Mỹ sẽ cấm mua nhà ẩn danh

Bộ Tài chính Mỹ sẽ đề xuất chấm dứt việc ẩn danh khi mua các ngôi nhà hạng sang nhằm ngăn chặn nguy cơ rửa tiền.

Quy định sẽ yêu cầu các bên liên quan trong giao dịch như công ty bảo hiểm quyền sở hữu báo cáo danh tính người mua bất động sản bằng tiền mặt cho Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính (FinCEN) của Bộ Tài chính. FinCEN có thể đề xuất dự thảo quy định trên trong tháng này và thay thế hệ thống báo cáo phân tích nhằm phát hiện rửa tiền hiện tại còn nhiều sơ hở.

Nhiều ý kiến cho rằng, quy định hiện hành còn lỗ hổng nên các nhà tài phiệt tham nhũng, khủng bố và tội phạm khác vẫn che giấu được những khoản lợi bất chính. Vào tháng 3, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết tội phạm đã dùng bất động sản để che giấu những khoản thu bất chính trong nhiều thập kỷ qua. Giai đoạn 2015-2020, ước tính có 2,3 tỷ USD tiền bẩn đã được "rửa" qua bất động sản Mỹ.

"Đó là lý do tại sao FinCEN đang thực hiện bước quan trọng này để loại bỏ triệt để nạn rửa tiền trong lĩnh vực này", Erica Hanichak, Giám đốc các vấn đề chính phủ của nhóm vận động Liên minh FACT, ủng hộ.

Trong khi các nhà băng từ lâu đã được yêu cầu tìm hiểu nguồn tiền của khách hàng và báo cáo các giao dịch đáng ngờ, thì không có quy tắc nào tương tự được áp dụng trong lĩnh vực bất động sản ở cấp liên bang.

Thay vào đó, FinCEN chỉ quy định thông báo giao dịch bất động sản theo địa lý (GTO), áp dụng cho một số thành phố như New York, Miami và Los Angeles. FinCEN triển khai GTO vào năm 2016 sau khi New York Times tiết lộ gần một nửa số bất động sản cao cấp đã được mua bởi các công ty vỏ bọc ẩn danh.

Jodi Vittori, chuyên gia tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, cho biết tội phạm vẫn dễ dàng lách quy định bằng cách mua bất động sản bên ngoài các khu vực áp dụng GTO. Do đó, quy định mới dự kiến sẽ mở rộng GTO cho toàn quốc.

Những người ủng hộ mở rộng GTO chỉ ra ví dụ về vụ án tỉ phú Guo Wengui. Theo các công tố viên, ông Guo sử dụng một công ty vỏ bọc để chuyển lợi nhuận bất hợp pháp từ một kế hoạch lừa đảo vào giao dịch mua biệt thự trị giá 26 triệu USD ở New Jersey vào tháng 12/2021. Theo các chuyên gia, nếu ông Guo quyết định rửa tiền bằng cách mua nhà ở bên kia sông Hudson, tức Manhattan (New York) thì tài sản đó sẽ phải chịu GTO và có khả năng bị phát hiện khả nghi.

Một báo cáo năm 2020 của Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ, cho biết gần 7% báo cáo GTO xác định các cá nhân hoặc tổ chức có liên quan đến các vụ án của FBI.

David Szakonyi, Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học George Washington, đánh giá để quy định mới có hiệu lực, FinCEN sẽ cần nhiều nguồn lực thực thi hơn. "Cơ quan này cần nhiều người và nhiều máy tính hơn để xử lý thông tin", ông nói.

Trong khi đó, Hiệp hội Quyền sở hữu Đất đai Mỹ, đại diện các công ty bảo hiểm quyền sở hữu, cho rằng FinCEN không nên vội vàng đề xuất quy định mới khi chưa đưa ra được đầy đủ các quy tắc quản lý những công ty vỏ bọc ẩn danh.

Hồi tháng 4, một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng đã thúc ép FinCEN sớm hoàn thành bộ quy định quản lý chặt chẽ hơn các công ty vỏ bọc ẩn danh, nhằm có thể vạch mặt chủ sở hữu đứng sau. Cơ quan vẫn đang soạn thảo quy định này, song song với đề xuất cấm ẩn danh giao dịch bất động sản hạng sang.