Mỹ tiến gần đến việc hết khả năng trừng phạt Iran

Lý do đơn giản bởi Mỹ đã trừng phạt phần lớn các ngành trọng điểm nhất của kinh tế Iran, chính vì vậy cũng không còn nhiều thứ để trừng phạt hơn nữa.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đe dọa trừng phạt Iran bằng thêm nhiều biện pháp mới từ ngày thứ Hai, thế nhưng thực ra cũng chẳng còn nhiều mục tiêu để cho Mỹ nhắm đến bởi phần lớn nền kinh tế Iran vốn đã quá khó khăn dưới sức ép của nhiều biện pháp kiểm soát tài chính.

Trước đây, Mỹ đã trừng phạt Iran trên phương diện kinh tế, biện pháp được áp dụng với nhiều đối tượng như ngành năng lượng, ngân hàng, thép; tuy nhiên còn một số đối tượng không chịu tác động bởi các biện pháp cũ. Tổng thống Trump có thể tác động đến Ngân hàng Trung ương bằng các biện pháp thứ cấp, thế nhưng điều đó tiềm ẩn rủi ro tác động đến hoạt động nhân đạo.

Nghiên cứu viên tại New American Security, ông Peter Harrell, chỉ ra rằng chính quyền Tổng thống Trump đã đưa ra các biện pháp chặn nguồn tiền của Iran và đẩy kinh tế Iran suy thoái sâu trong năm nay. Nhiều loại hàng hóa xuất khẩu đến Iran đã giảm đi đáng kể bởi tâm lý chuộng rủi ro và hoạt động trừng phạt tại các ngân hàng.

Trong ngày thứ Bảy, phía Mỹ tuyên bố sẽ áp dụng lệnh trừng phạt mới chống lại Iran, điều này diễn ra chỉ vài ngày sau khi ông bất ngờ hủy kế hoạch không kích Iran sau khi Iran bắn hạ máy bay không người lái của Mỹ. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Ngoại trưởng Mỹ cũng đưa ra nhiều tuyên bố tương tự trong ngày Chủ Nhật.

Trước chuyến công du đến Saudi Arabia và UAE vào ngày Chủ Nhật, Ngoại trưởng Mỹ cũng đã khẳng định rằng khả năng Mỹ tiếp tục trừng phạt Iran đã lên đến hơn 80%. Ông khẳng định rằng một đợt trừng phạt mới sẽ nhằm đảm bảo rằng Iran không thể tăng trưởng được nền kinh tế và việc né tránh các biện pháp trừng phạt sẽ ngày một khó khăn hơn.

Hiện tại Mỹ đang trừng phạt khoảng hơn 1.000 đối tượng Iran, trong đó bao gồm các ngân hàng, cá nhân và các tàu liên quan đến ngành vận tải và năng lượng cũng như hàng không Iran. Tháng 5/2019, chính quyền Tổng thống Trump đã cấm việc mua sắt, thép, nhôm và đồng của Iran.

Mỹ cũng đã ngừng cho phép 8 nước bao gồm Ấn Độ và Trung Quốc nhập khẩu dầu từ Iran. Tổng thống Trump đang muốn chặn hoàn toàn việc xuất khẩu dầu của Iran nhằm ngăn sự hỗ trợ dành cho các nhóm phiến quân Trung Đông cũng như đàm phán lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Giới quan sát nhận thấy rằng xuất khẩu dầu của Iran trong nửa đầu tháng 6/2019 chỉ ở mức 190 nghìn thùng, chỉ bằng chưa đầy 1/10 so với khối lượng đầu năm 2018.