Mỹ và Trung Quốc đưa ra quan điểm cứng rắn hơn trước thềm đàm phán thương mại

Mỹ và Trung Quốc đưa ra những quan điểm cứng rắn hơn khi họ chuẩn bị bước vào các cuộc đàm phán thương mại rất quan trọng ở Washington nhằm cố gắng né tránh leo thang căng thẳng thương mại – một yếu tố đã phủ bóng đen lên thị trường tài chính và nền kinh tế toàn cầu.

Đặc phái viên thương mại hàng đầu của Trung Quốc, Phó Thủ tướng Lưu Hạc, dự kiến đặt chân tới Washington vào chiều ngày thứ Năm (09/05 – giờ Mỹ) và lập tức bước vào trao đổi với nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Robert Lighthizer. Chỉ còn vài giờ nữa, Mỹ sẽ nâng thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc lên 25% trong một động thái mà các chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp cho là sẽ tạo ra hậu quả kinh tế lớn nhất trong các động thái áp thuế của ông Trump cho tới nay.

Thế nhưng, quan điểm của hai bên trước khi bước vào đàm phán có phần cứng rắn hơn, trong đó ông Lighthizer gọi cho các thành viên Quốc hội Mỹ trước thềm đàm phán để cảnh báo rằng khó có khả năng tiến tới thỏa thuận trong tuần này, dựa trên nguồn tin thân cận từ Bloomberg. Trong ngày thứ Tư (08/05), ông Trump khăng khăng cho rằng ông Lưu đang đến Mỹ để tiến tới một thỏa thuận và gọi ông Lưu là “người tốt”. Tuy vậy, Tổng thống Mỹ cũng làm chao đảo các thị trường chứng khoán châu Á khi nói rằng Trung Quốc “đã phá vỡ thỏa thuận” vì rút lại các cam kết đã đề ra trước đó – một động thái thôi thúc ông Trump đe dọa nâng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc.

Không như một số lần viếng thăm Washington trước đây, ông Lưu không đến Washington với tư cách “đặc phái viên” của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nữa, dựa trên nguồn tin thân cận. Tuyên bố công khai của các quan chức Trung Quốc cũng có vẻ cứng rắn hơn trong những ngày gần đây, trong đó Bắc Kinh hứa sẽ trả đũa nếu Mỹ nâng thuế và phản đối quan điểm cho rằng họ đã rút lại những cam kết được đưa ra trong suốt nhiều tháng đàm phán vừa qua.Trung Quốc tranh cãi về việc ông Trump cho rằng Trung Quốc không giữ đúng lời hứa. Thế nhưng, họ cũng truyền tải tín hiệu cho biết để tiến tới thỏa thuận thì cần có thêm thời gian.

“Trung Quốc đáng tin cậy và giữ lời, điều đó chưa bao giờ thay đổi”, Phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc, Gao Feng, nói với các phóng viên trong ngày thứ Năm (09/05). Bộ Thương mại Trung Quốc cũng thông báo họ sẽ sớm công bố thông tin chi tiết về hàng rào thuế quan đáp trả.

Tâm lý lo ngại lại nhấn chìm chứng khoán toàn cầu. Các chỉ số chứng khoán Mỹ giảm mạnh vào đầu phiên ngày thứ Năm (09/05), còn đồng Nhân dân tệ giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 1/2019. Một số chuyên viên phân tích tin rằng sự đổ vỡ của các cuộc đàm phán có thể châm ngòi cho làn sóng bán tháo trên các thị trường tài sản rủi ro cao.

Tại cuộc họp ngày thứ Ba (07/05), Tổng thống Mỹ và nhóm thương mại của ông đã bàn luận về các động thái kế tiếp trong cuộc xung đột thương mại và ai nên gặp ông Lưu Hạc khi ông ấy tới Washington, dựa trên nguồn tin thân cận. Cuộc họp bắtầu xuất hiện nhiều tranh cãi khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đưa ra trường hợp đặt niềm tin vào ông Lưu, trong đó Trung Quốc sẽ trở lại với đề xuất thỏa đáng để chốt thỏa thuận.

Mỗi lần tới Mỹ để đàm phán thương mại trong vài tháng gần đây, ông Lưu đều được ngồi cạnh với ông Trump trong Phòng Bầu dục. Thế nhưng, Tổng thống Mỹ và các cố vấn kết luận rằng ông Trump chỉ gặp ông Lưu nếu cả hai bên đạt tiến triển trong các cuộc đàm phán và quyết định đó sẽ được đưa ra trong thời gian ngắn, dựa trên nguồn tin thân cận.

Theo nguồn tin trên, sau cuộc họp ngày thứ Ba (07/05), ông Lighthizer – “chú diều hâu” về Trung Quốc và là người ủng hộ gia tăng áp lực lên Bắc Kinh – có quyền hạn lớn hơn trong các cuộc đàm phán, còn ông Mnuchin có thể phải giữ vai trò nhỏ hơn ở vòng đàm phán lần này.

Phát ngôn viên của Bộ Tài chính Mỹ tranh cãi về thông tin ông Mnuchin có vai trò yếu hơn ông Lighthizer trong các cuộc đàm phán sắp tới và ông không đối mặt với bất kỳ lời chỉ trích nào trong chính quyền Mỹ trong tuần này. Điều này cho thấy nhóm thương mại của ông Trump vẫn chưa thống nhất.