Mỹ sẽ gỡ bỏ hàng rào thuế quan với thép và nhôm từ Canada và Mexico

Mỹ đã tiến tới một thỏa thuận gỡ bỏ hàng rào thuế quan với thép và nhôm nhập khẩu từ Canada và Mexico, loại bỏ một trở ngại quan trọng để thông qua phiên bản cập nhật của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Trong một tuyên bố chung ngày thứ Sáu (17/05), chính quyền Canada và Mỹ cho biết Washington sẽ bỏ hàng rào thuế quan kim loại trong vòng 2 ngày. Canada sẽ loại bỏ các hàng rào thuế quan đã áp lên hàng hóa Mỹ nhằm đáp trả lại hàng rào thuế quan thép và nhôm. Ngoài ra các quốc gia còn:

- Loại bỏ những vụ kiện đang chờ xử lý ở Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) liên quan tới hàng rào thuế quan.

- Thiết lập các biện pháp “để ngăn chặn việc nhập khẩu nhôm hoặc thép – vốn được trợ cấp không công bằng và/hoặc bán phá giá” và “ngăn chặn tình trạng trung chuyển nhôm và thép sản xuất ở bên ngoài Canada hoặc Mỹ tới quốc gia kia”.

- Áp dụng các “quy trình đã thỏa thuận để giám sát hoạt động thương mại nhôm và thép giữa họ”.

Trong tuyên bố riêng, Chính phủ Mexico cũng cho biết họ sẽ loại bỏ hàng rào thuế quan đáp trả đối với hàng hóa Mỹ và bỏ các vụ kiện đang chờ xử lý. Mexico cũng cho biết họ sẽ thiết lập các biện pháp để ngừng các hành vi thương mại không công bằng trên thị trường nhôm và thép, đồng thời giám sát hoạt động giao thương các kim loại này ở Bắc Mỹ.

Trong ngày thứ Sáu (17/05), ông Trump đã đề cập tới việc gỡ bỏ thuế quan đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Canada và Mexico với Hiệp hội Môi giới bất động sản Quốc gia (NAR), cho biết “Tôi rất vui khi thông báo rằng chúng tôi vừa mới tiến tới một thỏa thuận với Canada và Mexico để bán hàng hóa mà không chịu hàng rào thuế quan”.

Các chính quyền Canada và Mexico, cùng với các nhà làm luật hàng đầu của Mỹ, đã kêu gọi chính quyền Donald Trump gỡ bỏ hàng rào thuế quan trước khi 3 quốc gia thông qua Thỏa thuận Mỹ-Mexico-Canada (USMCA). Trước đó trong ngày thứ Sáu (17/05), Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã trao đổi về hàng rào thuế quan kim loại và hàng rào thuế quan mà Canada đã áp lên hàng hóa Mỹ để đáp trả, theo phát ngôn viên của ông Trudeau.

“Hiện giờ, khi mà chúng tôi đã hoàn toàn gỡ bỏ những hàng rào thuế quan đó, chúng tôi sẽ phối hợp với Mỹ về thời điểm thông qua thỏa thuận USMCA”, ông Trudeau cho biết sau khi trao đổi với các công nhân thép trong ngày thứ Sáu (17/05). Ông cho biết, ông lạc quan về việc thông qua thỏa thuận USMCA trong vài tuần tới.

Ông Trump đã đề cập tới mối đe dọa tới an ninh quốc gia khi ông áp hàng rào thuế quan 25% và 10% tương ứng đối với thép và nhôm nhập khẩu trong năm 2018. Khi Nhà Trắng quyết định không miễn trừ Canada và Mexico, hai quốc gia này và một số thành viên của Quốc hội Mỹ lên tiếng chất vấn tại sao đồng minh lại tạo ra mối đe dọa tới Mỹ.

Thỏa thuận có thể nâng cao hy vọng của ông Trump trong việc thúc đẩy Quốc hội Mỹ thông qua USMCA – một trong những ưu tiên chính sách hàng đầu của ông. Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Chuck Grassley đã kêu gọi ông Trump gỡ bỏ hàng rào thuế quan trước khi các nhà làm luật thông qua thỏa thuận USMCA.

Các nhà làm luật từ Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều vui mừng với bước xuống thang căng thẳng với Mexico và Canada. Grassley – Đảng viên Cộng hòa của bang Iowa – cho biết “rào cản lớn nhất để thông qua USMCA đã được gỡ bỏ”. Thượng nghị sĩ Ben Sasse gọi động thái này “là rất tuyệt vời cho nước Mỹ, tuyệt vời cho những đồng minh và chắc chắn là tuyệt vời cho ngành nông nghiệp của Nebraska”.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng Viện Mỹ, Chuck Schumer, cho biết: “Chúng ta nên tập trung mọi nỗ lực vào Trung Quốc, không phải Mexico, Canada hoặc châu Âu”. Nhưng ông cũng nói thêm “vẫn còn quá nhiều vấn đề khác cần phải giải quyết trước khi Đảng Dân chủ ủng hộ USMCA”.

Thỏa thuận USMCA vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức: Đảng Dân chủ lên tiếng lo ngại về các điều khoản môi trường và lao động trong USMCA, cũng như tác động của thỏa thuận tới giá thuốc ở Mỹ. Mexico đã thông qua luật lao động trong tháng trước, một phần là để giải quyết những nỗi lo ngại này.

Trong ngày thứ Tư (15/05), Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã gặp Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland. Các nhà đàm phán được cho là sẽ trao đổi về quy trình gỡ bỏ hàng rào thuế quan.

Chính quyền Trump muốn sớm gửi tài liệu giấy tờ tới Quốc hội Mỹ - qua đó có thể thiết lập một cuộc bỏ phiếu về USMCA.

Những bước leo thang căng thẳng gần đây giữa Mỹ và Trung Quốc đã khiến nhà đầu tư rung sợ và làm dấy lên nỗi lo về những thiệt hại từ hàng rào thuế quan tới doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thế nhưng, diễn biến trong ngày thứ Sáu (17/05) đã nhấc bổng thị trường.

Trước khi có thông tin gỡ bỏ hàng rào thuế quan thép và nhôm, chính quyền Trump cho biết sẽ trì hoãn áp thuế đối với xe hơi và phụ tùng xe hơi nhập khẩu từ châu Âu, Nhật Bản và các quốc gia khác.