều so với lợi nhuận họ thu về từ danh mục trái phiếu của mình.

Ông cho hay, đối với với chính quyền liên bang, họ đã hoán đổi trái phiếu dài hạn thành các nghĩa vụ nợ ngắn hạn. Summers nói rằng, nếu một hộ gia đình chuyển sang sử dụng lãi suất thế chấp thả nổi vào năm 2021, khi lãi suất ở mức thấp, thì “họ bây giờ sẽ phải hối hận về quyết định đó”.

Ông cũng chỉ ra, tác động dây chuyền từ chính sách của Fed là giờ đây cơ quan này không còn dùng khoản thu nhập 100 tỷ USD để mua trái phiếu chính phủ nữa. Sự thay đổi này đã khiến tình trạng thâm hụt tài khoá trở nên trầm trọng hơn.

Trong phiên 3/11, cổ phiếu và trái phiếu trên thị trường chứng khoán Mỹ đồng loạt tăng điểm sau khi báo cáo việc làm tháng 10 cho thấy mức tăng thấp hơn dự đoán. Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng tiền lương cũng giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng lên.

Tuy nhiên, ông nói: “Thị trường lao động không còn ‘nóng’ như cách đây vài tháng nữa. Nhưng dữ liệu có ở mức phù hợp với mục tiêu lạm phát 2% hay không thì vẫn chưa chắc chắn.”

Ngoài ra, Summers cũng chỉ trích các nhà hoạch định chính sách của Fed vì đã nói rằng việc lợi suất trái phiếu kho bạc dài hạn tăng lên làm giảm khả năng tăng lãi suất thêm một lần nữa. Theo ông, đó không phải là động lực đúng đắn để Fed có thể sớm nới lỏng chính sách.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết, nếu lợi suất trái phiếu cao hơn do chính phủ đi vay nhiều hơn hay hoạt động đầu tư mạnh mẽ hơn, thì đó “không phải là cơ sở” để đưa ra lập trường ôn hoà hơn.

Nếu xu hướng đó của thị trường trái phiếu được thúc đẩy bởi “term premium” (chi phí bù thêm vào lợi suất để bù đắp rủi ro lạm phát, lãi suất, thanh khoản hoặc về mặt lý thuyết là chính phủ vỡ nợ) chứ không phải việc thị trường chuyển sang mua trái phiếu kỳ hạn ngắn hơn, thì không rõ tác động của hiện tượng này đối với quyết định đầu tư lớn đến mức nào.